چکیده امروزه داستان کوتاه ـ به عنوان یک نوع ادبی ویژه و تأثیرگذار ـ جایگاهی چشمگیر در ادبیّات عربی دارد؛ امّا مراکز علمی ما آشنایی چندانی با داستان نویسی در جهان عرب ندارند. رساله حاضر، کوششی است ذوق آزمایانه برای ترجمه و شناساندن نمونه هایی از داستان کوتاه عربی به مخاطبان فارسی زبان. مجموعه داستان «السّاعه والإنسان» (1963)، اثر سمیره عزّام (1927 ـ 1967) نویسنده فلسطینی و شامل چهارده داستان کوتا...

در این پژوهش مقولة دستوری «قمر» بررسی شده است که توسط تالمی در پژوهش های معناشناختی و رده شناسی اش معرفی شده است. او قمر را مقولة دستوری بسته ای می داند که شامل هر سازه ای غیر از متمم اسمی یا گروه حرف اضافه ای همراه فعل می شود که با ریشة فعل رابطة خواهری داشته باشد در این نوشتار نمودهای صوری این مقوله در زبان فارسی و مقولات معنایی که توسط آن بیان می شوند را بررسی کرده ایم. نمود اصلی قمر در زبان...

مشخص شده است که ریخت های شبانه روزی (صبحگاهی، معتدل، شامگاهی) با بسیاری از متغیرهای فیزیولوژیک، شناختی، و رفتاری مرتبطند و از این رو نیاز به پرسشنامه ای به زبان فارسی برای سنجش این ترجیحات ساعت بدنی احساس می شود. این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه صبحگاهی ـ شامگاهی (هورن و استبرگ، 1976) انجام گرفت. این پژوهش بر روی 270 نفر از دانشجویان دانشگاه های علامه طباطبایی و علوم و تحقیقات...

داستان عاشقانه یکی از انواع ادبی دیرینه و پرطرفدارِ ادب فارسی است. هدف این مقاله بازشناخت این نوع ادبی کهن و محبوب است. برای این منظور از ریخت شناسی، که یکی از ابزارهای دانش گونه شناسی در شناخت انواع ادبیِ روایی است، بهره گرفته شده است. در این مقاله با ریخت شناسی بیست و دو منظومۀ عاشقانه ـ به عنوان شکل غالب و مقبول داستان عاشقانه در ادبیات فارسی ـ به شناسایی خویشکاری ها، شخصیت ها، الگوی روایی و ط...

در میان حروف الفبای عربی، همزه تنها آوایی است که به چهار شکل مختلف نوشته می شود:ء، أ، ؤ، ئ. این اشکال چهارگانة همزه، باعث شده که نویسندگان، به ویژه کسانی که به هر دو زبان عربی و فارسی می نویسند در هنگام نوشتن برای انتخاب شکل صحیح آن با مشکلات جدّی روبه رو شوند. این مقاله به منظور دستیابی به اهداف زیر نگارش یافته است: ?ـ معرفی رسم الخط صحیح همزه در عربی و فارسی با استناد به کتاب های معتبر صرف و...

پژوهش حاضر نظریه دوگان سازی صرفی اینکلاس و زول (2005) و ادعای اصلی این نظریه مبنی بر شکل گیری دوگان ساخت ها با نیاز مضاعف صرف به یک سازه زبانی با ویژگی­های معیّن صرفی ـ معنایی را با استفاده از برخی ساخت­های صرفی زبان فارسی بررسی می­کند. نظریه دوگان­سازی صرفی فرایند تکرار را که در رویکردهای قبلی حاصل کپی­سازی یا همان نسخه برداری واجی تلقی می­شود، عمدتاً ناشی از تکرار ویژگی­های معیّن صرفی ـ معنایی م...