در این مقاله سعی شده اهمّ این بن‌مایه‌های عرفانی و چگونگی تطبیق آن­ها با اشخاص و حوادث کربلا، مطابق با الگوهای کیفی تحلیل محتوا، بررسی و در قالب سیزده عنوان نموده شود. هدف از نگارش این مقاله، نشان‌دادن پیش‌گامی عمان در ارائة تفسیری عارفانه از واقعة کربلا و همچنین چگونگی تطبیق بن‌مایه‌های عرفانی با اشخاص و حوادث کربلاست. به این ترتیب در این مقاله مشخص شده که تطبیق بن‌مایه‌های عرفانی با اشخاص و حو...

یکی از مهم ترین قیام های خونین در دوره پایانی حکومت امویان در خراسان، قیام یحیی بن زید علوی بود. وی که در قیام پدرش حضوری فعال داشته، بعد از شهادت پدر راهی شهرهای عراق و خراسان شد و به مدت سه سال با کوششی خستگی ناپذیر در صدد بیداری مردم آن سامان و تشویق آنان به رهایی از ستم امویان بر آمد و آنان را به دعوتی فرا خواند که بعدها به مکتب زیدیه شهره یافت. دعوت یحیی تجلّی همان اهداف و انگیزه های قیام پ...

محور بنیادین این پژوهش بر یافته‌هایی استوار است که از پاسخ به پرسش‌های به‌ دست آمده‌اند: 1. قیام شریک بن شیخ‌المهری در اثر چه عواملی پدید آمد و در پی چه اهدافی بود؟ 2. ماهیت فکری، مذهبی و اجتماعی این قیام چگونه بود؟ 3. سرنوشت این قیام چگونه رقم خورد و چرا؟ این قیام، که در ماه‌های آغازینِ خلافتِ عباسی در سال 1323ﻫ.ق در ماوراء‌النهر اتفاق افتاد، نخستین قیامی بود که با صبغة شیعی خلافت نوپای عباسی را...

یکی از شهیدان قیام حسینی که درتبدیل واقعه عاشورا به یک جریان تاریخی، نقشی بسیار تأثیرگذار دارد، حضرت رقیه (س) دختر امام حسین(ع) است. این مقاله می‌کوشد به سرگذشت این دختر خردسال در کربلا و رسیدن به نتیجه‌ای روشن درباره چگونگی شهادت آن حضرت بپردازد. نگارنده در این تحقیق که از نوع روش تحقیق تاریخی _ توصیفی وروش گردآوری اط...

کتاب «تسمیة من قتل مع الحسین» در قرن دوم، توسط فضیل­ بن زبیر به نگارش درآمده و در آن نام 106 تن شهدای کربلا ضبط شده است. این کتاب به علت قدمت تاریخی، از جمله مهمترین منابعِ استخراج نام شهدای کربلا تلقی شده، اما از آنجا که در تسمیة نام تمام شهدای کربلا ذکر نشده و از طرف دیگر بر خی اسامی تنها در این کتاب نقل شده و مهمتر از همه آنکه فضیل نام برخی از دشمنان سیدالشهداء و افراد ابن سعد را همانند مهاجر...

ین نوشتار که فصلی از کتاب «مذهب شیعه» است، به مباحثی چون موقعیت شهر کربلا، فضیلت زیارت آن، کربلا در نگاه جغرافی‏دانان و سیاحان، زیارت و عزاداری امام حسین‏علیه السلام و وصف کلی کربلای معلی می‏پردازد. مؤلف از آغازگران مطالعات مستند امامیه در غرب انگلیسی زبان است که با وجود کهنگی نگاشته‏اش (1933)، هنوز آثارش - آن چنان که در جای دیگری مفصلاً توضیح داده‏ایم‏3 - مرجع محققان غربی و علاقه‏مند به مطالعات...

یکی از مهم ترین قیام های خراسان علیه خلافت عباسی، قیام رافع بن لیث است.این قیام در اواخر خلافت هارون الرشید در سال 190 ق در ماوراءالنهر رخ داد و آخرین قیامی بود که در قرن دوم خلافت عباسی را به چالش کشید.رهبر این قیام با بهره گیری از نارضایتیِ مردم از رفتار ظالمانه ابن ماهان، قتل عام برمکیان و بی توجهی به خواسته های اهالی خراسان، توانست توده وسیعی از اعراب و ایرانیان آن سامان را گرد خویش آورد.این...

چکیده قیام های شیعی توابین، مختار، زید بن علی، یحیی بن زید و عبدالله بن معاویه در عصر اموی رخ داد. به رغم گوناگونی اهداف اولیه قیام کنندگان، خونخواهی امام حسینa، اصلاح امور امت، جهاد علیه ظالمین و به دست گرفتن حکومت، خواسته نهایی آنها تحقق حاکمیت ائمهaیا دیگر علویان بر جامعه بود. با این حال هواداران این قیام کنندگان خواسته های دیگری چون تسلط کوفیان بر شامیان و رفع ظلم حاکمان از سوی هر گروه دا...

مفسران بلند آوازۀ قرآن، با نقل حدیثی از امام رضا در کتاب «عیون اخبارالرضا»، براین‌باورند که مراد از ذبح عظیم در آیۀ 107 سوره صافات: «وَفَدَیْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ»، حسین‌بن علی است. وی ذبیح‌الله و ثارالله است که قربانی شدنش در سال 61 ق تحقق یافت و بی‌گمان خدایی‌ترین و قرآنی‌ترین شهید تاریخ است. ازاین‌رو سرایندگان شعر و ادب پارسی، دربارۀ بزرگی مقام و سترگی قیام خدایی و نیز شکوه و جاودانگی‌اش، سروده‌های تأ...

مفسران بلند آوازۀ قرآن، با نقل حدیثی از امام رضا در کتاب «عیون اخبارالرضا»، براین‌باورند که مراد از ذبح عظیم در آیۀ 107 سوره صافات: «وَفَدَیْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ»، حسین‌بن علی است. وی ذبیح‌الله و ثارالله است که قربانی شدنش در سال 61 ق تحقق یافت و بی‌گمان خدایی‌ترین و قرآنی‌ترین شهید تاریخ است. ازاین‌رو سرایندگان شعر و ادب پارسی، دربارۀ بزرگی مقام و سترگی قیام خدایی و نیز شکوه و جاودانگی‌اش، سروده‌های تأ...