این پژوهش عهده دار تبیین چیستی خلیفة اللهی در قرآن و بررسی نحوه پیوند آن با امامت است. گسترده­ترین آیه در زمینه استخلاف آیه 30 سوره مبارکه بقره است، خلیفة الله برترین موجودات و دارای شؤون متمایزساز از دیگران است. امامت در دیدگاه شیعه عبارت از جانشینی انبیاء و خلافتی از جانب حق تعالی در همه امور دینی و دنیایی است که با نصب الهی تعیین می­شود. امامت در دیدگاه اهل سنت نوعی رهبری عمومی با هدف حراست ...

در این مقاله، با اشاره به روایت‏های مجعول تفسیری دربارۀ داستان هاروت و ماروت در آیه 102 سوره بقره، به جنبه‏های اسطوره ای این داستان پرداخته‏ایم و به ویژه، با توجه به پژوهش های خاور‏شناسان درباره این داستان، پیوند آن را با اساطیر و نیز داستان های ملت‏های گوناگون، بررسی کرده‏ایم؛ سپس دربارۀ باز‏تاب های ادبی و هنری این افسانه، سخن گفته‏ایم و سر‏انجام، تفاوت ها و شباهت‏های این داستان را با اساطیر د...

هدف اصلی این پژوهش بررسی و تحلیل ملاحظات تربیتی لحن گفتار خداوند در قرآن کریم وتبیین شیوه های گفتگوی خدا با بندگان با تاکید بر مطا لعه موردی قوم بنی اسرائیل در سوره بقره است. در فصل اول اهداف وسوالات مطرح شده است . فصل دوم 4بخش می باشد. که شامل آموزه های تربیتی قرآن ، پیش فرض های نظری بحث ، مفاهیم پژوهش وپیشینه تحقیق است. درفصل سوم به روش تحقیق پرداخته شده است. که روش این تحقیق ، تحلیل محتوای ک...

یکی از علوم قرآن کریم که در فهم، ترجمه و تفسیر کلام الهی تأثیر مستقیم دارد، «علم قرائات قرآن» است. به همین سبب، این علم از دیرباز، مورد توجه مفسران قرآن بوده و تلاش جمعیِ ایشان بر این بوده که با توجه به قرائتهای مختلف و تأثیر دادن آنها در فهم قرآن، بتوان بهترین برداشت را مطابق قرائت مقبول عرضه نمود. همین اثرگذاری، در ترجمه نیز خود را می نمایاند. در این مقاله، پس از مرور بر تعاریف و عناوین پایه ا...

از جمله مباحث فقهی سؤال برانگیز در احکام متفاوت بین زن و مرد، مسئله گواهی است. طرح ناقص قضیه شهادت و گواهی در استراتژی فقه ژورنالیستی باعث به وجود آمدن این جنجال شده است. این مسئله تا بدان جا پیش رفته که بسیاری رویکرد غالب قرآن و فقه اسلامی را مردانه می‎انگارند تا زنانه و این خود باعث برخی کژفهمی‎ها، دگراندیشی‎های افراطی و نواندیشی‎های مخالف متون شریعت می‎گردد. مهم‎ترین دلیل برای اثبات نابرابر...

بررسی اعجاز معنایی قرآن کریم به بررسی یک زنجیره از حروف و حرکات تا ترکیب‌ها نیاز دارد. معناشناسی، کلام را مجموعه‌ای منسجم و به‌هم‌پیوسته از معنا می‌داند که برای شناخت و درک صحیح این معانی، باید متن را تقطیع کرد و قطعات برش داده‌شده را که از نظر معنایی تحلیل و بررسی شده‌اند، در کنار هم قرار داد. در پژوهش حاضر در صدد بوده‌ایم که به شیوۀ توصیفی تحلیلی به بررسی ارزش‌های ترکیبی و بُعد تعبیری ترکیب‌ها...

سید محمد حسین فضل الله یکی از مفسران مبارز و علمای برجسته شیعه در لبنان می باشد. آنچه کاوش دیدگاه های ایشان را برای ما ضروری می سازد، داده های تفسیری فراوانی است که در تفسیر «من وحی القرآن» وجود دارد. در این نوشته سعی شده که نگاه وی بر مراحل تاریخی انحطاط قوم بنی اسرائیل در قرآن بیان شود. فضل الله با توجه به آیات 74 تا 82 سوره بقره، انحطاط بنی اسرائیل را در سه مرحله تحجر، تحریف و نفاق به شیوای...

داستان حضرت سلیمان(ع) یکی از داستان ها ی زیبا و شگفت انگیز قرآن کریم است که در هفت سوره بقره، نساء، انعام، انبیاء، نمل، سبأ و ص آمده است و در هر سوره، جهت تأمین اهداف آن سوره و انتقال مفاهیم و پیام های دینی، اسلوب بیانی، تعابیر، تصویرگری ها و عناصر داستانی خاصی به کار گرفته شده است. داستان مذکور به دلیل استفاده مناسب از عناصر مهمی هم-چون عنصر گفت وگو، شخصیت و صحنه پردازی، از زیباترین و تأثیرگذا...

سید محمد حسین فضل‌الله یکی از مفسران مبارز و علمای برجسته شیعه در لبنان می‌باشد. آنچه کاوش دیدگاه‌های ایشان را براى ما ضروری مى‌سازد، داده‌هاى تفسیری فراوانی است که در تفسیر «من وحی القرآن» وجود دارد. در این نوشته سعی شده که نگاه وی بر مراحل تاریخی انحطاط قوم بنی‌اسرائیل در قرآن بیان شود. فضل‌الله با توجه به آیات 74 تا 82 سوره بقره، انحطاط بنی‌اسرائیل را در سه مرحله تحجر، تحریف و نفاق به شیوای...

در آیه 31 سوره بقره، موضوع تعلیم اسماء به آدم مطرح شده است و مفسّران طی قرون متمادی، آراء مختلفی را ذیل آیه ارائه کرده‌اند که نیازمند تحلیل و بررسی است. این پژوهش با مطالعه تاریخ‌مند دیدگاه‌های تفسیری ـ از قرن نخست تا قرن پانزدهم ـ بر آن است تا سیر اندیشه مفسّران را ذیل آیه مورد شناسایی و ارزیابی قرار دهد و نشان دهد که تفسیر صحابه و تابعان ذیل آیه اغلب با نوعی ساده‌انگاری همراه بوده است و این نگا...