ابراهیم نامداری

عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه پیام نور(استادیار)

[ 1 ] - بررسی فرآیند تأثیر محیط بر شخصیت متنبی و سعدی

هر فرهنگی ویژگی‌های خاص خود را دارد و این ویژگی‌ها بر شکل‌گیری شخصیت کاربران فرهنگی تأثیر دارد، چنانکه انگلیسی‌ها خونسردند و آمریکایی‌ها متعهد، ژاپنی‌ها پرتلاش و اسکاتلندی‌ها خسیس و فرانسوی‌ها رمانتیک و ایرانی‌ها بدبین هستند. اوضاع و احوال روزگار سعدی و متنبی به گونه‌ای بوده است که آن‌ها به حکمت گرایش پیدا کرده‌اند. این دو شاعر تحت تأثیر فضای زمانه خود بوده‌اند. انتشار فرهنگ ی...

[ 2 ] - بررسی تطبیقی نگاره‌های وصف طبیعت در شعر ابن رومی و منوچهری دامغانی

محیط عامل اصلی توصیف طبیعت است. توصیف طبیعت و مظاهر آن همچون باغ و بستان و گل‌ها و ... در عصر عباسی گسترده‌تر از عصر جاهلی و اموی می‌گردد. در عصر عباسی جلوه‌های تمدن و شهرنشینی به یکباره سر بر می‌آورد. بنابراین وصف بیش‌تر با استعاره و تشبیهات رخ می‌نماید؛ که این خود بیانگر وسعت خیال شاعر عصر عباسی است. شعر پارسی دوره منوچهری دامغانی را باید شعر طبیعت خواند، منوچهری از جمله شاع...

[ 3 ] - آشنایی زدایی و نقش آن در خلق شعر

آشنایی­زدایی خروج از مألوف و آشناست، خروجی که در پی آن برای خواننده یا شنوندة سخن، شگفتی حاصل شود، یعنی شاعر یا ادیب با زدودن تکرار از صورت زبان، سخنی زیبا و تأثیرگذار خلق کند، شگرد شاعر و ادیب در این است که عادت را از زبان می‌زداید و زبانی نو می­آفریند؛ زبانی که مهم­ترین هدفش برجسته­سازی گفتار عادی است و این همان زبان شعر است. شاعر یا ادیب برای رسیدن به این مقصود، ابزارهای زبانی می‌خواهد که مه...

[ 4 ] - نظرة جدیدة إلی کتاب «تأریخ الأدب العربی فی الأندلس»

إنّ التأریخ مع قصصها المرّة والحلوة باب إلی عالم جدید؛ عالم ملأت بالتجارب الثمینة التی لا تُحصل علیها إلّا بمضیّ السنین والقرون المتمادیة، حیث لا یُستثنی منها تأریخ الأدب الأندلسی (إسبانیا الحالیة)؛ ألا وهو تأریخ أناس مجاهدین ومتفانین استطاعوا أن یضعوا حجر أساس الإسلام والآداب الشرقیة فی ما وراء الحدود الاسلامیة نحو أروبا والغرب، وأن یثبتوا أنّ للاسلام قدرة التسلل والنفوذ فی قلوب غیر المسلمین؛ فمن الض...

[ 5 ] - بررسی و نقد کتاب «فی‌الأدب الأندلسی»

سرزمین اندلس (اسپانیای کنونی) با طبیعتی سرزنده و زیبا ادیبان بزرگی را در دامان خود پرورده است؛ همانانی که میراث ادبیات عربی را در زمینه های گوناگون از فرهنگ، تمدن، شعر، ادب، حکمت، زهد وتصوف پربارتر نموده اند. سرزمینی که نماد شوق واشتیاق به وطن وسرزمین مادری است از این رو بزرگان وسردمداران شعر وادب آن دیار به تقلید وپیروی از شاعران وادیبان مشرق زمین همت گماشتند وآثاری گرانبها از خود به جای گذاشت...

[ 6 ] - بررسی فرآیند تأثیر محیط بر شخصیت متنبی و سعدی

هر فرهنگی ویژگی‌های خاص خود را دارد و این ویژگی‌ها بر شکل‌گیری شخصیت کاربران فرهنگی تأثیر دارد، چنانکه انگلیسی‌ها خونسردند و آمریکایی‌ها متعهد، ژاپنی‌ها پرتلاش و اسکاتلندی‌ها خسیس و فرانسوی‌ها رمانتیک و ایرانی‌ها بدبین هستند. اوضاع و احوال روزگار سعدی و متنبی به گونه‌ای بوده است که آن‌ها به حکمت گرایش پیدا کرده‌اند. این دو شاعر تحت تأثیر فضای زمانه خود بوده‌اند. انتشار فرهنگ ی...

[ 7 ] - بررسی تطبیقی نگاره‌های وصف طبیعت در شعر ابن رومی و منوچهری دامغانی

محیط عامل اصلی توصیف طبیعت است. توصیف طبیعت و مظاهر آن همچون باغ و بستان و گل‌ها و ... در عصر عباسی گسترده‌تر از عصر جاهلی و اموی می‌گردد. در عصر عباسی جلوه‌های تمدن و شهرنشینی به یکباره سر بر می‌آورد. بنابراین وصف بیش‌تر با استعاره و تشبیهات رخ می‌نماید؛ که این خود بیانگر وسعت خیال شاعر عصر عباسی است. شعر پارسی دوره منوچهری دامغانی را باید شعر طبیعت خواند، منوچهری از جمله شاع...

[ 8 ] - نقد و بررسی ترجمۀ الهی قمشه‌ای و مکارم شیرازی از سورۀ مبارکۀیوسف با تأکید بر نظریۀ سطح صرفی‌نحوی گارسس

نقد و بررسی روش‌های ترجمه به‌ویژه در چند دهه اخیر محور توجه ترجمه‌پژوهان قرآن کریم قرار گرفته است. توجه و اهتمام فراوان در این عرصه، نشان می‌دهد نگرش مثبت زبان‌شناسان و ترجمه‌پژوهان در زمینۀ نیل به ترجمه‌ای کامل، وفادار و مطلوب است. ترجمۀ متون مذهبی به‌ویژه متن قرآن کریم به‌دلیل برخورداری از ظرافت‌های بیانی و لغوی آن امری دشوار بوده و همواره نقد و ارزیابی شده است. دراین‌زمینه الگوها و مدل‌های م...

[ 9 ] - بررسی ساختار جمله انشایی امر و اغراض آن در سوره مائده

اساساً قرآن کریم دربردارنده عالی‌ترین معارف و آموزه‌هایی است که از طریق وحی بر انسان نازل شده است و برای درک مفاهیم آن به علوم گوناگون نیاز است؛ از جمله این علوم، بلاغت است که خود شامل معانی، بیان و بدیع است؛ رعایت هر کدام از این موارد سبب زیبایی کلام و تأثیر بیش‌تر بر مخاطب می‌شود. جمله در علم معانی به خبر و انشاء تقسیم می‌شود که کشف معانی ثانویه بر عهده علم معانی است. این پژوهش به روش تحلیلی و...

[ 10 ] - بررسی تطبیقی فمنیسم در دو رمان «سووشون» و «الحب فی زمن النفط»

فمنیسم مکتب دفاع از حقوق زنان است؛ موج اول آن بین سال‌های 1830 تا 1920 شکل گرفت که با دستیابی به حق رأی برای زنان در سال 1918 در انگلستان و در 1920 در آمریکا محقق شد. زنان خواستار تغییر در بسیاری از نهادها مثل نوع لباس زنانه گرفته تا حقوق فردی، ‏حقوق سیاسی ‏مثل حق رأی، خانواده، ازدواج و ‏دین بودند. مهم‌ترین این خواسته‌ها را که با هدف دسترسی به حقوق و امتیازاتی که ‏مردان به آن‌ها ‏دسترسی داشتند ...

[ 11 ] - بررسی، تحلیل، و نقد الشعر الأندلسی فی عصر الموحّدین

آثار پدیدآمده دربارة ادبیات اندلس دو گونه‌‌‌اند: گونة نخست اطلاعات کلی دارد و از بدو ورود اموی‌‌‌ها به سرزمین اندلس تا انقراض حکومت اسلامی در آن دیار را شامل می‌‌‌شود که به اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، و ادبی اعم از شعر، نثر، و فنون جدید مانند موشح و زجل می‌‌‌پردازد. گونة دوم به‌صورت تخصصی به موضوع نگاه می‌کند؛ مثلاً به شعر یا نثر اندلسی در یک دورة خاص می‌‌‌پردازد. کتاب الشعر الأندلسی فی ع...

[ 12 ] - تغییر بیان در سطح دستوری و واژگانی براساس مدل کارمن گارسس (مطالعۀ موردی: ترجمه‌های حدادعادل، معزی و انصاریان از جزء 29 و 30 قرآن)

رویکردگستردۀ عالمان فارسی زبان به ترجمة قرآن کریم در چند دهۀ اخیر حیات و نشاطی دو چندان به خود گرفته است به گونه­ای که نکته‌سنجان و منتقدان بسیاری موفق به ارائه الگوی نقد ترجمه شده­اند تا با این الگوی نقد، ترجمه­های متون مختلف قرآن کریم را که آثار ارزشمندی هستند به صورت موشکافانه و دقیق بررسی کرده و با این شیوه باب نوینی در پژوهش­های قرآنی به عنوان «نقد ترجمه‌های قرآن کریم» باز کنند. از جمله ای...