رضا عرفانزاده
دانشیار گروه مرتعداری، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران
[ 1 ] - اثر چرای دام بر ویژگی‌های ریختی گونههای Boiss. Bromus tomentellus،Hordeum bulbosum L. و Agropyron trichophorum (Link) K. Richt. در مراتع نیمهخشک زاغه (استان لرستان)
هدف این مطالعه کمّی‌سازی واکنش ریختی گونههای Bromus tomentellus، Hordeum bulbosum و Agropyron trichophorum به چرای مداوم گوسفند در مراتع نیمهخشک لرستان بود. در دو منطقۀ قرق و چرا شده، در مجموع اقدام به استقرار 4 ترانسکت 200 متری شد و در طول هر یک از این ترانسکت‌ها 10 نقطۀ تصادفی انتخاب و در هر نقطه نزدیکترین گیاه مورد مطالعه در نظر گرفته شد. خصوصیات ریختی شامل ارتفاع، فاصله میان‌گره، طول و و...
[ 2 ] - تاثیر تاج پوشش گیاه بالشتکی اسپرس خاردار (Onobrychis cornuta) بر پراکنش مکانی بانک بذر خاک در مراتع کوهستانی حوزۀ واز
این مطالعه با هدف بررسی اثر گیاه بالشتکی اسپرس خاردار (Onobrychis cornuta) بر پراکنش مکانی بانک بذر خاک در مراتع کوهستانی حوزۀ واز استان مازندران انجام شد. بدین منظور، 20 پایه از اسپرس خاردار به تصادف انتخاب شدند. در چهار موقعیت هر پایه (لبه در شیب رو به بالا، لبه در شیب رو به پایین، مرکز و بیرون بهعنوان منطقۀ شاهد)، نمونۀ خاک از عمق 5-0 و 10-5 سانتیمتر برداشت شد. سپس بذور جوانه‌زدۀ داخل نمو...
[ 3 ] - بررسی تأثیر چرای دام بر مؤلفههای تنوع گیاهی مراتع نیمهخشک کشور
چرای شدید دام یکی از مخربترین عوامل در عرصۀ مراتع نیمهخشک کشور است که باعث کاهش تنوع و از بین رفتن برخی از گیاهان حساس به چرا میگردد. از طرف دیگر با توجه به تغییرپذیری الگوی پراکنش گونههای گیاهی در مقیاس‌های مختلف، لزوم استفاده از مقیاس در ارزیابیهای تنوع ضروی است. بنابراین این تحقیق با استفاده از روش تقسیمبندی افزایشی به بررسی تأثیر چرای دام روی مؤلفههای تنوع در مقیاس‌های گوناگون در مرا...
[ 4 ] - اثر شدت آتش بر تراکم بانک بذر خاک گروههای کارکردی گیاهان (مطالعه موردی پارک ملی گلستان)
در این مطالعه تغییرات بانک بذر خاک در دو پوشش گندمی و درختچهای آتشسوزی شده که بیانگر شدتهای مختلف آتش (کم‌وزیاد) بود، بررسی شد. نمونهبرداری خاک از سایت شارلق واقع در پارک ملی گلستان انجام شد؛ بنابراین تعداد 10 نمونه خاک شامل 5 درختچه و نیز 5 قطعه پوشش گندمی در سایت کنترل و نیز تعداد 5 درختچه و 5 قطعه پوشش گندمی سوخته بهعنوان شدت کم‌وزیاد در سایت آتشسوزی انتخاب شد. جوانهزنی بذور به روش ...
[ 5 ] - تاثیر تبدیل مراتع به اراضی زراعی و باغی بر کربن آلی کل و ماده آلی ذرهای میکرو و ماکروخاکدانه (مطالعه موردی: صلوات آباد سنندج)
این پژوهش به‌منظور تعیین اثر تغییر کاربری جوامع مرتعی به کاربری زراعی و باغی بر مهمترین شاخصهای کیفی خاک از قبیل کربن آلی کل خاک و ماده آلی ذرهای در میکرو و ماکرو خاکدانه در حوزه صلوات آباد سنندج انجام شد. خردادماه 1393 همزمان با رشد غالب گیاهان با پیمایش صحرایی، یک مرتع، دو نخودزار، دو گندمزار و دو باغ بهعنوان محدوده مطالعاتی انتخاب شدند. برای این منظور، نمونهبرداری از خاک به شکل تصادفی...
[ 6 ] - دانش بومی و سنت های محلی در تولید و مدیریت محصولات شیری دام گوسفندی(مطالعه موردی: روستای تاکُر- شهرستان نور)
دانش بومی هر سرزمین چگونگی فهم و نگرش مردم به جهان بوده که نتیجه سالها تجربه نیاکان در بهرهبرداری بهینه از منابع پیرامون انسانها را نشان میدهد. پافشاری بر انتقال فناوری و بیتوجهی به دانش بومی نه‌تنها باعث تخریب رابطه انسان با محیط وی شده است که موجبات بروز خلل در برنامههای توسعه پایدار را نیز فراهم آورده است. این تحقیق با مرور بخشی از دانش بومی منطقه بر سنتهای محلی در تولید و مدیریت فرآو...
[ 7 ] - مقایسة خصوصیات بانک بذر خاک دو رویشگاه علفزار و جنگل
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر نوع رویشگاه بر خصوصیات بانک بذر خاک (تراکم، تشابه بانک بذر خاک با پوشش روزمینی، تنوع و غنای گونه‌ای) انجام شد؛ بدین صورت که رویشگاه علفزار در بخشِ انتهاییِ حوضة واز (استان مازندران) و رویشگاه جنگلی نیز در پاییندست رویشگاه علفزار (در نزدیکی رویشگاه علفزار) انتخاب شد. سپس، در هر یک از رویشگاهها نمونه‌های خاک در هر پلات از دو عمق 0 ـ 5 و 5 ـ 10 سانتی‌متری برداشت شد. ن...
[ 8 ] - بررسی اثر ویژگی‌های شیمیایی خاک و تاج‌پوشش درخت کنار (Ziziphus spina-christi L.) بر خصوصیات بانک بذر خاک
این مطالعه با هدف بررسی تأثیر تاج‌پوشش درخت کنار (Ziziphus spina-christi) در ویژگی‌های بانک بذر (تراکم و تشابه بانک بذر خاک با پوشش روزمینی) در دو منطقه با خاک متفاوت (شور و قلیا، قلیایی) انجام شد. در این مطالعه تعداد 20 پلات در زیر درخت کنار و 20 پلات در فضای باز اطرافِ هر منطقه مستقر گردید. نمونهبرداری خاک از دو عمق 5-0 و 10-5 سانتی‌متری در هر پلات صورت گرفت. مقایسة تراکم بانک بذر و تشابه آن ...
[ 9 ] - تأثیر چرای دام در تراکم، تنوع، و غنای بانک بذر خاک مراتع کوهستانی (مطالعة موردی: حوزة واز)
این مطالعه با هدف بررسی اثر چرای دام در خصوصیات بانک بذر خاک (تراکم، تنوع، و غنای گونه‌ای) در علفزارهای البرز شمالی (حوزة واز) انجام شد. به منظور برداشت نمونه‌های خاک، 4 ترانسکت عمود بر اضلاع قرق در داخل و خارج مستقر گردید و نمونه‌های خاک از دو عمق 5-0 و 10-5 سانتی‌متری به وسیلة اوگر برداشت و به گلخانه منتقل گردید و در بستر مناسب کشت داده شد. گونههایی که از بانک بذر جوانه میزدند هر 12 روز یک...
[ 10 ] - اثر سن دام بر ارزش رجحانی گونه های گیاهی مراتع خشک شهرستان کهنوج در استان کرمان
مطالعه و شناخت رژیم غذایی علفخواران و همچنین ارزش رجحانی گونه های مرتعی جهت مدیریت مراتع امری ضروری است. بنابراین ارزش رجحانی چهارده گونه مرتعی در مراتع شهرستان کهنوج در دو مرحله (رشد رویشی و پس از بذردهی) توسط سه کلاسه سنی بز نژاد رایینی (یکساله، سه¬ساله و پنج¬ساله ماده) به روش زمان سنجی اندازه¬گیری شد. نتایج نشان داد دام¬های مسن¬تر زمان بیشتری را صرف چرای گونه¬های گیاهی کردند و در دوره مورد م...
[ 11 ] - Preference Value Evaluation of Rangeland Plant Species for Kaboudeh Sheep
Study on the livestock diet is one of the main priorities in the management of rangeland in Iran. So, this study was conducted to compare preference values of plant species in three age classes of Kaboudeh sheep (one, three and five year old ones) in rangelands of Bavanat, Fars province, Iran. For each age class, four sheep were selected and their grazing times from different plant species were...
[ 12 ] - بررسی توانائی دو روشجوانه‌زنی وترکیبی درظهور گروههای عملکردی بانک بذر خاک (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی واز شهرستان نور)
حفظ تنوع و ترکیب گیاهی یکی از اهداف اصلی مدیریت اکوسیستم‌ها است و با اندازهگیری تنوع گونه‌ای می‌توان توصیه‌های مدیریتی لازم را ارائه نمود. هدف از این مطالعه مقایسه دو روش شامل جوانهزنی و ترکیبی در برآورد ترکیب و تنوع گونه‌ای بانک بذر خاک می‌باشد. بدین منظور نمونهبرداری از خاک از 28 پلات زوجی از دو عمق 5-0 و 10-5 سانتیمتر انجام گرفت. سپس خصوصیات بانک بذر خاک با دو روش جوانهزنی وترکیبی مشخص ش...
[ 13 ] - تأثیر خصوصیات شیمیایی خاک بر کیفیت علوفه مراتع خشک جنوب استان فارس
این مطالعه با هدف مقایسه فاکتورهای کیفی علوفه (CP، DMD و ADF) گونههای گیاهی در دو مرحله‌ی فنولوژیکی بین دو منطقه که مجاور هم اما متفاوت در ویژگی‌های خاک بودند انجام شد. دو منطقه در دو طرف رودخانه‌ای در مراتع شهرستان زرین‌دشت در جنوب استان فارس قرار داشتند. یکی از این مناطق دارای خاک شور و قلیا (842/2%=ESP، 51/6=SAR، 6/15=EC و 30/8=pH) و منطقه دوم با خاک قلیایی (128/1%=ESP، 18/4=SAR، 24/1=EC و ...
[ 14 ] - تاثیر شدتهای چرای دام بر برخی ویژگی‌های مهم خاک در مراتع خانقاه سرخ ارومیه
مطالعه تغییرپذیری عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک بر اثر شدتهای مختلف چرای دام می‌تواند در مدیریت و حفظ خاک و پوشش گیاهی کمک کند. برای چنین مطالعه‌ای، شش منطقه معرف با شدت چرای مختلف انتخاب گردید. دوری و نزدیکی به روستا و حضور گیاهان مهاجم، کم‌شونده و زیادشونده، اساس تعیین مناطق مختلف از لحاظ شدت چرای دام غالب، یعنی گوسفند نژاد ماکویی بود. در هر منطقه، نمونهبرداری از خاک توسط پلات‌های یک متر مربعی...
[ 15 ] - مطالعه تأثیر فاکتورهای خاکی بر تنوع گونه‌ای پوشش گیاهی و بانک بذر خاک در مناطق چراشده و چرانشده با استفاده از رگرسیون خطی چندگانه (مطالعه موردی: حوزه آبخیز واز)
در تحقیق حاضر اثر برخی فاکتورهای خاکی بر روی تنوع پوشش گیاهی و تنوع بانک بذر خاک بطور همزمان در مناطق قرق و تحت چرا مطالعه شد. نمونهبرداری از خاک مراتع حوزه واز در شمال کشور در زمستان 1389 به روش تصادفی-سیستماتیک در طول 4 ترانسکت در هر یک از مناطق قرق و چراشده انجام شد. در طول هر ترانسکت 10 پلات یک مترمربعی مستقر گردید و نمونه‌های خاک برای تجزیه فیزیکی و شیمیایی و تعیین تنوع بذرهای بانک بذر خا...
[ 16 ] - بررسی تأثیر سن شتر بلوچی ((Camelus dromedarius بر ارزش رجحانی گونه های گیاهی مراتع شهرستان زرین دشت در جنوب استان فارس
این مطالعه با هدف بررسی چگونگی اثر سن شتر بلوچی و نوع گونه گیاهی بر ارزش رجحانی گونههای گیاهی مراتع شهرستانزریندشت در جنوب استان فارس انجام شد. جهت اندازهگیری ارزش رجحانی گونههای گیاهی، ابتدا مراتع منطقه تیپبندی و در هر تیپ 10 پلات 2×2 متری در مناطق کلیدی مستقر و گونههای گیاهی شناسایی و پوشش آنها ثبت گردید. سپس ارزش رجحانی گونههای گیاهی به وسیله روش زمانسنجی اندازهگیری شد. جهت بررسی ا...
نویسندگان همکار