مسألۀ آب هیرمند در مناسبات ایران و افغانستان در سدۀ اخیر همواره مشکل ساز بوده و هنوز به طور کامل حل و فصل نشده است. مسأله با حکمیت گلداسمید در سال 1289 قمری (1872م) آغار شد. در دورۀ رضاشاه مذاکرات از سال 1310 شمسی آغاز و در سال 1317 به توافق نامه انجامید. دولت ایران و مجلس شورای ملی و دولت افغانستان قرارداد و اعلامیۀ منضم را تصویب کردند. اما مجلس شورای ملی افغانستان به رغم تصویب قرارداد، اعلامی...

در روایت های داستانی معاصر، اسطوره سازوکاری ایدئولوژیک گرفته است. اسطوره بنا به کیفیّت تبیینی خود، در پی توضیح و کشف حقایق ناشناخته و ابتدایی، به ویژه امر لایتناهی و مقدّس است. از این رو، به ناچار خاصیّتی متناقض و مبهم به خود می گیرد، امّا روایت بنا به داشتن پیرنگ، انسجام و کلّیّت ، تلاشی برای ساختاربندی و پیکرسازی حوادث پراکنده است. پس وقتی اسطوره وارد روایت (به ویژه روایت های ایدئولوژیک) می شود، نا...

موضوع پژوهش حاضر، تحلیل و بررسی افزوده های تفسیری هفت ترجم? معاصر در اجزاء 5 و 6 قرآن کریم است. مراد از افزوده های تفسیری، تعابیر و جملاتی است که مترجم به عنوان توضیح و تبیین متن قرآن در ترجمه بیان می دارد که در برخی موارد این افزوده ها کاملاً با آراء مفسران هماهنگ بوده و سبب ایضاح مراد آیه می شود و گاه این افزوده ها باعث ابهام و ایهام شده و مطابق با آراء غیرمشهور و یا شاذ تفسیری بوده که این نکت...

یکی از منابع مهم و مطمئن برای دست یافتن به معا نی قرآن کریم، روایات تفسیری برجای مانده ازپیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) واوصیای گران قدرش (علیهم السلام) است که میراثی است ارزشمندو موردنیازهرمفسر . دراین روایات از روش تفسیرقرآن به قرآن، تفسیرقرآن به سنت وتفسیرقرآن باقواعد عقلی استفاده شده است . روایات تفسیری موجود به خاطر ضعف سند وگاه ضعف متن، بررسی سندی ودلالی را می طلبد . دراین نوشتار از2...

به علت اهمیت موضوع علیت، در این پژوهش ابتدا نگاهی تاریخی و مختصر به آراء ونظرات فیلسوفان غرب در یونان باستان شده است و سپس سیر پیشرفت ویا پسرفت تایید و یا انکار علیت و همچنین مقایسه رویکرد فیلسوفان دین مدار قرون وسطی ، تجربه گرایان ، وعقل گرایان، مورد بررسی قرار گرفته است. که مسلماً در این مرحله ، هر فیلسوف با استفاده از نظرات فیلسوفان پیش از خود یا در مقام تایید و یا نفی نظرات برآمده ، ودر نهای...

چکیده قواعد محالات در فلسفه یکی از پر کاربرد ترین قاعده های مباحث فلسفی و از ارکان ضروری شناخت محسوب می شود که با ارجاع به وجود شناسی مجوز ورود به مباحث فلسفی یافته و فیلسوفان با این قاعده ها توانسته اند به بسیاری از پرسشهای کلامی و فلسفی پاسخ دهند. قاعده های مهم محالات که پژوهش حاضر به آنها پرداخته عبارتند از: قاعده «استحاله اجتماع مثلین»، قاعده «استحاله تناقض»، قاعده «استحاله دور»، قاعده «ا...

تفسیر فلسفی ملاصدرا را باید در درون مکتب اصفهان مورد ارزیابی قرار داد. سنخ نقد او در آثارش از روش­های تفسیری رایج تا زمان او نشان می­دهد که وی با ابتناء بر رهیافت فلسفی، آنها را نابسنده می­داند. می­دانیم که کوشش­های پژوهشی صورت گرفته درباره مکتب اصفهان بر محور دستاوردهای عقلی بوده و رویکردهای حدیثی، تفسیری و کلامی آن مورد غفلت واقع شده است. کمتر تحقیقی وجود دارد که شروح حدیثی مانند الرواشح السم...

  در طریقت عرفانی قبّالای یهودی، بررسی ملکوت آسمان‌ها، کارکرد فرشتگان گماشته در هر یک از آسمان‌ها و رابطه میان اسماء الهی موسوم به سفیروت و هر کدام از آسمان‌ها نقش مهمّی ایفاء می‌کند. از نظر عارفان قبالا، قلمرو تجلّی وجود، بر چهار بخش اصلی تقسیم می‌شود: اسماء الهی، عرش، آسمان‌ها و عالم ماده. عالم نخست یا عالم اّصیلوت، قلمرو ده اسم اصلی خداوند است که سه اسم نخست آن‌ها، به نحو خاصّ، در مرتبه عرش یا عا...

مقالۀ حاضر به معرفی مفهوم "ادراک اکسپرسیو" در اسطوره‌شناسی­ فلسفی ارنست کاسیرر می‌پردازد. ابتدائاً به بهانۀ طرح اشکال روش‌شناختی، دوروثی امت، ضمن یادآوری جنبه‌های کانتی اندیشۀ کاسیرر، تلاش می‌شود تا از جانب کاسیرر و با استناد به مفهوم "ادراک اکسپرسیو"، اشکال وارده، دفع شود. بدین ترتیب که کاسیرر، این سطح از تجربۀ ادراکی­را خاستگاه اندیشۀ اسطوره‌ای قلمداد می‌کند و چون این سطح از ادراک، اصیل است و ...

ولایت حقیقتی کلی و صفتی الهی است که در تمامی‌‌مراتب عالم سریان دارد و به اعتبارات مختلف تقسیم می‌شود و بر مبنای همین اعتبارات متعدد دارای ختم و خاتم می‌شود، که غفلت از آن اعتبارات باعث بروز ابهام‌ها و تشویش‌های فراوانی در فهم و تفسیر کلام ابن‌عربی و پیروان او می‌شود. سید جمال‌الدین آشتیانی در ساماندهی و تنقیح نظریه ختم ولایت، ایضاح کلام ابن‌عربی و گره‌گشایی از آن نقشی ارزنده دارد. وی با تسلط د...