نتایج جستجو برای: فلسفۀ مسیحی و فلسفۀ اسلامی
تعداد نتایج: 761795 فیلتر نتایج به سال:
یکی از موضوعات بحث برانگیز و قابل تأمل در حوزۀ علوم، بالاخص علوم انسانی و از جمله تاریخ، مبحث فلسفۀ علم است. صاحبنظران و متفکران بسیاری در این عرصه گام نهادهاند. ابن خلدون نیز یکی از آنهاست. او با مباحث ارزندهای که در باب فلسفۀ علم ارائه کرده، توجه شمار زیادی از پژوهشگران را به خویش جلب نموده است. نویسنده، در این نوشتار به معرفی شخصیت و آثار ابن خلدون، خصوصاً مقدمه که مهمترین کتاب در باب ان...
خودانگیختگی، مفهوم اصلی در مبحث آزادی در نظام فلسفی کانت و لایبنیتس است. لایبنیتس این مفهوم را شرط ضروری آزادی و اختیار میداند و عموماً آن را در جایگاه نفی و ردّ هر نوع ضرورتی تعریف میکند. طبق نظر لایبنیتس هر جوهری صرفاً علّت حالات خودش است؛ بنابراین هر تغییری که در آن رخ دهد به گونهای خودانگیخته حادث میشود. مفسّران فلسفۀ لایبنیتس، دو نوع خودانگیختگی را در فلسفۀ او مشخّص کردهاند: خودانگیختگی...
ملاصدرا به اتفاق آراء، تأثیرگذارترین فیلسوف در سنت فلسفۀ اسلامی چهار قرن اخیر است. فلسفۀ ملاصدرا براساس وجود به مثابه یگانه عنصر حقیقی، تقدم وجود، تراکم وجود، و سرانجام حرکت متعالی یا جوهری وجود بنا گشته است. ملاصدرا تقدم وجود را اصل اساسی هستی قرار داد. او بین مفهوم وجود و حقیقت وجود تمیز قائل میشود. مفهوم وجود بدیهیترین و جهانشمولترین مفهوم است، حال آنکه حقیقت وجود مبهمترین مفهوم است زیر...
ریچارد رورتی فیلسوفی نوپراگماتیسم و ضدذاتگرا و سیدحسین نصر فیلسوفی سنتگرا، هر دو از برجستهترین رهبران فکری در فلسفۀ معاصر هستند. آنها با به چالش کشیدن بنیادها و معیارهای عقلانیت در فلسفۀ مدرن، بهویژه آن دسته از معیارهایی که موجب گسترش روزافزون عقلانیت علمیمیگردد، خواهان بسط عقلانیت در حوزههای دیگری از تلاشهای بشری، حوزههایی چون ادبیات، هنر و علوم انسانی بر اساس دغدغهها و نگرشهای فلس...
دوران معاصر، عصر رواج نظامهای علمی مختلفی با محوریت فلسفۀ کاربردی[1] است، همان که در فرهنگ ایرانی معمولا با تعبیر «فلسفۀ مضاف» یاد می شود. در یک دسته بندی کلان، فلسفه های مضاف بر دو سنخند؛ گاه در آنها ترکیب اضافی میان فلسفه با دانش برقرار، و گاه نیز میان فلسفه و واقعیت خارجی پیوندی حاصل شده است. هدف از بحث در بارۀ فلسفۀ هر دانش یا واقعیتی، کوشش برای دگرگونی و تکامل بخشی، تعمیق و در نهایت بازآرا...
در این مجال، به دنبال کشف مبانی و ویژگیهای اصلی «فلسفۀ تحلیلی دین» هستیم؛ رویکردی که میکوشیم آن را به عنوان واکنش متفکران تحلیلی دینباور، نسبت به فضای الحادی و لاادریگرایانه نیمۀ دوم قرن بیستم معرفی کنیم. جهتگیری اصلی این مقاله، به سمت اثبات سه ویژگی عمده برای این رویکرد است: 1. تلاش برای وضوح حداکثری کلمات و در نظر گرفتن ارزش معرفتی برای فهم عرفی به جای اتمیسم منطقی؛ 2. توجه به دستاورده...
پراگماتیسم در طبقهبندی فلسفۀ معاصر به دو سنت تحلیلی و قارهای، جایگاه بینابینی دارد و البته قرابت آن به فلسفۀ تحلیلی بیشتر است. پیوند میان پراگماتیسم و فلسفۀ تحلیلی را در نیمۀ نخست قرن بیستم می توان در تأثیری ملاحظه کرد که اندیشۀ پدیدآورندگان این سنت، به ویژه ویلیام جیمز، بر فیلسوفان تحلیلی، بهویژه ویتگنشتاین، گذاشته است؛ چنانکه میتوان مشابهتهایی میان سخنان جیمز و بخشی از نظریات ویتگنشتاین،...
از آنجا که زبان، اندیشه و واقعیّت در ارتباط نزدیک باهم قرار دارند، هرگونه حکمی که در حیطۀ معرفت شناسی و هستی شناسی صادر شود، بازتاب و پیامدی نیز در فلسفۀ زبان دارد. در این مقاله کوشش کرده ایم تا از راه بررسی مبانی و لوازم فلسفۀ زبانی برخی از ادلّۀ وجود ذهنی ملاصدرا، نظریه او را درباره معنا استخراج کنیم. به نظر می رسد که نظریه معنای ملاصدرا قرابت زیادی با نظریات تصوری معنا دارد؛ چون مطابق پیش فرض ...
فراروان شناسی از جملۀ اموری است که در سده های هجدهم و نوزدهم با تشکیل مؤسسات تحقیقی توسط فیزیکدانان و سپس فلاسفه مورد توجه قرار گرفت و در سدۀ بیستم و به ویژه دورۀ پست مدرن به عنوان ابزاری برای نقد و گسست در نگاه ماتریالیستی و فیزیکالیستی مدرنیته، بیش از پیش اهمیت یافت. تبارشناسی این مسئله در فرهنگ اسلامی، ما را با تحقیقات ابن سینا روبه رو می کند که با دو رویکرد تجربی و فلسفی به بررسی امور فرارو...
در خصوص فلسفۀ مجازات، دیدگاه های متعددی مطرح گردیده است که می توان آنها را در دو گروه پیامدگرا و پیشینه گرا جای داد. پیامدگرایان کیفر را تنها از جهت سودمندی آن می پذیرند. در مقابل؛ پیشینه گرایان معتقد به حسن ذاتی مجازاتند. پرکاربردترین رویکرد پیشینه گرا؛ نظریه ای موسوم به سزاگرایی است. این اندیشه قدمتی برابر با تاریخ حیات اخلاق داشته است. سزاگرایان در منطق کیفری خود بیش از آنکه به دنبال تکیه بر...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید