خراسان کهن سرزمینی است باستانی که  مهد پیدایش یکی از درخشان ترین و کهن ترین تمدن های منطقه ایران بوده است. خراسان طبق نوشته های اوستا و کتیبه بیستون یکی از مهمترین ایالت ها و کوست های ایران در قبل از اسلام بوده که یکی از مقاطع حساس و مهم تاریخی آن مربوط به عصر ساسانی می باشد. سرزمین خراسان در دوره ساسانی بنابر موقعیت تاریخی، جغرافیایی و ژئوپولیتیکی کانون فرهنگی مهم و اصلی منطقه و تلاقی گاه فره...

بررسی ریشه شناختی واژه هایی از گویش فیروزآبادی   تاریخ دریافت: 1/3/91 تاریخ تصویب: 15/7/91 چکیده گویش فیروزآبادی یکی از گویش های جنوب غربی ایران است که در شهرستان فیروزآباد در جنوب غربی استان فارس و روستاهای پیرامون آن رواج دارد. این گویش همانندی بسیاری با دیگر گویش های رایج در استان فارس و نیز با گویش های لری مناطق جنوبی دارد. از نظر تاریخی، فیروزآبادی تحول یافته از فارسی میانه است که خود بازم...

فسا و داراب دو شهر مهم و باستانی در شرق استان فارس هستند که متاسفانه مطالعات باستان شناسی بر روی آنها بسیار کم صورت گرفته و تنها به صورت اختصار در تعداد اندکی از کتابهای باستان شناسی، به نام تپه جلیان فسا بر می خوریم. در مورد تپه های پیش از تاریخ داراب وضع به مراتب بدتر می باشد و تاکنون بررسی دقیقی بر روی آنها صورت نگرفته است. میروشیجی مقاله ای را در گزارش های اولین مجمع سالانه کاوشها و پژوهش ه...

ایران از جمله کشورهایی است که تاریخ درخشانی در زمینه پزشکی، چشم‌پزشکی و علم اپتیک داشته و دانشمندان بسیاری را نیز تا کنون به دنیا معرفی نموده است. تاریخ چشم‌پزشکی ایران شاید به حدود 6000 سال پیش باز گردد، اما متاسفانه از آن دوران هیچ مدرک یا سنگ نوشته‌ای برجای نمانده است. قدیمی‌ترین نوشته موجود در ارتباط با چشم‌پزشکی مربوط به بخش‌هایی از کتاب اوستا می‌باشد. تاسیس دانشکاه جندی شاپور نزدیک به...

پیشرفت علوم و تکنولوژی و نیاز به تبادل اطلاعات میان ملل گوناگون با زبان های متفاوت موجب آن شده که نیاز به ترجمه در همه ی زمینه ها احساس شود. وجود مقالات و کتب در زبان های مختلف باعث می گردد که علم ترجمه در خدمت سایر علوم قرار گیرد تا از این طریق پژوهشگران و علاقه مندان به حوزه های گوناگون به هر زبانی که تکلم می کنند، بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و دانش و آگاهی خود را ارتقاء بخشند. لذا ت...

علامه دهخدا، در جلد سوم امثال و حکم، پس از آوردن ابیاتی از اسدی طوسی با این سرآغاز: مزن رای با تنگدست از نیاز................. که جز راه بد ناردت پیش باز به ناگهان افسار خامه از کفش برون می شود و به گزارش صد و هفتاد و شش صفحه ای از این ابیات می پردازد. این ابیات اسدی طوسی، بیانگر برتری ایرانیان بر دیگر ملل می باشد و آن صد و هفتاد و شش صفحه که از پس این ابیات می آید در واقع گزارش و تاییدیه ی ...

بهترین راه درجهت پی بردن به ویژگی های طبیعی سکونتگاه های باستانی در زمان برپایی آنها، بررسی های زمین باستان شناسی است. هدف از این پژوهش، بررسی نقش عوامل محیطی در مکان گزینی سکونتگاه های پیش از تاریخ دشت ورامین بوده است. پس از مطالعه ی شرایط محیطی دشت ورامین، هشت مولفه ی محیطی از جمله فاصله از آبراهه، ویژگی های زمین شناختی، آب وهوا، شیب، خاک، پوشش گیاهی، کاربری راضی و ارتفاع منطقه مورد بررسی قرا...

در بررسی ادوارمختلف باستانی به صورت کلی همزمان با وجود آمدن تمدن های بزرگ در دنیا باستان، ماشاهد بوجود آمدن شهرهای بزرگ و مهم سیاسی، مذهبی و... در کناراین تمدن ها می باشیم و در حقیقت ارتباطی ناگسستنی بین بوجود آمدن شهرهای بزرگ باستانی وشکل گیری امپراطوری های بزرگ باستان همواره وجود دارد. شهرها و تمدن های شکل گرفته در ایران نیز از این چهار چوب خارج نمی باشند. یکی از این شهرها که در تاریخ ایران ب...

این مقاله به معرّفی منابع موجود در زمینه تاریخ ادبیّات ایران پیش از اسلام می پردازد. این منابع را دست کم می توان به دو بخش اصلی تقسیم کرد. نخست نوشته ها و مقالاتی که در لابلای کتابهای تاریخ ادبیّات و حتّی تاریخ ایران گنجانده شده اند؛ ارائه این شیوه بیان مطالب، بیشتر از سوی خاورشناسان و ایران شناسان غربی صورت گرفته است و بدین سبب دارای ارزش و اعتبار قابل توجّهی است. دوم، منابع مستقلّی که اغلب در قالب ...