منوچهر منطقی
استاد دانشگاه صنعتی مالک اشتر
[ 1 ] - الگوی ساخت و انباشت قابلیت‌های فناورانه تولید محصولات و سامانههای پیچیده در کشورهای در حال توسعه: مطالعه موردی شرکت توربوکمپرسور نفت
طی دهه های اخیر اقتصادهای نوظهور و کشورهای تازه صنعتی شده تلاش های زیادی در زمینه دستیابی به دانش و قابلیت های فناورانه مورد نیاز برای ساخت و توسعه محصولات و سامانه های پیچیده به نمایش گذاشته اند. یکی از این موارد کشور ایران است که در سال های گذشته برای دستیابی به دانش، مهارت و فناوری های ساخت توربین های گازی تلاش های زیادی کرده و به نتایج مطلوب و قابل ملاحظه ای دست یافته است. این پژوهش قصد دار...
[ 2 ] - همگرایی توانمندی های علمی و فناورانه ی بازیگران مختلف در توسعه سیستم های تولیدی پیچیده هوایی
در فرآیند توسعه سیستم های تولیدی پیچیده، بازیگران مختلفی از جمله دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی، بنگاه های فناور کوچک و بنگاه های صنعتی بزرگ با سطوح توانمندی علمی و فناوری متفاوت حضور دارند. یکی از مهمترین چالش‌ها در مسیر انجام این پروژه ها، ایجاد همگرایی میان توانمندی های علمی و فنی این بازیگران است. جهت بررسی این چالش فاز طراحی هواپیمای جت منطقه ای به عنوان نمونه موردی انتخاب شد. جهت گردآوری داده...
[ 3 ] - نقش سرمایة اجتماعی در عملکرد نوآورانة کارکنان، با تأکید بر نقش تاب‌آوری و توانمندسازی
امروزه بانک‌ها برای رویارویی با محیط پیرامون خود، نیازمند عملکرد نوآورانه می‌باشند. به همین سبب، باید بر عوامل تأثیرگذار بر عملکرد نوآورانه توجهی ویژه داشته باشند. سرمایة اجتماعی از عوامل مهم تأثیرگذار بر عملکرد نوآورانه کارکنان است. بدین منظور، این پژوهش، ضمن بررسی نقش سرمایة اجتماعی در عملکرد نوآورانة کارکنان، نقش تاب‌آوری و توانمندسازی در تأثیرگذاری سرمایة اجتماعی بر عملکرد بررسی کرده است. ج...
[ 4 ] - پیشران های کسب و ایجاد قابلیت های فناورانه ساخت محصولات و سامانه های پیچیده در بنگاه های متاخر: مطالعه موردی شرکت توربوکمپرسور نفت (OTC)
اقتصادهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه، طی دهههای اخیر تلاش‌های زیادی در زمینۀ همپایی فناورانه، به منظور دستیابی به دانش و قابلیت‌های مورد نیاز برای ساخت و توسعۀ محصولات و سامانههای پیچیده به نمایش گذاشته‌اند. طی سال‌های گذشته در ایران، برای دستیابی به دانش، مهارت‌ها و فناوری‌های ساخت توربین‌های گازی تلاش های زیادی صورت گرفته و نتایج مطلوب و قابل ملاحظهای نیز به دست آمده است. این مقاله ...
[ 5 ] - بررسی نقش مدیریت استعداد در توسعه سرمایه فکری سازمان (مورد مطالعه: سازمان پشتیبانی و نوسازی بالگردهای ایران- پنها)
هدف از این پژوهش بررسی نقش مدیریت استعداد در توسعه سرمایه فکری سازمان پنها می‌باشد. این پژوهش بر مبنای یک فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی بنا شده است که تاثیر مدیریت استعداد را بر سه مولفه سرمایه فکری شامل سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری رابطه‌ای و سرمایه ساختاری سازمانی می‌سنجد. با استفاده از...
[ 6 ] - ارائه مدلی مشتمل بر عامل های کلیدی موفقیت برای همکاری میان دانشگاه ها و صنایع دفاعی کشور
در کشور ما، هر کی از صنایع دفاعی با روش متفاوتی ارتباط میان خود و دانشگاه ها را برقرار و از توانمندی های آن ها، برای پیشبرد اهداف و مأموریت های خود استفاده می کنند. در برخی موارد این روش ها چندان اثربخش نیست. دلیل اصلی این امر را می توان، نبود شناخت کافی از عوامل مؤثر بر موفقیت همکاری بین صنعت و دانشگاه دانست. پژوهش حاضر، سعی دارد با مطالعه مدل های ارتباط میان دانشگاه و صنعت در جامعه های پیشرفت...
[ 7 ] - بررسی عوامل موفقیت بنگاه‌های واسطه‌ای نوآوری باز (مطالعه موردی شبکه شرکت‌های نانو فناوری کشور)
در کشور ما، تاکنون اقدامات و برنامه‌های زیادی برای حمایت از شرکت‌های فعال در حوزه نانوفناوری، به منظور توسعه خدمات و بازار محصول‌های آنها صورت گرفته است. با این وجود هنوز نارسائی‌هایی در مدل کسب</str...
[ 8 ] - تحلیل تاثیر سیاستهای پارک علم و فناوری یزد بر توسعه فناوری موسسه های مستقر در آن با استفاده از رویکرد پویایی های سیستمی
پارک علم و فناوری یزد با هدف توسعه توانایی‌های کارآفرینی نیروهای نخبه و مستعد در بعد منطقه‌ای و ملی و همچنین توسعه اقتصاد پایدار از طریق ایجاد و حمایت شرکت‌های کوچک و متوسط دانش‌بنیان...
[ 9 ] - مروری بر چالش‌های نظام ملی نوآوری ایران و ارائۀ سیاست‌ها و راهکارهایی برای بهبود
رویکرد نظام ملی نوآوری، که نهادها و کارکردهای مختلف دخیل در توسعۀ علمی و فناورانۀ کشورها را دربر دارد، یکی از رویکردهای مناسب برای تحلیل وضعیت علم، فناوری و نوآوری و ارائۀ سیاست‌ها و راهکارهای همه‌جانبه برای تقویت نوآوری در کشور است. بررسی وضعیت ایران در شاخص‌های نوآوری، حاکی از وضعیت نسبتاً نامناسب کشور در مقایسه با کشورهای منطقه و در مقایسه با اهداف سند چشم‌انداز 1404 است. خبرگان حوزۀ مدیریت ف...
[ 10 ] - نقش میانجی گری تاب آوری و توانمندسازی کارکنان در رابطه بین رهبری تحول آفرین و عملکرد نوآورانه
سازمان‌های امروزی برای رویارویی با محیط پویای پیرامون خود، نیازمند انعطاف‌پ ذیری، چابکی و عملکرد نوآورانه می باشند؛ به همین سبب بایستی سبک رهبری مناسب و تأثیرگذار بر عملکرد نوآورانه را پیش گیرند. این تحقیق، به بررسی تأثیر رهبری تحول آفرین بر عملکرد نوآورانه با توجه به نقش میانجی توانمندسازی و تاب‌آوری پرداخته است. جامعۀ آماری این تحقیق، کارکنان یک سازمان دولتی می باشد. نتا...
[ 11 ] - تحلیل پیش بینی تقاضای مسافر و بار در صنعت هوایی ایران
در این مقاله تقاضای جابه جایی مسافر و بار از طریق هواپیما در ایران مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. برای این منظور از رگرسیون خطی چندگانه استفاده می شود. با استفاده از دو مدل جداگانه برای بار و مسافر، اثرگذاری متغیرهای جغرافیایی، اقتصادی-اجتماعی و رقابتی بر میزان تقاضا بررسی شده است. برای این منظور اطلاعات 594 مسیر فعال هوایی کشور طی سال های 1388 تا 1391 از شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران ...
[ 12 ] - تحلیل فرایند انتقال تکنولوژی در قراردادهای نفتی ایران مطالعه موردی تحلیل مدل جدید (IPC)
این مقاله ضمن بیان جزییات پیچیدگی‌های مراحل عملیات نفتی در بخش بالادستی، ویژگی‌های این بخش با سیستم‌ها و محصولات پیچیده مقایسه خواهد شد. همچنین با روش بررسی تاریخی دوره‌ها و مراحل استراتژیک نفتی صنعت نفت ایران در قبل و بعد از انقلاب، 3 مدل انتقال و ارزیابی تکنولوژی در قراردادهای نفتی را ارائه و در انواع نسلهای بیع متقابل بررسی می‌شود و اساس نتایج تحقیق مشاهده می‌شود که مدل فرایند انتقال تکنولو...
[ 13 ] - همکاری در تحقیق و توسعه: چرا و چگونه؟
«همکاری در تحقیق و توسعه» مدیران را در مواجه با افزایش تنوع در نیازهای متغیر مشتریان، افزایش رقبا، نرخ رشد شتابان علمی و نوآوری‌های فناورانه محصولات کمک می‌نماید. این همکاری با ظهور مفاهیمی چون جهانی شدن و نوآوری باز بستری را برای رفع محدودیت‌های شرکت‌ها، ارتقای توانمندی‌ها نوآوری و افزایش دسترسی شرکت‌ها به بازارها را فراهم آورده است. هر چند همکاری در تحقیق و توسعه توانسته است شرکت‌ها را در ان...
[ 14 ] - توسعه فناوری در عصر مفهومی: تعاریف، مفاهیم و الزامات
پس از گذار بشر از عصر کشاورزی به عصر صنعت و از عصر صنعت به عصر اطلاعات، اکنون پارادایم جدیدی در اقتصاد و جامعه کشورهای توسعه یافته در حال شکل گیری و رشد است که از آن با عنوان عصر مفهومی یاد می شود. ما از اقتصاد و جامعه ای که بر مبنای قابلیت های خطی، منطقی و شبه کامپیوتری عصر اطلاعات بنا شده به جامعه ای گذر می کنیم که بر مبنای قابلیت های همدلانه، خلاقانه و تصویر سازانه خواهد بود. تسلط تفکر تحل...
[ 15 ] - بررسی چند شاخصه کلیدی توسعه تکنولوژی پیشرفته در سطح بنگاه
کشورهای در حال توسعه برای پر کردن شکاف بین خود و کشورهای پیشرفته، باید برا نقاط ضعف عمده ای در امر جذب و توسعه تکنولوژی و علوم صنعتی غلبه نمایند. با وجود چالش های فراروی کشورهای در حال توسعه در امر جذب و بکارگیری تکنولوژی و علوم مدرن و همچنین با درنظرگرفتن نقش تعیین کننده ای که بنگاه ها در ادامه حیات اقتصادی یک کشور دارند؛ مهیا کردن زمینه نوسازی و آماده سازی آنها برای ورود به اقتصاد جهانی مبتنی...
[ 16 ] - بررسی اهمیت عوامل توانمندی مراکز تحقیق و توسعه بر روش های انتقال تکنولوژی در سرمایه گذاری مطالعه موردی : صنایع خودرو سازی ایران
تحقیق و توسعه به عنوان یک عامل اصلی در رشد صنایع و سرمایه گذاری های آتی محسوب می شود که می تواند بقائ سازمان ها را در دنیای پیچیده رقابت رقم بزند. شناخت توانمندی های مراکز تحقیق و توسعه و ارزیابی های دقیق در جهت تحقق اهداف استراتژیک در شرکت های خودرو سازی از اهم مسایل است. صنعت خودرو به عنوان یک صنعت مولد و تاثیر گذار در ابعاد مختلف جامعه در تمام دنیا جای خود را بیش از پیش باز کرده و و با سرما...
[ 17 ] - سنجش جونوآوری؛ رویکردی بر ارزیابی تحقق نوآوری سازمانی (مطالعه در سازمان دفاعی با محصولات و سیستم‌های پیچیده)
امروزه مدیران موفق با اعمال نوآوری در سازمان‌ها، به‌دنبال پایدارسازی کسب‌وکار جهت تأمین نیازها و خواسته‌های حال و آینده ذینفعان خود می‌باشند؛ در این راستا جو نوآوری یکی از مقوله‌های مهم سازمانی است؛ که شناخت و تقویت ابعاد آن منجر به کاهش زمان تحقق نوآوری و بهبود عملکرد سازمان می‌گردد. بر این اساس، تحقیق پیش‌رو که برای اولین بار در قلمرو سازمان صنایع هوافضا انجام شده است؛ با مدنظر قرار دادن مسئل...
[ 18 ] - مسیر شکل گیری و تکامل قابلیت های فناورانه ساخت محصولات و سامانه های پیچیده در بنگاه های متأخر: مطالعه موردی شرکت توگا
طی دهههای اخیر کشورهای در حال توسعه تلاش‌های زیادی در زمینه کسب دانش و قابلیت‌های فنآورانه موردنیاز برای ساخت و توسعه محصولات و سامانههای پیچیده به نمایش گذاشته‌اند. یکی از این موارد شرکت ایرانی مهندسی و ساخت توربین مپنا (توگا) است که طی دو دهه قبل موفق به کسب قابلیت‌های ساخت و ارتقای توربین‌های گازی بهعنوان محصولات و سامانههای پیچیده شده است. این پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی و استراتژی...
[ 19 ] - نوع شناسی پلتفرم های فناورانه: بررسی پویایی های پلتفرمی
امروزه در تحقیقات حوزه مدیریت و خصوصا مدیریت فناوری، استفاده از واژه پلتفرم در قالب استعاره و مفهوم گسترش یافته است. این واژه، مجموعه‌ای از اجزای یک سیستم کلی را توصیف می‌کند که با سایر اجزای سیستم تعامل دارند و به صورت مشترک معماری سیستم را شکل می‌دهند و برای توصیف پدیده‌های مدیریتی در سطح محصولات مجزا، سیستم‌های محصول، زنجیره تامین صنعت، بازارها و صنایع بکار می‌رود. هدف این مطالعه مروری نظام...
[ 20 ] - واکاوی پنجره های فرصت یادگیری فناورانه در صنایع با محصولات و سامانه های پیچیده در کشورهای متاخر: صنعت توربین های گازی در ایران
طی دهه های گذشته موضوع محصولات و سامانه های پیچیده در کشورهای متاخر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. با این حال، واکاوی یادگیری و همپایی فناورانه در این صنایع از منظر پنجره های فرصت مغفول مانده است. حتی پژوهش هایی که از دیدگاه پنجره های فرصت برای تببین پدیده هایی همچون چرخه های همپایی بهره گرفته اند تمایزی میان محصولات و سامانه های پیچیده با محصولات مصرفی با سیستم تولید انبوه قائل نشده اند. ...
[ 21 ] - تکامل و هم تکاملی قابلیت های فناورانه، سیاست های دولت و ساختار بازار در نظام نوآوری بخشی: صنعت توربین های گازی در ایران
هر نظام نوآوری بخشی متشکل از پایه دانشی و فناوری‌ها، نهادها و سیاست‌ها و ساختار بازار خاص خود است. به علاوه، این مؤلفه‌ها با الگوی خاصی در طول زمان تکامل می‌یابند و به هم‌تکاملی با یکدیگر می‌پردازند. مطالعه نحوه تکامل و هم‌تکاملی نظام‌های نوآوری بخشی به ویژه در کشورهای در حال توسعه می‌تواند دلالت‌های ارزشمندی را برای سیاست‌گذاری و مدیریت به دنبال داشته باشد. این پژوهش با بهره‌گیری از رویکردی کی...
[ 22 ] - A New Model for Fleet Assignment Problem, Case Study of Iran Air Network at Vision 2036
The fleet assignment problem (FAP) assigns the type of airplane at each flight segment. Since airplane is an expensive resource, poor fleet assignment can cause a great increase in costs of airlines. There are so many consideration which should be tackled in formulation of a FAP problem, especially the parameters regarding to the airplanes. This paper presents a novel, mixed integer programing ...
[ 23 ] - تنوع و پویایی سیاستهای دولت در مسیر شکل‌گیری و تکامل صنایع راهبردی: صنعت توربین‌های گازی در ایران
بسیاری از صاحب‌نظران بر نقش دولت و سیاستهای آن در شکل‌گیری و تکامل صنایع تولیدکنندۀ محصولات و سامانههای پیچیده تأکید کرده‌اند. از طرفی، ایران در سال‌های گذشته برای دستیابی به دانش و فناوری‌های ساخت توربین‌های گازی، به عنوان یک محصول و سامانۀ پیچیده، تلاش زیادی کرده است و به نتایج قابل ملاحظهای نیز دست یافته است. صنعت توربین‌های گازی یکی از صنایع راهبردی و دربرگیرندۀ فناوری‌ها و محصولاتی است ...
[ 24 ] - نظریه نوآوری هم‌بافتی سازمانی و فناورانه: تلاقی کنش‌گران نوآوری جهت تداوم کسب‌وکار نوآورانه دفاعی
پاسخگویی مستمر به نیازهای متنوع بخش هوایی و فضایی نیروهای مسلح، مستلزم استمرار کسب‌وکار نوآورانه دفاعی می‌باشد. این امر باعث گردیده است تا مدیران مربوطه نسبت به تحقق نوآوری‌سازمانی جهت بهینه‌سازی ویا تولید محصولات نظامی جدید اهتمام ورزند؛ لذا هدف این پژوهش، ارایه نظریه نوآوری هم‌بافتی سازمانی و فناورانه مبتنی‌بر تلاقی کنش‌گران نوآوری به‌منظور حل مسئله: ضعف کنش‌متقابل و پایدار متولیان نوآوری جهت...
[ 25 ] - مفهوم‌پردازی همپایی فناورانه در صنایع دریایی بخش دفاع
توسعه اقتصادی در کشورهای درحال‌توسعه، درگرو توسعه علمی است که از طریق فرآیند همپایی محقق می‌شود. همپایی فرآیندی است که طی آن، یک کشور دیر توسعه‌یافته با کاهش شکاف درآمدی و یا افزایش قابلیت فناورانه، سعی درکاهش فاصله با کشورهای توسعه‌یافته از جنبههای مختلف، همچون بخش دفاع و سازمان‌های نظامی دارد. در این امتداد، هدف از پژوهش حاضر، مفهوم‌پردازی همپایی فناورانه در صنایع دریایی بخش دفاعی می‌باشد. ...
[ 26 ] - ارائه چارچوب تعمیق ساخت داخل با رویکرد شکل‌گیری بوم‌سازگان فناوری (مطالعه موردی پروژه ساخت داخل واگن مترو)
علی‌رغم دغدغه فراوان پیرامون دستیابی به ساخت داخل در کشور، تاکنون سیاست‌ها و ابزارهای مختلف و عمدتاً عرضه‌محور جهت دستیابی به ساخت داخل در بسیاری از موارد دستاورد چندانی نداشته است. این مقاله رویکرد جدید و تقاضامحور شکل‌دهی بوم‌سازگان فناوری را بهعنوان راه‌حلی برای حل این مسئله معرفی کرده است. در این راستا پروژه ساخت داخل واگن مترو که مصوب سال 1398 است، مورد مطالعه قرار گرفته و جمع‌آوری داده‌ها...
نویسندگان همکار