بنابر عقیدۀ حکمای اسلامی، جهان هستی بر اساس نظام معقول و منطقی پایه گذاری شده و از لحاظ متافیزیکی دارای مراتب یا عوالمی است. این عوالم در یک خط ارتباطی عمودی - متافیزیکی - قرار دارند. به عبارت دیگر، در یک ترتب طولی به نحو علّی و معلولی با هم مرتبط اند. امّا تبیین این ارتباط بین مبدأ و معلول اول با یک شبهۀ فلسفی - کلامی مواجه است: ضرورت پیوند معلول به علّت، ایجاب می کند عالم هستی با مبدأ عالم، معیت...

مصطفی سامانی قطب آبادی[1] مسأله‏ی اثبات وجود خداوند همواره مورد توجه فلاسفه و متکلمان بوده است. در این راستا براهین متعددی ارائه شده است که یکی از آن ها برهان حدوث است. در این برهان، که عمدتاً به وسیله متکلمان مورد استفاده قرار می‏گیرد، حدوث زمانی شیء حادث موجب نیازمندی آن به علت شناخته می‏شود. ادعای متکلمان در این برهان این است که هر امر حادثی نیازمند علتی است که او را از نیستی به هستی می رساند...

میرداماد در مسأله حدوث و قدم عالم،‌دیدگاه حدوث دهری را ارائه کرده است. به اعتقاد وی اتّصاف به «قدمت» خاصّ هستی سرمدی حق تعالی است و وجود هر مخلوقی (اعمّ از مجرّد و مادّی) مسبوق به عدم دهری و متّصف به حدوث دهری است.مقصود میرداماد از «عدم دهری»، عدم مقابل واقعی و نفس الأمری است که بدون اتّصاف به هیچ گونه کمیّت و امتداد حقیقی یا وهمی و متوهّم بر هستی عالم تقدّم دارد و موجب تأخّر انفکاکی وجود ماسوی الله از وج...

  در این مقاله قصد داریم خوانش کلی/ جزئی در تناوب مکانی فارسی را مورد بررسی قرار دهیم. فعل‌ها‏ی مکانی که در تناوب مکانی شرکت می‌کنند‏ دارای دو موضوع درونی‌اند: موضوع مکان و موضوع انتقالی. در گونه مکانی موضوع انتقالی به صورت گروه اسمی همراه با «را» و موضوع مکان به صورت مفعول گروه حرف اضافه ظاهر می‌شود. در گونه مفعولی موضوع مکان به صورت گروه اسمی همراه با «را» و موضوع انتقالی به صورت یک گروه اسمی...

برهان جهان­شناختی از مهم ترین براهین اثبات وجود خدا به شمار می­آید که فیلسوفان و متکلمان بر اساس مبانی فکری خود آن را بررسی کرده­اند. هسته مرکزی این برهان از دیدگاه فیلسوفان، امکان و وجوب و از دیدگاه متکلمان، حدوث و قدم است.  این مقاله این دو برهان را توضیح می­دهد و مبانی آنها را بیان می­کند، آن­گاه به دیدگاه فیلسوفان و متکلمان درباره معیار نیازمندی معلول به علت پرداخته، دیدگاه فیلسوفان و متکلم...

گروه حرف اضافه ای در مقایسه با گروه های دیگر از ویژگی ها و تمایزاتی برخوردار است، هسته این گروه، برخلاف سایر گروه ها گاهی از مرکزیت و تفوّق معنایی لازم برخوردار نیست یعنی مانند هسته سایر گروه ها، استقلال آوایی، املایی و دستوری دارد، ولی استقلال معنایی آن مانند هسته دیگر گروه ها نیست. هسته این گروه، امکان گسترش پذیری ندارد و دارای فهرست بسته و محدودی است، گاهی ممکن است هسته و وابسته این گروه با ک...

چکیده در پژوهش حاضر به بررسی گروه اسمی زبان عربی در چارچوب نظریه ایکس تیره پرداخته شد. طبق نظریه ایکس ـ تیره مقولات گروهی دارای ساختار سلسله مراتبی هستند و لازمه ی این فرض قائل شدن به سطح میانی است به عبارت دیگر، در هر گروه علاوه بر سطح واژگانی n و سطح گروهی"n که فرافکن بیشینه می باشد یک سطح میانی یعنیn نیز وجود دارد. پژوهش حاضر در تلاش بود تا هسته ها و وابسته های گروه اسمی زبان عربی را براسا...

زبان های روسی و فارسی که به لحاظ رده شناختی به یک خانوادهء زبانی (شاخةزبان های هند و اروپایی) تعلق دارند، دارای یک سری مشترکات به لحاظ ساختارصرفی و نحوی اند. متمم به عنوان یکی از اجزای فرعی جمله، از موضوعات نحویاست که در هر دو زبان روسی و فارسی مورد مطالعه و بررسی قرارمی گیرد- با پذیرفتن تعریف جامعی از متمم، تحت عنوان کلمه ای که چیزی را به معنای کلمهء دیگر می افزاید و به عبارتی، معنای آن را تما...

شهاب الدین سهروردی مبنای فلسف? خویش را نور و ظلمت قرار داده و از این میان نور را اصیل دانسته است. درواقع، به باور شیخ اشراق تنها چیزی که می توان نام حقیقت را بر آن نهاد نور است. ملاصدرای شیرازی نیز تأملات و تفکرات فلسفی خود را بر بنیاد اصالت وجود استوار ساخته است. وی بر این عقیده است که حقیقت هر شیء عبارت است از آن چیزی که آثار بر آن مترتب می گردد و حقیقتِ هر چیزی همان وجود آن چیزی است که منشاء ...

در این مقاله، ساخت نحوی گروه اسمی در کردی مکریانی که یکی از گویش‌های زبان کردی سورانی محسوب می‌شود در قالب دستور نقش و ارجاع و بر اساس الگوی ون ولین (2005) بررسی می‌شود. در این چارچوب، گروه اسمی از دو فرافکن تشکیل‌شده است: فرافکن سازه‌ای، متشکل از  مرکزاسمی و هستهاسمی و عناصر حاشیه آنها و فرافکن دستوری، متشکل از عملگرها. این تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و داده‌های مورد استناد نیز از کتب دستو...