این مقاله با واکاوی خلافت الناصر لدین الله، سی وچهارمین خلیفه عباسی در صدد پرداختن به رابط ههوشمندی و تدبیر سیاسی خلفا با توسع ه سیاسی، اجتماعی دستگاه خلافت و نیز جهان اسلام است. بهسخن دیگر نویسنده کوشیده تا با واکاوی کارنام ه این خلیفه، چگونگی و چرایی دستیابی به این موفقیترا دریابد. آنچه یافته این پژوهش است آنکه، تاریخ خلافت در دور ه الناصر، شاهد پیشرف تهای سیاسی،فرهنگی و اقتصادی چشمگیری بوده ...

امام خمینی (ره) در دهة 1350 مصداق روشنی از مفهوم بیداری اسلامی را از ایده تا عمل در ایران محقق ساخت و آن را به‌عنوان الگویی به جهانیان عرضه کرد. سه دهه پس از این روی‌داد، در ژانویة 2011 خیزش عمومی مردم مصر به بار نشست و حکومت سی‌‌سالة حسنی مبارک سرنگون شد و متعاقب آن طی روندی دموکراتیک محمد مرسی در مقام رئیس جمهور برگزیده شد. اما بی‌کفایتی وی در پای‌بندی به اهداف انقلاب و تمکین از مطالبات مردمی...

هر انسانی آزاد است و می تواند آزادانه در مورد سرنوشت سیاسی خود تصمیم بگیرد. اساساً تعیین سرنوشت، حق مردم است که به تعیین تقدیر و سرنوشت خود به طور فردی و جمعی بپردازند. در عمل این حق به مردم اجازه می دهد تا وضعیت سیاسی، ساختار سیاسی خویش را رقم بزنند و توانا به تعیین نوع و محتوای ساختار حقوقی وسیاسی کشور خود باشند. لذا، عملی شدن نقش سیاسی مردم مستلزم یک فرآیند دموکراتیک است تا هنگام اجرای آن، ار...

ب هطور کلی، پایگاه اجتماعی، کنشگران و گفتمان دموکراس یخواه حاکم در جنبش ملی نفت در اختیار طبقه متوسطجدید بود. در جنبش مزبور، طبقه متوسط جدید زمینه ساختاری یا پایگاه اجتماعی اصلی گذار بود که در شرایط خاص تاریخی (32-1328) که در حوزه سیاست، الگوی مناسبات میان کنشگران سیاسی حاکم جهت گذار به دموکراسی مساعد بود برای تحقق آن اقدام ورزید. در این سا لها طبقه متوسط جدید از طریق تأسیس جبهه ملی و به دست گر...

مشروعیت مردمی وقانونی از اصول تفکیک ناپذیرقدرت ودر واقع یکی از منابع مهم وتاثیر گذار قدرت در قرن بیست ویکم محسوب می گردد. توجه به نهادهای قانونی ودموکراتیک واجرای سیاست باز و مدنی واحترام به افکار عمومی در یک دولت باعث افزایش مشروعیت سیاسی نظام می گردد وعدم توجه به سیاست های دموکراتیک وایجاد یک سیاست انحصاری وغیر دموکراتیک باعث کاهش مشروعیت مردمی ودر نتیجه موجب پیدایش بحران در یک جامعه می گردد ...

بررسی نقش احزاب سیاسی در مصر به عنوان یکی از ضرورت های مطالعات نوسازی در عصر موجود محسوب می شود. اگر خواسته باشیم دگرگونی های سیاسی کشورهای خاورمیانه را براساس متغیرهایی همانند «ثبات سیاسی»، «توسعه سیاسی» و «مشارکت دموکراتیک» مورد ارزیابی قرار دهیم، هیچ کشوری از اهمیت و مطلوبیت لازم همانند مصر را نخواهد داشت. فرایند شکل گیری جنبش های اجتماعی در سال های بعد از بیداری اسلامی و بهار عربی با فراز و...

دموکراسی به معنای حکومتی است که مردم در اداره امور سیاسی مشارکت می کنند. اما این واژه در گفتمان ها و دوره های مختلف معانی متفاوت داشته است. در این مقاله نگاهی گذرا به مفهوم دموکراسی داریم و اینکه در اواخر قرن بیستم، دموکراسی در کشورهای دموکراتیک با چالش هایی روبرو شده است و نظریه پردازان برای حل مشکلات دموکراسی بحثی تازه‌ را تحت عنوان:Governance” " یا "حکمرانی"مطرح کرده اند. آنها معتقدند برای ...

نهمین قانون اساسی مصوب 1382 افغانستان طبق توافقنامه بن با رویکردی دموکراتیک به تدوین و تصویب رسید. این مقاله به بررسی اصول این قانون اساسی با دو مدل دموکراسی لیبرال (حمایتی و تکاملی) پرداخته است. در این سنجش پنج شاخص – انسان شناسی، مقوله حق، نظام سیاسی، دموکراسی، فرایندهای تحقق دموکراسی – به عنوان مبنای تحلیل قرار گرفته است. در این تحلیل قانون اساسی جدید افغانستان در پنج شاخص با هر دو مدل مذک...

در غرب، احزاب سیاسی در راستای دموکراسیزاسیون و لیبرالیزاسیون جوامع به‌وجود آمده‌اند و شکل‌گیری نظام حزبی، مرحله‌ای اساسی در فرآیند توسعه سیاسی به‌حساب می‌آید. اعتقاد بر آن است که پلورالیسم سیاسی در نظام‌های لیبرال ـ دموکراتیک، صرفاً در تحزب سیاسی و رقابت مسالمت‌آمیز میان احزاب برای کسب قدرت خلاصه می‌شود. امروزه تحزب جزو جدایی‌ناپذیری از حیات سیاسی غرب است. اگر نبودِ احزاب سیاسی، خللی در دموکراسی ...

نظام مستبداﻧﺔ عراقِ دورانِ صدام‌حسین، اقسامِ ناهمسانی‌های جاﻣﻌﺔ عراق را در چرخ‌گوشتِ ایدئولوژیکِ حزب بعث مضمحل کرد؛‌ ولی پیشینه‌ای بر جا گذاشت که به‌محضِ پایان کار وی، خشونت‌های قومی،‌ فرقه‌ای و مذهبی سر برآوردند، گسل‌های جامعه‌شناختی- هویتی عراقی‌ها بر همدیگر غلطیدند و قساوت‌های گوناگون را سبب شدند. نگارنده بر این باور است که یکی از مؤلفه‌های سبب‌سازِ بروز بی‌ثباتی کنونی، شیوﮤ تدوین و تصویب قانون‌ اس...