احمد رشیدی

دانشیار علوم سیاسی دانشگاه مازندران

[ 1 ] - بازشناسی خود و دیگری در جریان‌های فکری و بنیادهای سیاست خارجی روسیه

 این نوشتار به‌دنبال تحلیل و شناخت جایگاه «دیگری» در اندیشه­های متفکران روس است. برای قرن­ها روسیه با اروپا، آسیا و خاورمیانه در تعامل شدید بودند و در ارتباط با این غیریت­های گوناگون متفکران روس نظریه­ها و گفتمان­های مختلفی را توسعه بخشیده­اند. مطالعۀ این مباحث، ما را در شناخت مشکلات معرفت‌شناختی نظریه­های مسلط، به‌ویژه مکتب نوسازی، در مطالعات علوم سیاسی و ناکارآمدی آن‌ها در تبیین مسئلۀ تفاوت ی...

[ 2 ] - رهیافت‌های متعارض در سیاست خارجی روسیه

سیاست خارجی روسیه در ارتباط با مسایل مختلف به‌صورت معمول با پیچیدگی، ابهام و تعارض همراه بوده است. این واقعیت دست‌کم در تاریخ روابط ایران و روسیه به‌‌شکل قابل ملاحظه‌ای محسوس بوده است، تا جایی‌که برای شهروندان و نخبگان ایرانی، چهرۀ روسیه را به‌عنوان شریکی غیرقابل اعتماد به تصویر کشیده است. باتوجه به اهمیت این موضوع، این نوشتار درپی پاسخگویی به این پرسش محوری است که سرمنشأ پیچیدگی­ها و تعارض­های...

[ 3 ] - پویش های چندگانه رابطه دین و دولت در ایران و ترکیه؛ مطالعه تجربه تجدد

مقاله حاضر بر مبنای این مفروضه تدوین شده است که مدرنیته به‌عنوان یک پدیده جهانی دارای فرایندها و نتایج متفاوتی در بسترهای مختلف تاریخی و جغرافیایی بوده است. در این چهارچوب کشورهای ایران و ترکیه به‌عنوان موارد مطالعاتی انتخاب شده­اند و تلاش می­شود تا با تکیه بر مدل نظری مدرنیته­های چندگانه و با کاربرد روش توصیفی- تحلیلی در بستر جامعه­شناسی تاریخی، مسئلۀ مدرنیسم و تحول رابطه دین و دولت در ایران و...

[ 5 ] - بررسی وضعیت زنان زندانی و روشهای بازپروری آنها (مطالعه موردی زندانیان اراک در سال ۱۳۹۴)

نقش ها و کارکردهای زندان زنان بیان گر آن است که برغم اینکه یک نظام نظارت رسمی مبتنی بر قوانین جنایی و مجازات زندان برای حفظ نظم اجتماعی ضروری است، اصلاح و باز پروری نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مطالعه موردی پژوهش حاضر زندان زنان شهر اراک می باشد و جامعه آماری آن را کل زنان زندانی تشکیل می دهند که تعداد آنها چهل و چهار نفر است . این پژوهش در بهار ۱۳۹۴ با روش پیمایشی از طریق پرسشنامه انجام ...

[ 6 ] - مدرنیته و اصالت‏گرایی فرهنگی در روسیه و ایران

مدرنیته پدیده‌ای است که در چهارچوب اصول روشنگری به صورت فرایندی درون جوش و متناسب با شرایط تاریخی و فرهنگی اروپای غربی شکل گرفت و به تدریج دامن? آن به سایر کشورها و نظام‌های فرهنگی رسوخ یافت. این مقاله به دنبال بررسی پیامدهای ورود مدرنیته به کشورهای غیر غربی در سطح روشنفکری است و در این راستا کشورهای روسیه و ایران به عنوان موارد مطالعاتی انتخاب شده‌اند. استدلال نویسنده این است که ورود مدرنیته ب...

[ 7 ] - بحران هویت روشنفکری در روسیه و جریان اسلاوگرایی

اسلاوگرایی تجلی خودآگاهی ملی در سطح جامع? روشنفکری روسیه در نیم? نخست سد? نوزدهم بوده است. فرضی? مقاله این است که شکل گیری اسلاوگرایی به عنوان برآیندی از تلاش گروهی از دانش آموختگان برای غلبه بر بحران هویت جامع? روشنفکری روسیه بوده است. برای تبیین این موضوع، ابتدا زمینه‌های سیاسی، اجتماعی و فکری این بحران و پیدایش اسلاوگرایی در چارچوب نظریه‏‏های نوسازی مورد تبیین قرار گرفته است. سپس استدلال می ...

[ 8 ] - بازاندیشی دموکراسی و تحول رابطه جامعه و دولت در عصر جهانی شدن

تحقق دموکراسی مستلزم وجود پیوند (Unity) میان جامعه و دولت است. دیدگاه های متفکران برجسته ی نظریه دموکراسی و همچنین بررسی مراحل مختلف جامعه ی سرمایه داری (در شکل لیبرالیسم کلاسیک، لیبرالیسم تجدید نظر طلب و نئو لیبرالیسم) مبین ضرورت وجود این پیوند برای تحقق دموکراسی می باشد. بر این اساس، در پژوهش حاضر استدلال می شود به علت گسست رابطه ی جامعه و دولت در عصر جهانی شدن، دموکراسی با بحران مواجه می شو...

[ 9 ] - معماوارگی گفتمان قدرت نرم روسیه

در دهۀ اخیر سیاست‌گذاران روس در آیین جدید سیاست خارجی روسیه به قدرت نرم، جایگاه ویژه‌ای بخشیدند تا از این رهگذر به ترمیم چهرۀ بین‌المللی روسیه، مقابله با انقلاب‌های رنگی و حفظ رژیم‌های طرفدار روسیه کمک کنند. با پذیرش این فرضیه که توجه به قدرت نرم، ابزاری برای به‌دست‌آوردن منزلت و قدرت در جهان معاصر است، نوشتار حاضر درپی پاسخ‌گویی به این پرسش است که روس‌ها برای به‌دست‌آوردن منزلت و قدرت، چگونه ب...

[ 10 ] - ائتلاف دوفاکتو عبری-عربی و امنیت ملی ج.ا.ایران

هدف: تحولات سال‌های اخیر در نظام بین‌الملل و به‌ویژه در سطح منطقه، که موجب تشدید آنارشی در ژئوپلیتیک خاورمیانه شده، برخی از کنشگران اصلی را به سمت ائتلاف‌سازی در برابر تهدیدات مشترک سوق داده است. از جمله کشورهایی که در این بین گام‌های جدی را در روند ائتلاف‌سازی برداشته‌اند، اسرائیل و عربستان سعودی می‌باشند. با توجه به این موضوع، هدف ...

[ 11 ] - همگرایی در سایه‌ی محیط زیست: مسایل زیست‌محیطی کاسپین و همگرایی منطقه‌ای

همگام با افزایش جمعیت و بهره‌برداری روزافزون و نادرست از منابع محدود، آسیب‌ها و مخاطرات زیست‌محیطی‌ ابعاد پیچیده‌تری پیدا کرده است که نیازمند رسیدگی‌های فوری است. کاسپین نیز به‌عنوان بزرگ‌ترین دریاچة جهان، از این قاعده مستثنی نیست. به‌رغم اقداماتی که در چند دهة اخیر در راستای ایجاد همگرایی و مقابله با مخاطرات زیست‌محیطی این دریا توسط دولت‌های ساحلی و نهادها و سازمان‌های بین‌المللی صورت گرفته اس...