در چند سال اخیر تفسیر تطبیقی به مثابه یک گونه تفسیری خود را نمایان کرده است. این گونه تفسیری گرچه آثاری در طول تاریخ تفسیر قرآن دارد، اما هم از نظر فراورده های تفسیری و هم از نظر معرفت شناسی تفسیر، بر بن مایه ها و شاخه های نحیفی تکیه زده است. آنچه به نظر می رسد که در درجه نخست باید تقویت شود، ابعاد معرفت شناختی و مبانی علمی متصور و مقبول این گونه تفسیری است. این مقاله در راستای تحقق چنین هدفی، ...

این پایان نامه که با عنوان «بررسی روایات تفسیری امام صادق در جزء هفدهم قرآن کریم» تألیف شده، در سه فصل تنظیم گردیده است. فصل اول: کلیات بحث شامل مقدمه، موضوع تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق، پیشینه تحقیق، سوالات تحقیق، روش تحقیق، ساماندهی تحقیق، تفسیر مأثور، حجیت روایات مأثور، جایگاه تفسیری امام صادق، بررسی دلالی، بررسی سندی، تبیین اصطلاحات و مفاهیم کلیدی. فصل دوم: شامل نصوص روایات رسیده از امام ص...

در این مقاله به حوزه عدالت بین نسلی از دریچه تنزیل نگریسته و بحث می­شود که آیا در عرصه تصمیمات اجتماعی تنزیل کردن عادلانه می­باشد یا خیر؟ و اینکه در صورت منفی نبودن پاسخ سؤال قبل، ملاکی اسلامی برای مقدار عادلانه این پارامتر مهم اقتصادی وجود خواهد داشت؟ در این راستا، به روش اسنادی و با مراجعه به منابع کتابخانه­ای دینی و اقتصاد منابع و تحلیل منطقی آن­ها نشان داده می­شود که با بهره­برداری از هر می...

در این رساله، قرائت های مختلف تفسیرپژوهان از تفسیر تطبیقی نقد و تحلیل میشوند. این نقد از لحاظ چیستی، مبانی و روش تفسیر تطبیقی است. ضرورت این تحلیل و نقد در شناخت بنیانهای معرفتی و ارکان هرمونتیکی تفسیر تطبیقی است؛ زیرا مطالعات تبیقی همانطور که در حوزه های مختلف گسترش یافته است، در تفسیر هم مورد اقبلا واقع شده است و این مطالعات بدون برخورداری از پشتوانه های معرفتی و روش شناختی مفید و مثمر ثمر نخ...

چکیده روایات مأثوری که به تبیین و تفسیر آیات قرآن کریم می پردازد از صدر اسلام تا به حال بهترین برداشت تفسیری از آیات قرآن کریم را در پیش روی ما قرار داده است اما تفسیر مأثوری که از آیات صورت گرفته، اختلافاتی را در تبیین و تفسیرآیات بین مسلمین ایجاد نموده، با وجود اینکه در بین روایات تفسیری می توان روایات مشترک فراوانی را بیان نمود که سبب کم کردن اختلافات در تبیین و تفسیر آیات گردد همانطور که ...

فهم قرآن و دست‏یابی به مفاهیم و معانی آن، اعم از منطوق و مفهوم، و آنچه که لزوما بر آن دلالت دارد،اعم ازظاهروباطن آیات، درسایه قواعدواصولی چندحاصل می گردد. مراد ازاین قواعد تنها قواعد فهم زبان عربی نیست، اگرچه خداوند متعال از آن برای بیان مقاصد خود بهره جسته است و در نتیجه، فهم کلام او اقتضا دارد که مفسر به قواعد زبان عربی آشنا باشد. اما علاوه بر آن، چون گوینده در کلام خود معانی و مفاهیمی متعا...

در این مقاله به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت که آیا اصولاً تفسیر متن امکان پذیر است یا نه. ابتدا نظری به گذشته داریم و آنگاه با توجه به دیدگاه های نوین تفسیر متن و کلام نمونه ای را مورد تجزیه و تحلیل نشانه شناختی قرار خواهیم داد. ادعا بر این است که تفسیر هر متن در تقابل با نظر نویسنده و یا گوینده نسبی است و قاطعیت در تفسیر عملاً میسر نیست.

تفسیر اجتماعی از رویکردهای بسیار مهم تفسیری است که در دوره معاصر پدیدار گشته و بسیاری از اثار تفسیری مطرح، با این رویکرد نگاشته شده است. با این همه، بحث از تفسیر اجتماعی با چالشهای جدی¬ای در عنوان، تعریف و ویژگی¬ها روبروست. از این جریان تفسیری در هر یک از تفسیرپژوهی ها با عنوانی متفاوت یاد شده است. تمدنی، اجتماعی، عقلانی، تربیتی و حرکتی عناوین مختلفی هستند که برای آن به کاررفته¬اند، درعین حال ا...

علم تفسیر علمی است؛ که انسان را با مقاصد وحی آشنا می سازد و او را به وظایف الهی اش آگاه می گرداند . تفسیر به معنای روشن کردن مفاهیم آیات قرآن و پرده برداشتن از مراد و مقصود آنهاست. اهمیت تفسیر تا جایی است که جمعی از صحابه و تابعین به تفسیر قرآن پرداختند؛ مکتبهای تفسیری به وجود آوردند وشاگردان زیادی تربیت کردند. از بین اصحاب ، حضرت علی (ع) ، ابن عباس... واز تابعین ، سعیدبن مسیب، عکرمه، مجاهد ......

کتاب علی طریق التفسیر البیانی اثر فاضل صالح سامرائی یکی از آثار مهم تفسیر بیانی است که با رویکردی زبانی و با تکیه بر آرای مفسران و عالمان متقدمی چون زمخشری، فخر رازی، زرکشی و دیگران به واکاوی در متن قرآن پرداخته است. نگارنده با بررسی ترجمه کتاب به این نتیجه رسیده است که مترجم گاهی به شرح و تفسیر متن­ها و عبارت­های ساده­ای دست زده که نیازی به آن نبوده است. چه مؤلف نیز اشاره کرده که به گونه­ای عم...