فردوسی از شاعران بزرگ زبان فارسی است که در جای جای شاهنامه به نقل مسائل اخلاقی و تربیتی پرداخته است. گستردگی موضوع در شاهنامه نشان می دهد فردوسی بطور غیر مستقیم به تبین مبانی تربیتی پرداخته که در تعلیم و تربیت اسلامی مورد توجه بوده است. برای روشن شدن مطلب مبانی تربیتی فردوسی در شاهنامه را با نظریه ی تربیتی خواجه نصیر در اخلاق ناصری که از کتب پایه در علم اخلاق محسوب می شود مقایسه می کنیم. بین ان...

زمینه: فناوری‌های نوین که معلول و ثمره‌ی تفکر انسان بوده و به یکباره سطح و کیفیت زندگی انسان‌ها را دگرگون کرده و ناممکن‌های ‏دیروز را نه تنها ممکن، بلکه بدیهی ساخته است، نظام تعلیم و تربیت را وارد عصر جدیدی بنام عصر یادگیری مادام‌العمر نموده است. وجود ‏فرصت‌های مناسب عصر یادگیری مادام‌العمر که یادگیری را در هر زمان و مکانی امکان‌پذیر نموده است و نیز رشد فزاینده اطلاعات، چالشی ‏جدی برای تربیت اخ...

فقه‌الاخلاق و فقه‌التربیه رویکردی میان‌رشته‌ای است که در آن گزاره‌های فقهی نگاهِ اخلاقی تربیتی بررسی می‌شود و علاوه بر اینکه حکم فقهی مسئله تربیتی بیان می‌شود، برای احکام فقهی تحلیل‌های اخلاقی تربیتی ارائه می‌گردد و تعامل و ارتباط فقه و اخلاق و تربیت در عرصه‌های گوناگون نشان داده می‌شود و با استفاده از احکام فقهی اخلاقی، نظام‌سازی اخلاقی به وجود می‌آید. فیض کاشانی دانشور برجستة جهان اسلام به دلی...

ادبیات فارسی – چه شعر و چه نثر – آمیخته با مطالب اخلاقی ، عرفانی و تربیتی است . گویی ادبیات بدو ن آنها بی روح و جان است و فارسی زبانان با چنین ویژگی به ادبیات خو گرفته اند . سعدی از میان دیگر همترازان خود نسبت به مسائل تربیتی و اخلاقی عنایتی ویژه داشته و حتی به این مهم در مدح پادشاهان نیز توجه کرده است . از آنجا که در گلستان ، بخصوص در باب های هفتم و هشتم ، موضوعات تربیتی فراوان مشاهده می شود...

یکی از بزرگ‌ترین غزل‌سرای قرن هشتم هجری، خواجه حافظ شیرازی است. درباره او همین بس که؛ مفاهیم تربیتی و مضامین والای اخلاقی در ‌لابه‌لای اشعار شورنگیزش، خودنمایی می‌کند و عواطف و احساسات پاک و سرشار خوانندگان را برمی‌انگیزد. نیک می‌‌دانیم که حافظ بر دیوان‌ شعرای پیشین تسلّط شگرفی داشته است و از مضامین بدیع و مفاهیم ناب آنان، برای ادای مقصود و ضرورت کلام خویش بهره می‌برده است. یکی از این دیوان‌های ...

این مقاله دیدگاه افلاطون را درباره رشد اخلاقی تحلیل و بررسی می کند. اگرچه نخستین تحقیق علمی درباره رشد اخلاقی و پیوند آن با رشد عقلانی را روان شناسان دوران معاصر انجام دادند، اما به گواهی تاریخ، مفهوم رشد اخلاقی و ارتباط آن با رشد عقلانی را نخستین بار افلاطون طرح کرد. در حالی که روان شناسان با نگاهی توصیفی به بیان چگونگی پیشرفت ذهنی و قضاوت های اخلاقی انسان و ارتباط آنها با یکدیگر پرداخته اند، ...

نهج البلاغه مجموعه خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار امام علی(ع) است که توسط سید رضی گردآوری شده است. در این مجموعه از زبان حضرت علی (ع) نکات اخلاقی و تربیتی بسیار مهمی بیان شده است که می تواند چراغ راه هدایت انسان ها به سوی فضائل و مناقب اخلاقی و تربیتی و دوری از رذایل و کاستی های آن باشد. با مطالعه نهج البلاغه ملاحظه می شود که امام علی(ع) در موارد متعددی پس از بیان یک نکته اخلاقی و یا تربیتی، علت...