مسعود ناری قمی
دانشگاه تهران - پردیس هنرهای زیبا
[ 1 ] - اهمّیّت بکارگیری دانش تجربی در آموزش معماری (نمونه موردی: روند برنامه درس تمرین‌های معماری در دانشگاه فنی و حرفهای قم)
دانش تجربی برآمده از مشاهدات علمی ـ بویژه در مورد رفتار و ویژگی‌های روانی ـ اجتماعی کاربران ـ هنوز به یک بخش متداول از آموزش معماری تبدیل نشده است. این نوشتار، دو عامل مهم نظری را در این زمینه مورد بررسی قرار داده است: نخست موضوع خلّاقیّت و این تصوّر عام که توسعة معیارها و اطّلاعات تفصیلی در مورد «صورت مسألة» طرّاحی معماری، در برابر آزادی فکر طرّاح، ایجاد مانع می‌کند و دوم، تمرکز بیش از حدّ ادبیات طرّا...
[ 2 ] - مکانمندی ذهنیت فرزندان از نقش پدری در خانه بین خانواده های تبریزی
بررسی مکانمندی ذهنی و واقعی نقش‌های خانوادگی، نخستین گام اساسی برای تثبیت الگوهای رفتاری مبنایی خانواده، در حوزة عمل طرّاحی است؛ پیمایش این نوشتار به دو صورت کمی و کیفی، گامی در این مسیر بوده است. در این پیمایش ـ بواسطة عدم وجود سابقة قبلی ـ برخی رفتارهای رایج مرتبط با نقش پدری در جامعه (اعم از مثبت و منفی) انتخاب شد و نخست به صورت کمّی میزان وقوع و مکانمندی آنها در ذهنیت مخاطبان بررسی گردید (بر...
[ 3 ] - «ارزیابی پس از بهرهبرداری» یک هدف و یک وسیلة آموزشی در معماری
«ارزیابی پس از بهرهبرداری»، یک نوع ارزیابی نظامیافته و همهجانبه در معماری، یک هدف حرفهای معماری و در عین حال، یک ابزار آموزشی معماری است. در این نوشتار، ابتدا ارزیابی پس از بهرهبرداری، معرفی شده و سپس اهداف آموزشی در مورد آن از دو منظر مورد بحث قرار گرفته است: نخست مواردی که برای تربیت نیروی انسانی قادر به اجرای آن، ضروری است و دیگری نقشی که استفاده از این «ابزار» در کاربرـ محور کردن ذهنیت...
[ 4 ] - Socio-Cultural Meaning of Kitchen in Religious Context of Iran (Case Study: City of Qom)
Introduction of modern architecture in Iran and its popularization in 1950s and after, brought some new concepts in everyday life of Iranian women, among which was “kitchen as heart of home-life”. Younger members of current generation are grown in these modernized spaces while a bit older ones have experienced houses of traditional style. This study is designed to explore what previous concept ...
[ 5 ] - رویکردها به معماری بومی در نظریه پردازی مدرن معماری
نگاه تحلیلی به معماری بومی محصول یک روند تکاملی تاریخی نیست، بلکه نشان از نیازی دارد که برخلاف طبیعت خود معماری بومی که فاقد ادعای تئوریک است، در درجه اول در حوزة ذهنی و نظری شکل گرفته است . این نیاز تئوریک، که پس از دوران رنسانس خود را آشکار می کند، وجوه مختلفی دارد که انطباق آن با برخی ویژگی ها در معماری بومی، نظریه پردازان و سپس معماران را به سوی این نوع از معماری جلب می کند ...
[ 6 ] - الگوهای کالبدی حسینیه‌ها: ریشه‌ها و تحولات
As a unique Architectural and urban feature in historical Persian cities after Islam, which is yet socially alive, Hosseinieh’s morphology is not adequately investigated. This is especially important since Hosseinieh’s spatial territory as a ritual space is a way beyond its physical structure and acts as an essential urban space. Considering various architectural forms and types in ...
[ 7 ] - آشپزخانة مدرن و مفهوم اجتماعی ـ فرهنگی آن در زندگی خانوادگی قشر مذهبی ایران(نمونة موردی: شهر قم)
ورود آشپزخانة مدرن به ایران و عمومی شدن آن در دهة 1330 مفهوم نوین «آشپزخانه به منزلة قلب خانه» را وارد زندگی روزمرة زن ایرانی کرد. در این مقاله، از طریق پیمایش کیفی و تحلیل تطبیقی پاسخ‌ها، جنبه‌های گوناگون مفاهیم فرهنگی آشپزخانه در زندگی معاصر در قیاس با سبک پیشین زندگی مطالعه شده است. تمرکز این مطالعه بر خانواده‌های مذهبی در شهر قم بوده است. طی این بررسی مشخص شد که سه گسترة معنایی باید برای ت...
[ 8 ] - روش‌شناسی منابع پژوهش در مورد رابطه معماری مسکونی و اسلام
در این مقاله نخست با روش استدلال منطقی، مدلی چهارگانه از انواع ممکن مطالعه رابطه معماری مسکونی با اسلام ارائه شده است. این مدلها عبارتند از: پژوهش بر مبنای اولویت انسان، پژوهش مبتنی بر اولویت مسکن، پژوهش بر مبنای اولویت اسلام در دو دسته انسانمحور و محیطمحور. سپس ادبیات موضوع در هر روش و منابع اصلی آن و نیز چارچوب کلی نظری چنین رویکردی به بحث گذاشته و در جدولی تفصیلی جمعبندی شده است. پس از آ...
[ 9 ] - جایگاه علوم انسانی در آموزش رشتۀ بیونیک معماری
Knowledge of humanities in the thinking and practice of engineering nowadays is necessary because of the ambiguities of modern technology in terms of its use in development and its consequences for the future of human beings. The intent of Bionic Architecture, as a master’s program, should not be simply considered positive, ignoring the associated ethical and humane criticisms. This study...
[ 10 ] - نظریۀ معماریِ اسلامی یا نظریۀ اسلامیِ معماری: نقدی بر اصالت اسلامی رویکردهای نظری و عملی در دوران معاصر
This paper is to search for the cause of vagueness in distinguishing Islamic from non-Islamic among archi­tectural artifacts of the time in Islamic countries. It is not restricted to non-religious buildings but the main problem emerges when designers or theorists make Islamic claims on a work of architecture. Here, to pur­sue the causes of this fact, two main subjects are ex­plored:...
[ 11 ] - سلب مالکیت از زمین های شخصی در طرح های شهری: مبانی اسلامی و فرضیه استثمار
Nowadays it is common to destroy some existing buildings in order to execute an urban project. It is mostly said that it is inevitable to demolish parts of urban context to provide more comfortable conditions for citizens. But what is destroyed belongs also to some citizen for whom this means that there would be no home tomorrow. While it is stated that such a matter is a kind of superiority of...
[ 12 ] - رویه‌های تربیتی در گونه‌های آموزش معماران؛ مطالعه موردی: بررسی گزینه‌های آموزشی پیشنهاد شده دهة اخیر (96-1386) در دانشکده‌های معماری ایران.
برخی، تمام و یا بیشتر روند آموزش معماری را فرایندی تربیتی می‌دانند تا برنامه‌ای صرفاً آموزشی؛ این موضوع دستمایه برخی پژوهش‌های حوزه آموزش معماری در ایران نیز بوده است. رویکردهای تربیتی مبتنی بر «جمع‌محوری» یا «فردمحوری»، موضوعی است که در ادبیات علوم تربیتی و آموزش معماری مورد توجه است. بر این اساس، دو طیف قابل تشخیص است: طیف تعامل «استادـشاگرد» با دو قطب «استادمحوری» و «شاگردمحوری»؛ و طیف تعامل...
[ 13 ] - تبیین میزان اثربخشی آموزش های پایه معماری به مخاطب عام نوجوان (موردپژوهی: خوانش نماهای معماری)
در این مطالعه با توجه به گسست میان جامعه و معماران در کنار عدم موفقیت رویکردهای پستمدرن در مردمیکردن معماری و ضرورت پرداختن مجدد به آموزش معماری به عموم، یک تجربه برای برآورد تأثیر آموزش معماری به نوجوانان در تعمیق نگرش آنان به معماری اجراشده است. در این تحقیق انواع فهم از نما با تحلیل تصویری مشارکتی و افتراق معنایی، میزان درک مردم در مورد سه کاربری مسکونی، اداری و مذهبی سنجش شده است؛ با توج...
[ 14 ] - The Continuity of the Extended Family Structure within Contemporary Single-Family Houses Case Study: Afghan Immigrant Households in Iran
This research is aimed at reviving the positive aspects of extended family households. The impacts of extended family living on housing design are studied in two steps. In the first step, the history and precedents of extended family housing are explored in both traditional and modern societies. Aside from courtyard houses, numerous other models of extended family housing are introduced and it ...
[ 15 ] - الگوهای تربیت شخصیت در آموزش معماری: تطبیق رویکردهای رایج با نگرش اسلامی
هدف: هدف در این تحقیق، دستیابی به الگوهای نظری پایة بومی و اسلامی برای تربیت شخصیت معمار و ارزیابی امکان بهره‌گیری از شیوه‌های متداول برای اهداف اسلامی بود. روش: پژوهش حاضر بر اساس روش تحقیق چندموردی به بحث تربیت «شخصیت» نوشاگرد معماری پرداخته است؛ بدین صورت که با استفاده از نقشه‌های تحلیل موقعیتی عرصه‌های اجتماعی به تحلیل گفتمانهای موجود در ادبیات آموزش معاری پرداخته شده است. از بین مدلهای موج...
نویسندگان همکار