این مقاله ابتدا به معرفی ساختاری و محتوایی کتاب اندیشه سیاسی در اسلام سده های میانه می پردازد. محتوای آن دو بخش اصلی دارد که در مجموع ده فصل را در برمی گیرند. سپس در بخش اصلی مقاله، نکات انتقادی مهم مطرح و پیشنهادهای اصلاحی و سازنده برای بهبود آنها ارائه می شود. سرفصل مهم ترین انتقادهای آن به قرار زیراست: فقدان روش شناسی روشن و چارچوب نظری آشکار، رویکرد تحلیلی پوزیتیویستی، تاکید بر اندیشه سیاس...

فقهاى شیعه در طول تاریخ فقه، نسبت به حکم همکارى با حاکمان - به‏ویژه حاکمان جور رأى واحدى نداشته‏اند. تا پیش از شیخ مفید، حرمت این همکارى، مورد اتفاق فقهاى شناخته‏شده شیعه بوده است; اما وى، در این رأى تجدید نظر کرد. پژوهش حاضر به منظور بررسى و شناسایى علت تغییر رویکرد شیخ مفید نسبت به همکارى با سلطان جائر در مقایسه با عالمان شیعه دوره‏هاى پیش از او، روش هرمنوتیک قصدگراى اسکینر را انتخاب کرده که ...

شیعه امامیه که یکی از جریانهای جدی در دین اسلام است، به عنوان یک مذهب اسلامی و با توجه به حجم تولیدات اندیشه‌ای، از جایگاه مهمی برخوردار است. در این زمینه حضور امامان شیعه طی 250 سال، بر تولید گسترده و عمیق اندیشه این مذهب، تأثیر شگرفی گذارده است. از طرفی با توجه به جایگاه این مذهب، نحوه تعامل آن با مذاهب دیگر اسلام بر کیفیت مناسبات و همبستگی اجتماعی جهان اسلام بسیار مؤثر است. از این رو در این ...

غالیان شیعه با عنوانهای متعدد در کتب فرق مورد توجه قرار گرفته‌‌اند و عقاید و افکار ایشان، شرح و توضیح داده شده است. از جمله آنها، می‌توان به عَزاقِریه یا شَلمَغانیه اشاره کرد که منسوب به محمد بن علی شلمغانی است. در این نوشتار، به روش توصیفی ـ تحلیلی، افکار و اندیشه‌های غالیانه این شخص مورد بررسی قرار می‌‌گیرد. بنابراین با توجه به عقاید اباحی‌گری و غیراسلامی شلمغانی، نمی‌توان این عقاید غالیانه را من...

شناخت هر شخصیت و دامنه علم و اندیشه هر شخصی یا مکتبی، از راه مطالعه آثار آنان میسر است. هر چند آنچه را که عارف بیان می کند یا می نویسد، تنها رشحاتی از عالم درون اوست، نه همه آنچه که در درونش گذشته است، لیک از همین اندک رشحات درونی وی می توان به نتایجی دست یافت. در این جستار تلاش می کنیم تا با بررسی آثار عارفان و صوفیان، نشان دهیم که اساس وپایه نظام فکری اینان ـ چه سنی و چه شیعه ـ اعتقاد و باور ...

چکیده هدف تحقیق: این تحقیق در پی این هدف است که دریابد در قرن 13خ با شکل گیری جریان نوگرایی در ایران، متفکران و آگاهان این دیار برای رفع مشکل های موجود از چه اندیشه ای برخوردار بوده اند و تا چه اندازه از میراث فکری و فرهنگی خود یا اندیشه های نو و غربی استفاده کرده اند. این مسئله از نگاه حمید عنایت که متفکری توانا در اندیشه سیاسی ایران و اسلام هست بررسی شده است. روش تحقیق: روش تحلیلی- توصیفی ب...

موضوع این تحقیق، ساختار اندیشه سیاسی علمای شیعه در اوخر سده دوازدهم هجری، با تکیه بر اندیشه شیخ‌یوسف بحرانی و علامه وحید بهبهانی است. با توجه به این‌که رویکرد اخباری و اصولی در میان علمای شیعه از اواخر دوره صفویه باب بود، نظر علما درباره سیاست و حکومت‌های وقت نیز با توجه به  رویکردشان تفاوت داشت. از سویی دیگر، بیگانگی نهاد دین و دولت در حد فاصل سقوط صفویه تا قاجاریه (1135 - 1209 ق)، باعث مهاجرت...

اصل امامت یکی از اصیل‌ترین مبانی اعتقادی شیعه به شمار می‌آید و پایه اندیشه سیاسی شیعه را شکل می‌دهد. ازاین‌روست که راهبری جامعه بر اساس دیدگاه‌ها و نگرش‌های ائمّه معصومین(ع) برای وصول به سعادتمندی فرد و جامعه همواره در ادبیات اعتقادی شیعه مورد تأکید قرارگرفته است. در این میان استخراج مؤلّفه‌های سیاست‌ورزی از الزامات بنیادینی است که برای وصول به چنین سعادتمندی باید مدنظر...

این مقاله ابتدا به معرفی ساختاری و محتوایی کتاب اندیشه سیاسی در اسلام سده های میانه می پردازد. محتوای آن دو بخش اصلی دارد که در مجموع ده فصل را در برمی گیرند. سپس در بخش اصلی مقاله، نکات انتقادی مهم مطرح و پیشنهادهای اصلاحی و سازنده برای بهبود آنها ارائه می شود. سرفصل مهم ترین انتقادهای آن به قرار زیراست: فقدان روش شناسی روشن و چارچوب نظری آشکار، رویکرد تحلیلی پوزیتیویستی، تاکید بر اندیشه سیاسی...

امروزه جهان با شتاب به سمت آینده پیش می رود و فرجام جهان، هر انسان متفکری را به اندیشیدن وامی دارد. حاصل این تفکرات ایجاد دیدگاه های فرجام گرایانه متعددی بوده است که برخی از آنها در میان اندیشه ورزان معاصر غربی شکل گرفته است. البته در ادیان مختلف الهی و غیرالهی نیز از دیرباز نظراتی در زمینه پایان این جهان وجود داشته است. این پژوهش بر آن است تا مقایسه ای در زمینه مبانی هریک از این دیدگاه ها انجا...