طرح‌اندازی نقشمایه‌ی حیوانی بُز یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد سفالینه‌های منطقه جنوب‌شرق ایران در هزاره‌ی سوم ق.م است نقوش بز برروی این سفالینه‌ها با اشکال، فرم‌ها و شیوه‌های مختلفی، همچون شبهه طبیعت‌گرا و انتزاعی و یا با عناصر مشخص نژادی اجرا شده است. هدف اصلی این تحقیق شناسایی و تبیین انواع نقشمایه‌های بز موجود بر سطوح سفالینه‌های جنوب‌شرق ایران مبتنی‌بر مساله حرکت و پویانمایی در محوطه‌های باست...

همواره شناخت انسان و فعالیت های انسانی در مطالعات باستان شناسی و مردم شناسی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. برای این منظور و برای درک بهتر این مفهوم، باید از فرهنگ، نحوه زندگی و همچنین چگونگی سازگاری انسان با محیط اطرافش چه در گذشته و چه امروز آگاهی داشت. تاکنون پژوهش های میدانی اندکی بر روی نقوش بافته های منطقه سیستان و بلوچستان صورت پذیرفته است، لزوم انجام این گونه از پژوهش ها، نگارنده ...

هفتوان تپه واقع در شمال دریاچه ارومیه پس از کاوشهای گسترده در تپه حسنلو واقع در جنوب این دریاچه ودر جهت سنجش و آزمایش نتایج کاوشهای این محوطه مهم باستانی عصر آهن ایران بین سالهای 1960 تا 978 1 مورد کاوش قرار گرفته است. در این مقاله مجموعه سفالهای کشف شده از دوره 5 هفتوان (عصر آهنI) با روش تحلیل کیفی و توجه به دو متغیر عمده در زمینه سفالگری (تکنولوژی، فرم و شکل ظروف سفالی) مورد مطالعه و بررسی قر...

سکونت گاه های دوره نوسنگی قدیم در منطقه دریاچه ارومیه آذربایجان مسئله ای است که تاکنون منابع منتشرشده درباره محوطه های باستانی این منطقه به آن اشاره ای نداشته اند. البته در پیرامون دریاچه ارومیه شماری از محوطه های باستانی عصر نوسنگی وجود دارند که از بررسی و کاوش آنها اطلاعات ارزشمندی منتشر شده است؛ مثل حاجی فیروز تپه، یانیق تپه و اهرنجان تپه. با این حال، برعکس آنچه تاکنون منتشر شده، داده ها و م...

وضعیت باستان‌شناختی زاگرس مرکزی از مناطق پراهمیت در پیش‌ازتاریخ ایران و بین‌النهرین نشان از نقش  آن در تاریخ تطور فرهنگی روستانشینی و توسعه شهرها است. پژوهش حاضر حاصل مطالعه الگوی استقراری محوطه­های عصر مفرغ میانی و جدید در دشت میانکوهی کنگاور بر اساس شاخصه‌های انتخاب بوم‌شناختی و همین‌طور فضایی میان فرهنگی (رتبه-اندازه و آنتروپی) است. تمرکز محوطه‌های شاخص مرکزی، در حوزه جنوب شرق این پهندشت و ت...

 در کتاب‌ها و نوشته‌های غربی کشف و ساخت مفرغ و برنج و همچنین، احیای روی خالص به صنعتگران غیر ایرانی نسبت داده شده است. در این مقاله شواهد و مستندات موجود درباره نقش ایرانیان در کشف و توسعه این فلزات و آلیاژها ارائه شده است. طبق این شواهد به احتمال قریب به یقین آلیاژهای مفرغ، برنج و فلز روی برای اولین بار در ایران تولید و مصرف شده‌اند. در ادبیات فارسی از لغت روئین که به کرات در نوشته های ادبی ا...