رضا موسی زاده

استاد، دانشکدۀ روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه، تهران

[ 1 ] - مطالعۀ تطبیقی خاص‌گرایی‌های حقوقی در قبال حقوق بین‌الملل: معافیت‌گرایی امریکایی در برابر کثرت‌گرایی اتحادیۀ اروپایی

عام‌گرایی به ‌‌معنای اجرای قواعد حقوق بین‌الملل به ‌صورت یکسان بر همگان است. در مقابل، خاص‌گرایی بیانگر حالتی است که در آن، دولت یا موجودیت به ‌دنبال اجرای ارزش‌ها و هنجارهای خاص‌ خود است، هرچند مغایر قواعد عام تلقی شود. دولت یا موجودیت خاص‌گرا به ‌دنبال تعریف اسباب و شیوه‌هایی است که به‌واسطۀ آن‌ها، در مواردی که حقوق بین‌الملل را مغایر منافع و ارزش‌های خود یافت، بتواند از سیطرۀ حقوق بین‌الملل ...

[ 2 ] - مفهوم "روح برادری" مندرج در مادۀ 1 اعلامیۀ جهانی حقوق بشر: چالش‌های مفهومی آن در جوامع لیبرال

در مادۀ 1 اعلامیۀ جهانی حقوق بشر مفهوم "برادری" به‌عنوان یک "تکلیف بشری" با این مضمون که " کلیۀ افراد انسانی (...) باید با یکدیگر با روح برادری رفتار کنند"، پیش‌بینی شده است. اعلامیۀ مذکور برخی مفاهیم مذهبی چون "برادری" را در خود جای داده است، حال آنکه مفاهیم مندرج در اعلامیۀ مذکور اغلب با ابتنا به فلسفۀ فردگرایانۀ غرب و برای ساختار اجتماعی و اقتصادی جوامع لیبرال طراحی شده است. این مقاله در پی ...

[ 3 ] - خاص‌گرایی در حقوق بین ‌الملل و سیاست بایسته جمهوری اسلامی ایران درباره آن

خاص‌گرایی به وضعیتی اطلاق می‌­شود که در آن، یک دولت یا موجودیت فعّال در حقوق بین‌الملل برای پیاده‌­سازی ارزش­‌ها و پیگیری اهداف خود، به‌<span lang="FA" dir="RTL"...

[ 4 ] - سیر تحول تبیین مفاهیم پناهنده و پناهجو

پناهندگی یکی از حقوق بنیادین بین‌الملل بشر است، دولتها موظفند برای برآورده شدن این حق، آنرا به رسمیت بشناسند و به آن احترام بگذارند؛ اما قبل از آنکه فردی به عنوان پناهنده در کشور پذیرنده شناخته شود، باید احراز شود که آیا ترس موجه از آزار و اذیت دولت متبوع خود، ناشی از علل مربوط به نژاد یا مذهب یا ملیت یا عضویت در گروه های اجتماعی و داشتن عقاید خاص سیاسی وجود دارد یا خیر. از آنجا که این فرد در د...

[ 5 ] - بررسی تطبیقی سلب تابعیت به‌عنوان مجازات عاملان ارتکاب تروریسم در برخی کشورهای اروپایی و حقوق بین‌الملل

پس از ظهور داعش و پیوستن برخی از اتباع اروپایی، به‌ویژه اتباع کشور‌های انگلیس و فرانسه و بلژیک-که بیشترین تعداد جنگجویان جهادی اروپایی مختص به این کشورها بود-، سه کشور یادشده در جهت گسترش اختیارات سلب تابعیت، به اصلاحاتی در قوانین سلب تابعیت خود اقدام نمودند. لذا این پرسش اساسی مطرح می‌شود که اقدامات کشورهای انگلستان، فرانسه و بلژیک در خصوص وضع قوانین جدید در مورد سلب تابعیت این افراد تا چه حد ...

[ 6 ] - ارزیابی عملکرد شورای امنیت سازمان ملل متحد در بهره‌گیری از دکترین مسئولیت حمایت

در پی طرح دکترین مسئولیت حمایت در اجلاس سران دولت‌ها در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2005، شورای امنیت که پس از وقایع 11 سپتامبر 2001 درصدد گسترش اختیارات و صلاحیت خود در عرصۀ بین‌المللی بود، با تکیه بر دکترین مذکور توانست برخی از اقدامات خود را با هدف رویه‌سازی بر آن اساس توجیه کند. دکترین مسئولیت حمایت که با اجماع جهانی تصویب شد، به‌عنوان هنجار اخلاقی ابزاری کارامد در حمایت از ملت‌های تح...