غزنین منطقه ای باستانی است که از قرن سوم تا ششم هجری قمری شاهد تحولات بزرگ سیاسی، فرهنگی و ... بوده و این منطقه در گذر زمان عرصه تاخت و تاز سلسله های قدرتمند و بزرگی از جمله صفاریان، سامانیان، غزنویان، سلجوقیان، غوریان و خوارزمشاهان بوده است. بزرگترین امتیاز غزنه تشکیل سلسله قدرتمند ترک غزنوی بود که موجبات تبدیل این شهر به یکی از بزرگترین پایتخت های جهان اسلام شد، اما چرا با تشکیل سلسله ی ترک غ...

شعر فارسی عموماً به دو حوزة تقابلی کلاسیک/ نو تقسیم می شود. این تقابل که با تأکید بر گسست تاریخی، بسیاری از امکانات شعر کلاسیک فارسی را به حاشیه می راند، به مثابه یک گفتمان قابل بررسی است؛ گفتمانی که زمینه های معرفتی و سیاسی - اجتماعی آن در آراءِ بسیاری از روشنفکران ایرانی دیده می شود، اما در نوشته های مهم ترین شاعران نوگرا، به حوزة بوطیقایی شعر گره خورده است. این مقاله به تحلیل انتقادی وجوه گفتم...

ارزش های اجتماعی در جوامع انسانی تأثیر بسیار دارد و معیارهای فرهنگی هستند که مردم با توجه به آنها خوبی و بدی، زیبایی و جذابیت و مطلوبیت پدیده ها و اشخاص را ارزیابی می کنند. در این جستار تلاش کرده ایم تحول معیار ارزش های اجتماعی را در مدایح شاعران ایرانی ـ عربی و پارسی گوی ـ از قرن اول تا نیمه دوم قرن پنجم هجری نشان دهیم. به همین منظور با بررسی مدایح این دوره، معیار ارزش های اجتماعی را دسته بندی...

تشبیه در شعر فارسی، در زمره برجسته­ترین نوع صور خیال محسوب می شود؛ و در شعر اکثر شاعران جایگاهی ویژه دارد. بنابر این شاعران با استفاده از پدیده های طبیعی اطراف خود، دایره تشبیهات خویش را گسترده تر ساخته اند. یکی از این پدیده ها، مشبه ٌبه قرار دادنحروف الفباست که درشعر فارسی و به ویژه در اشعار سبک عراقی و پس از آن، نقش ویژه ای دارد. در این جستار با تمهید مقدمه ای در باب تشبیه و حروف الفبا، و مراج...

ابن منیر یکی از شاعران شیعه ی شام در قرن پنجم هـق است که پژوهشگران حق وی را ادا نکردند و نام او چنان که بایسته اش بود در کتب تاریخ ادبیات ذکر نگردید .وی به دلیل مذهب تشیع و زبان گزنده اش زندگی پر کشاکشی را تجربه کرد .او زاده ی طرابلس بود طرابلسی که در زمان خاندان بنی عمار در زمینه های علمی و ادبی در اوج قرار داشت . وی به دلیل مهاجرت بسیار،دربارهای مختلفی رادرک کرده است چون خاندان منقذ در شیزرو...

چکیده مسئله عاشورا مهمترین حماسه تاریخ بشر است که همگان را تحت تأثیر قرار داده است. پرداختن به حوادث و اتفاقات رخ داده شده در روز عاشورا و در کربلا دستمایه بسیاری از شاعران شیعی گشته و اشعار و قصاید فراوانی در مورد آن سروده شده است. تقریباً می توان گفت شاعر شیعه مذهبی را نمی یابیم، مگر اینکه عاشورا و اجزاء این قیام از حرکت امام حسین(ع) بسوی کربلا و محاصره و جنگیدن تا شهادت و اسارت را ذکر نکرده ...

مدح یکی از مهمترین اسالیب شیعه در دوره عباسی است،زیرا آینه تمام نمای دیدگاهها و احساسات پیروان این مذهب است که در ردیف مستندات تاریخی،استشهادات قرآنی و روایی قرار گرفته و وجه تمایز آن با دیگر مدایح شده است. اما بدون ملاحظات سیاسی و مذهبی نمی توان مدایح شیعی را مورد ارزیابی همه جانبه قرار داد،زیرا با برداشتهای انحرافی عباسیان از مفاهیم و مصادیق مذهبی و سوء استفاده سیاسی ازآن،براین نوع از شعر شی...

ادبیات و زبان شعر از آغاز به عنوان ابزاری در اختیار جریان‌های سیاسی و اعتقادی بوده است. در همین راستا ستیزه‌ها و انقلاب‌های شیعیان در عصر اموی و عباسی در گسترش و تقویت ادب شیعه به ویژه در حوزه شعر نقش مهمی ایفا کرده است. تاکنون  شاعران شیعه بی‌شماری پیرامون حادثه عاشورا و در مدح ائمه قلم فرسایی کرده‌اند که از میان آنها می‌توان به محمدرضا حکیمی اشاره کرد. او چند قصیده به زبان عربی سروده است که م...

  ابن­هانی­ اندلسی از شاعران طراز اول و شیعه مذهب اندلس به شمار می­آید. قرآن کریم یکی از سرچشمه­های اندیشه ابن‌هانی است. او به وفور از مضامین و آموزه­های قرآنی تأثیر پذیرفته و این تأثیرپذیری در اشعار او بیشتر به صورت مستقیم یعنی آوردن آیه به صورت کامل یا بخشی از آیه بدون هیچ گونه تغییری و گاه به صورت غیرمستقیم یعنی نقل مضمون آیه بوده است. از این طریق بسیاری از آموزه­های قرآنی و اخلاق عملی را ...

شعر عاشورایی در دوره معاصر به عنوان یک نوع ادبی، در ادبیات این دوره، گستردگی فراوانی یافته است به گونهای که شاعران کرمانشاهی زیادی در این طرز معنایی دارای شعر هستند. در این پژوهش کوشیدهایم با مطالعه اشعار عاشورایی شاعران ویژه سرای عاشورایی در کرمانشاه مفاهیم و مباحث غالب و مطرح در این سوگوارهها را شناسایی و استخراج نماییم. سپس به تحلیل ساختاری سوگسروده ها و انواع آنها از منظر سبک شناسی اشارهای...