منوچهر طبیبیان

استاد گروه شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

[ 1 ] - ارزیابی سناریوهای توسعه اتصال فضاهای اکولوژیک در شهر اهواز به منظور ارتقاء سطح خدمات اکوسیستم و تنوع زیستی

با گسترش شهرها، محیط طبیعی قطعه قطعه شده و با کاهش سطح اتصال فضاهای اکولوژیک، خدمات اکوسیستم و تنوع زیستی نزول می یابد. تحقیقات اخیر نشان داده اند که عرصه مدیریت توسعه شهری و برنامه ریزی کاربری زمین می توانند اثرات مهمی در حفظ و ارتقاء تنوع زیستی ایفا کند. از طرفی پیدایش و ماندگاری حیات یک گونه زیستی به عواملی متعددی در چارچوب نظام برنامه ریزی توسعه شهری و کاربری زمین وابسته است. همچنین فعالیت ...

[ 2 ] - سنجش پتانسیل توسعۀ میان‌افزا در بافت مرکزی تهران

در پی رشد شتابان جمعیت و ظهور تحولات جدید شهرنشینی در جهان، راه‌حل‌های متفاوت و گاه متناقضی برای توسعۀ شهرها مطرح شده است. پیامد این راه‌حل‌ها را در الگوهای توسعه‌ای چون پراکنده‌رویی، توسعۀ پرشی و ... شاهدیم که سبب تحمیل هزینه‌های زیرساختی، محیط‌زیستی و ... به شهر می‌شود. این روند توسعۀ شهری، سبب بازماندن نواحی مرکزی شهرها از جریان توسعه می‌‌‌شود. مطرح‌شدن رویکردهای جدیدی چون توسعۀ میان‌‌‌افزا1...

[ 3 ] - بررسی چالش نظری و تبیین انگارۀ اکوتوریسم شهری

هدف این مقاله تبیین نظری انگارۀ اکوتوریسم شهری از طریق بررسی مباحث نظری توسعۀ پایدار و ریشه‌‌های شکل‌گیری مفهوم اکوتوریسم است. همچنین، این مقاله درصدد است به این پرسش پاسخ دهد که تا چه میزان مفهوم اکوتوریسم قابلیت تطابق با محیط‌‌های شهری (محیط انسان‌ساخت) را دارد؟ گروهی از اندیشمندان حوزۀ طبیعت‌‌گردی، واژۀ ترکیبی «اکوتوریسم شهری» را، در تضاد و مخالفت با اصول بنیادین معنای اکوتوریسم می‌‌دانند. ا...

[ 4 ] - ارتقای کیفیت محیطی و رضایت‌مندی از زندگی در محلات جدید با اولویت‌بندی اقدامات بر اساس نظرهای ساکنان (نمونة موردی: کاشان)

رشد سریع جمعیت در بسیاری از شهرهای ایران سبب شده است که بسیاری از محله‌های جدید به سرعت و برای تأمین نیاز مسکن شکل گیرند. پایین‌بودن کیفیت محله‌ها، مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی سبب شده است سطح رضایت‌مندی ساکنان از زندگی در این محله‌ها پایین باشد. از آنجا که رضایت‌مندی از ابعاد و ویژگی‌های مختلف محله، بر کیفیت زندگی ساکنان تأثیر‌گذار است، در این مقاله شاخص‌های کیفیت محیطی به‌منزلة مشخص‌کنندة ویژگ...

[ 5 ] - پارک دروازه‌ای شهر

هدف از پژوهش حاضر، پررنگ کردن نقش دروازه‌های ورودی شهرها با توجه به امکانات موجود در حاشیه آنها وتأکید بر پارک‌های حاشیه‌ای است. نمونه موردی مقاله، پارک جنگلی سرخه‌حصار است. بر این اساس پس از بررسی‌های انجام شده و اثبات نقش دروازه‌ای جهت استقرار دروازه در این محدوده و توزیع پرسشنامه، سایت مورد نظر، تحلیل و بررسی و از طریق ماتریس لیکرت بر مبنای مکتب بیونیک دو محدوده در حواشی پارک جنگلی سرخه‌حصار...

[ 6 ] - بررسی و تحلیل عوامل پراکنده رویى در توسعه فضایى مناطق کلان شهرى

رشد پراکنده‌رویی شهری به‌ویژه در نواحی پیرامونی کلان‌شهرها یکی از مسائل بغرنج در سیاستگذاری توسعة فضایی مناطق کلان‌شهری است. هدف مقالة حاضر بررسی و تحلیل عوامل اقتصادی- اجتماعی و سیاسی مؤثر بر رشد این پدیده در قالب نظریه‌های مختلف رقیب است. به‌نظر می‌رسد تنها با آگاهی و درک از عوامل مولد این پدیده و شناخت اثرات زیست محیطی آن است که می‌توان ابزارهای کارآمد و مناسبی را برای سیاستگذاری توسعة فضایی...

[ 7 ] - تحلیل رابطه میان امنیت تصرف و میزان تمایل ساکنان برای مشارکت در ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی (مطالعه موردی: محله کشتارگاه شهر ارومیه)

در سال­های اخیر توجه به مسئله امنیت تصرف در ساماندهی سکونتگاه­های غیررسمی جایگاه خاصی یافته، تا آنجا که از ناامنی تصرف به عنوان شاخص محرومیت در این سکونتگاه­ها یاد شده است. هدف این تحقیق بررسی نقش امنیت تصرف بر میزان تمایل ساکنان برای مشارکت در ساماندهی محله کشتارگاه ارومیه می­باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و با استفاده از تحلیل عاملی شاخص­های تبیین کننده امنیت تصرف در سه گروه امنی...

[ 8 ] - Redesigning urban spaces with an Emphasis on the Relationship Between the Physical Environment of the City and the Behavior of Citizens (Case Study: Adl Street in Qazvin)

Urban spaces are considered as important elements in the urban structure. These spaces are scenes in which the general activities of urban life take place and they are able to provide an opportunity for the development of innovations for the people and to act as a recreational and constructive environment in an urban collection to provide a setting while every human being would need to perceive...

[ 9 ] - Analysis and Assessment of Communicative Action Indicators and Variables; a Case of Tehran city, Iran

While there are a wide variety of studies about communicative action theory of Habermas, there is the need for building of indicators and variables for quantitative methods of assessing this concept in a particular case study. Especially as the development of communicative action theory has created new perspectives in urban planning, it is necessary to assess and promote this concept in cities ...

[ 10 ] - A Cultural Tourism Approach Towards Revitalizing Urban Streets (Case Study: Imam Khomeini Street, Tabriz)

This study aims to convert to tangible elements (i.e., physical structures of cultural tourism) the various cultural dimensions and past symbols of Tabriz (which are considered collectively as tourism goods) by partially revitalizing the historical Imam Khomeini Street which is considered to be an arena for social life and a suitable environment for visiting tourists. The SWOT method was implem...

[ 11 ] - Comparison of pedestrian safety in old and new neighborhoods (A case study of Qazvin)

Sense of security is one of the basic human needs and the most influential social components of urban life. Perhaps it can be the most important factor in promoting or hindering walking in cities. In other words, if the neighborhoods of a city have a good level of security, the presents of pedestrians can be seen in local streets even in the late night hours. In this regard and to the answer to...

[ 12 ] - Applying the Land Use-Transportation Integrated Model, Using the Most Effective Sustainable Urban Variables Case study: part of the district 22 of city of Tehran

Land use planning is the main core of urban planning and one of the main components of an urban system. This element has close relation with transportation system of the city, so if their interaction becomes insufficient, deterioration and chaos would have an adverse impact on the urban system and would cause serious environmental issues. The integrated land use-transportation models seem to b...

[ 13 ] - بررسی بازتاب فضایی چیدمان کاربری ها در شبکه معابر بر جذب سفرهای متکی بر خودرو (محدوده مطالعه:منطقه هفت شهر قم)

همه روزه ملیون ها نفر از شهرنشینان با شبکه های پیاده ، سواره و انواع مختلف حمل ونقل تماس داشته و برای پاسخ گویی به طیفی از نیازهای شغلی، تحصیلی، خرید، تفریح و غیره از حمل ونقل شهری استفاده می کنند؛ این جابجایی ها در تمامی نواحی شهری الگوی یکسانی ندارد و تابع عوامل و متغیر های گوناگونی است.دسته ای از این عوامل به تبعیت از عناصرپیکره بندی فضایی است که.یکی از مهم ترین آن ها همانا نحوه چیدمان کاربر...

[ 14 ] - ارزیابی آسیب‏ پذیری بافت‏های مسکونی در برابر زلزله و راهکارهای کاهش آسیب‌پذیری (مطالعه موردی: منطقه شش شهرداری تهران)

موقعیت جغرافیایی و سابقه لرزه‏خیزی بسیاری از شهرهای ایران، از جمله تهران، توجه به موضوع آسیب‏پذیری از زلزله را در رشته‏ها و تخصص‏های گوناگون ملزم نموده است. برنامه‏ریزی شهری به دلیل ماهیت خود، این مسئله را در بافت‏های شهری مورد بررسی قرار می‏دهد. در همین راستا، پژوهش حاضر با بررسی و مطالعه متون و اسناد مرتبط با زلزله و نقش برنامه‏ریزی شهری در کاهش اثرات آن و همچنین برنامه‏ریزی بافت مسکونی و ابع...

[ 15 ] - بهره‌گیری از تفکر شهرسازی منظر در فرایند مطالعات طرح‌های توسعه شهری ایران (مطالعه موردی: طرح جامع سیما و منظر شهر کرج)

عدم درک مفهوم «پویای» منظر، فقدان توجه به «رویکرد کل‌نگر» آن و استفاده از روش‌های سنتی در مطالعات طرح‌های توسعه شهری به شکل‌گیری مناظری در شهرها منجر شده که توانایی پاسخگویی به نیازهای شهروندان را در طول زمان ندارد. بنابراین با توجه به ناکارآمدی و عدم همخوانی شیوه مطالعات طرح‌های توسعه شهری ایران با تغییرپذیری شهر کنونی، ضروری است تا نگرشی متناسب با شرایط شهری امروز اتخاذ شود. تفکر نوین «شهرساز...

[ 16 ] - تبیین فرایند تحقق منظر پایدار در شهر معاصر با بهره‌گیری از نظریه شهرسازی منظر

در دهه‌های اخیر نگرش‌های متعددی در رابطه با شکل‌گیری «منظر پایدار» در شهرها مطرح و پژوهش‌های گوناگونی در این زمینه انجام شده است. اما آنچه تاکنون قابل تشخیص است، عدم توجه به منظر و رویکرد کل­نگر آن در حوزه شهرسازی به‌عنوان «رکن اساسی طراحی شهری» است. بر این مبنا تفکر «شهرسازی منظر» با درک منظر به‌مثابه یک پایگاه نظری جدید و«کلی‏نگری» به شهر و پذیرش «عدم قطعیت» شهر معاصر، عرصه موضوعی جدیدی را در...

[ 17 ] - Explaining the model of City Resilience to Earthquake, Regarding Natural Site of Cities (Case Study: Qazvin city)

Cities are among the most fragile biological settlements due to their complex internal structure and the influence by different variables. Given the realities of these settlements, in the event of devastating events such as earthquakes, these cities are definitely more fragile; consequently, returning to normal life seems to be much longer and costly. Therefore, considering the importance of th...

[ 18 ] - Identification and Investigation of Effective Factors on the Development of the Tourism Industry in Bandar-e-Anzali by Delphi Method

 Todays, the tourism industry, as one of the world's leading industries and as a strong social, cultural and economic force, has the ability to form and transform human societies, and therefore the development of the tourism industry is particularly important. The purpose of this study was to identify and investigate the effective factors on the development of Bandar-e-Anzali Tourism Industry. ...

[ 19 ] - تدوین الگوی تاب آوری بوم شناسانه شهر

شهرها به عنوان پیچیده­ترین ساخته­ دست بشر با ریسک­های گسترده­ای (هم به دلیل وجود دامنه وسیعی از مخاطرات و تغییرات و هم به علت آسیب­پذیری­های چندگانه­شان) روبه­رو هستند. بنابراین پرداختن به رویکردهای نوین مواجهه با اختلالات و بلایا ضروری می­نماید. از آنجا که در حال حاضر دیدگاه غالب از تمرکز صرف بر مبنای آسیب­پذیری و مقاوم­سازی به افزایش تاب­آوری در برابر اختلالات تغییر پیدا کرده، این مقاله در صد...

[ 20 ] - Explaining the Model of City Resilience to Earthquake, Regarding Natural Site of Cities (Case Study: Qazvin city)

Cities are among the most fragile biological settlements due to their complex internal structure and the influence by different variables. Given the realities of these settlements, in the event of devastating events such as earthquakes, these cities are definitely more fragile; consequently, returning to normal life seems to be much longer and costly. Therefore, considering the importance of th...

[ 21 ] - Hybrid urban space and the dichotomous citizen phenomenon in the 21st century Case Study: Tehran

Aims and contexts: Today, technology, as an integral part of life, has affected cities with fundamental and functional changes and it is known as a new feature of them in the 21st century. These changes have led to the dual specialization of life and consequently, to citizens with behavioral transformation. In other words, the hybrid urban space has created a dichotomous citizen with dual real-...