سیدعلی اصغر سلطانی
عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم (ع)
[ 1 ] - نشانه‌شناسی گفتمانی یک «جدایی»
اگرچه تلاش‌های زیادی برای بررسی فیلم «جدایی نادر از سیمین» ساخته‌ی اصغر فرهادی صورت گرفته است، اما هنوز جنبه‌های زیادی از آن کشف‌نشده مانده است. درحقیقت مسئله‌ی این مقاله آن است که نظام‌های گفتمانی مختلف بازنمایی‌شده در فیلم کدام‌اند و چه نسبتی با گفتمانهای حاکم بر ایران دهه‌ی هشتاد دارند. دغدغه‌ی دیگر این مقاله ارائه‌ی روشی مناسب برای تحلیل فیلم است. ازاینرو، به‌کمک نظریه‌ی گفتمان لاکلائو و م...
[ 2 ] - تحلیل گفتمان برنامه‌های تولیدی شبکه "من و تو"
گرایش عمده مخاطبان ایرانی به استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای، لزوم مطالعه پیام‌های ارسالیِ این شبکه‌ها را، از طریق واسازی پیام و کشف مفروضات بدیهی انگاشته شده آن‌ها، ایجاب می‌کند. بر این اساس پژوهش حاضر با مدنظر قرار دادن برنامه‌های تولیدی شبکه «من و تو» و تحلیل گفتمان آن‌ها بر اساس نظریه و روش لاکلاوموفه، پاسخ به سؤال پژوهش را آغاز کرد. در این وضعیت با استفاده از مفهوم واسازی، و قطع رابطه دال و ...
[ 3 ] - تعامل و تقابل گفتمانی نشانه‌شناسی گفتمانی فیلم «گوزن‌ها»
فیلم گوزن‌ها، ساختۀ مسعود کیمیایی در سال ۱۳۵۳، یکی از پرحاشیه‌ترین فیلم‌های ایران در حساس‌ترین روزهای این سرزمین در قرن اخیر بوده است. اکران این فیلم، حواشی بسیاری داشته که مهم‌ترین آن، آتش‌سوزی سینما رکس آبادان در حین اکران فیلم بوده است. به همین سبب غالباً از سوی منتقدان سینمایی و غیرسینمایی و همچنین عامۀ مردم، بحث‌های بسیاری حول آن صورت گرفته است. از این رو، برای شناختن گفتمانهای بازنمایی شد...
[ 4 ] - سعادت‌آباد کجاست؟ نشانه‌شناسی گفتمانی فیلم «سعادت‌آباد» ساخته مازیار میری
دهة هشتاد برای سینمای ایران دهة چشمگیری بود، زیرا در آن فیلمهایی اکران شد که گفتمانهای موجود در جامعه را روایت میکردند. «سعادت‌آباد»[1] از فیلم‌های سینمای ایران در اواخر دهة هشتاد است که برای آن نقدهای ژورنالیستی نوشته شده است، اما مطالعات نشانه‌شناختی و زبان‌شناختی موردی بر روی این فیلم انجام نشده است. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش‌هاست که چه نظام‌های معناییای در این فیلم بازنمایی شد...
[ 5 ] - بازنمایی چالش سنت و مدرنیته در فیلم به همین سادگی
بنا به گفتۀ محققان، در یکی دو دهۀ اخیر در پی گسترش وسایل ارتباط جمعی و آشنایی هر چه بیشتر جوانان با مظاهر زندگی مدرن، تأثیرات مدرنیته بیش از همه در نهاد خانواده ظهور پیدا کرده است. این مقاله برآن است تا دریابد برخورد سنت و مدرنیته چه تأثیری بر جامعه و مهم‌ترین نهاد آن یعنی خانواده داشته و این تأثیرات چگونه در فیلم‌های خانوادگی سینمای ایران بازنمایی شده است. به این منظور فیلم به همین سادگی ساختۀ...
[ 6 ] - آیا این مرد به بمب اتم دست پیدا می‌کند؟ (نگاهی به بازنمایی مناقشات اتمی ایران در مطبوعات آمریکا)
رسانه‌ها در همه جای جهان خواسته‌های صاحبان خود را بازتاب می‌دهند و صاحبان رسانه‌ها هم برای خود ایدئولوژی دارند. اما این ایدئولوژی‌ها چگونه به نویسندگان مطبوعات منتقل می‌شوند و در قالب متن بازتاب می‌یابند؟ ایدئولوژی‌ها، نگرش‌های خاص گروه‌ها را سازماندهی میکنند؛ این نگرش‌ها می‌توانند به شکل نظرات شخصی در مدل‌ها بازنمایی شوند و سرانجام این نظرات شخصی می‌توانند در متون و گفتگوها بیان شوند. با این ...
[ 7 ] - بررسی نشانه‌شناختی عناصر دینی در فیلمِ نشانهها اثر شیامالان
بررسی نشانه‌شناختی عناصر دینی در فیلمِ نشانهها اثر شیامالان سید علیاصغر سلطانی [1] بنتالهدی بنایی [2] تاریخ دریافت: 1/3/1390 تاریخ تصویب: 28/11/1391 چکیده استفاده از نشانهها برای بیان اندیشهها و القای عقاید به مخاطب، روشی است که بشر از آغاز، با آن مأنوس بوده است. نشانهها بهسبب بهرهگیری از معانی ضمنی، امکان بازنمایی غیرمستقیم پیام را ایجاد میکنند و بدین صورت، ...
[ 8 ] - بازنمایی گفتمان مشروعیت فعالیت هسته‌ای ایران از نگاه آمریکا
A writer/politician uses his personal or his group ideology along with a special goal in producing a political text.This ideology can be extracted by recognition of disavowal discourse policy in which, at first, something positive is presented and then rejected by a special term like” but”, and is used for self-legitimation and other-delegitimation. Micro-structure of the texts of the western e...
[ 9 ] - نگاهی گفتمانی به برساخت مفهوم ازدواج در ایران قبل از انقلاب با تاکید بر برساخت «زن مطلوب»
در دورهی پهلوی (1941- 1979) در ایران جریانات مدرنیته و تلاش‌های فمینیستی در تقابل با اندیشه‌های روحانیت و همچنین روشن‌فکری دینی قرار گرفتند. در این مقاله نویسندگان با نگاهی گفتمانی، چهار کتاب قبل از انقلاب را انتخاب کردند تا به این سؤالات پاسخ دهند که چه گفتمان‌هایی از ازدواج و زن مطلوب برای ازدواج در آن دوره وجود داشته است و آیا تغییرات اجتماعی و فرهنگی بر گفتمان ازدواج هم تأثیر داشته‌اند یا...
[ 10 ] - نظام های ﻧﺸﺎﻧﻪای دﻻﻟﺖﮔﺮ در ﺻﻔﺤﺔ اول روزنامه ها
در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﺑﺮای ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺻﻔﺤﺔ اول روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ و ﮔﻔﺘﻤﺎن ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ آنﻫﺎ دورهﻫﺎی ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻫﻪای از ﭼﻨﺪﻳﻦ روزﻧﺎﻣﺔ ﻛﺜﻴﺮاﻻﻧﺘﺸﺎر را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ درﻳﺎﺑﻴﻢ آﻳﺎ ﺻﻔﺤﻪآراﻳﻲ ﺻﻔﺤﺔ اول روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻴﻮهای ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ﻳﺎ ﺑﺮﺣﺴﺐ اﺗﻔﺎق و ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻳﻲ زﻳﺒﺎﻳﻲﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ .در اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر از ﻣﺪل ﭼﻨﺪوﺟﻬﻲ ﮔﻮﻧﺘﺮ ﻛﺮس و ﺗﺌﻮﻓﺎن ﻟﻴﻮون اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮای ﺻﻔﺤﻪآراﻳﻲ روزﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎر ﺷﻴﻮه ﻗﺎﺋﻞ اﺳﺖ و اﻛﺜﺮ روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺑﺮاﺳﺎس ﻳﻜﻲ ...
[ 11 ] - ﺗﺤﻠﻴﻞ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻰ فیلم های سیاسی - اجتماعی : ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪ "ﭘﺎﺭﺗﻰ "ﺳﺎﻣﺎﻥ ﻣﻘﺪﻡ
اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻈﺮﻳﻪ ﮔﻔﺘﻤﺎن ﻻﻛﻼ و ﻣﻮف ﻛﻪ ﭼﺎرﭼﻮﺑﻲ ﺑﺮای ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﻈﺎم ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ـ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺳﺖ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻧﻈﺎم ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ای ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻴﻠﻤﻬﺎی ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﻲ را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺪان واﺳﻄﻪ در واﻗﻊ ﺑﻪ ﺑﺎزﺗﻮﻟﻴﺪ ﺧﻮد در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻲ ﭘﺮدازد .در ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺳﺎﻣﺎن ﻣﻘﺪم ﺑﻪ «ﭘﺎرﺗﻲ» اﻳﻦ راﺳﺘﺎ، ﺑﺨﺸﻬﺎﻳﻲ از ﻓﻴﻠﻢ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﻲ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﺳﺆاﻻت ﻣﻄﺮح ﺷﺪه ا...
نویسندگان همکار