دوره ساسانی، از مهمترین دوره های تاریخی در ایران پیش از اسلام است؛ به همین سبب آثار هنری به جا مانده از این دوره نیز در مطالعات تاریخ هنر دارای اهمیت خاصی هستند. فلزکاری، یکی از شاخه های مهم هنری در این دوره به شمار می آید که آثار متعددی نیز از آن به جا مانده است. آثار فلزی ساسانیان را میتوان بر اساس شکل ظروف و نیز نقوش روی آن تقسیم بندی کرد. این مقاله، به آن دسته از ظروف فلزی ساسانی خواهد پردا...

مهرها یکی از یافته‌های مهم باستانی هستند که اطلاعات بسیار وسیع و موثقی را در خصوص نام ­جای­ های جغرافیایی و اسامی خاص و مناصب شغلی در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهند. استفاده از مهر در دوره ساسانی تنها مختص طبقه خاصی نبود بلکه از افراد عادی گرفته تا مقامات دولتی از آن استفاده می­کردند.  کاربرد مهر با رونق اقتصادی جامعه ساسانی  بیشتر نیز شد. در مخزن موزه بوعلی همدان 23 مهر ساسانی موجود است که به ص...

هدف از نگارش تحقیق حاضر، گردآوری مجموعه ای منظم بـه منظور بررسی، معرفی و به تصویر کشیدن اولین افق های هنر دیرین موسیقی است که در تمدن کهن سومر ظهور نموده و خاستگاه و بنیادی برای موسیقی تمدن های پس از خود گشته است. هر چند که علم باستان شناسی با همة سماجت و پیگیری خویش توانسته است رموز در خاک خفتة این هنر را به واسطهء کشف و بازسازی سازهای متلاشی شده، لوح ها، کتیبه ها، ظروف و گلدان های منقوش با اش...

هنر ایران در سیر تاریخی خود از ویژگی های بی شماری برخوردار بوده است. حال در این پژوهش سعی شده با استناد به نقوش ظروف سفالین تمدن حصار به بررسی ویژگی های بصری نقوش به لحاظ ترکیب بندی در هنر سفال پیش از تاریخ ایران، پرداخته شود. دلیل انتخاب تمدن حصار، اهمیت سفال آن در بررسی روند عمومی سفال پیش از تاریخ ایران و همچنین در دسترس بودن گزارش حفاری و طبقه بندی منظم دوره های تمدنی آن است. لذا برای دستیا...

ایکات نوعی تکنیک و پارچه ای است که نقوش آن با گره زدن و بستن بخش هایی از تار و یا پود و باز کردن آن ها پس از رنگرزی ایجاد می شود. امروزه ساخت ایکات در هند شاید به رونق گذشته نباشد، ولی کاربرد، طرح، رنگ، تفاوت ها، جنس، چگونگی، مراکز تهیّه و عوامل آفرینش و باورهای نهفته در این پارچه های زیبا از مواردیست که همواره به ذهن خطور می کند.روش این تحقیق توصیفی و تحلیلی است. شیوه ی جمع آوری اطّلاعات بر اساس...

چکیده زن در اجتماع و فرهنگ ملّت­های گوناگون، در تمامی ادوار، جایگاه و موقعیّت خاصّ خود را داشته است؛ او در تاریخ ایران باستان که با تمدّن و فرهنگ اعراب سامی­نژاد میان­رودان، هم­زمان بود و به تبع آن اعراب جاهلی بادیه نشین؛ از جمله اعراب شبه­جزیزۀ عربستان، عراق، سوریه و... حضوری چشم­گیر دارد و به صورت نسبی، این دو فرهنگ در زمینۀ جایگاه و موقعیّت اجتماعی و فرهنگی این نوع بشر، دارای تفاوت­ها و شباهت­های...

در این تحقیق با هدف گردآوری منابع تصویری و اطلاعاتی از ظروف سفالی و سرامیکی دوره ی قاجار ، سفالینه های منقوش این دوره مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند و بر اساس شیوه ی ساخت و تزیین ، طرح و نقش سفالینه طبقه بندی شده اند که پس از بررسی، ویژگی های هنری ظروف سفالی و سرامیکی دوره ی قاجار در طرح و تزیین تبیین گشته است. در نمونه های دوره ی قاجار در نقش و تزیین علاوه بر پایبندی به شیوه های ساخت و تزی...

این رساله با عنوان «مطالعه تحلیلی –تطبیقی زیبایی شناسی نقش گل و مرغ در منسوجات دوره صفوی» به بررسی ترکیب بندی نقش گل و مرغ در دوران صفوی براساس تئوری زیبایی شناسی ارسطو می پردازد. هدف اصلی پژوهش تجزیه و تحلیل نقوش گل و مرغ منسوجات دوره صفوی از نظر اندازه و نسبت طلایی است. روش انجام تحقـیق حاضر، کتابخانه ای اسنادی و از نوع کیفی می باشد و چارچوب نظری این پژوهش با توجه به نظریه زیباشناسی ارسطو در ...

کهن الگوی گاو نر همچون دیگر نمادهای کهن در صنایع دستی باستانی ایران، مفهومی جاودانه دارد. در این پژوهش نخست تمامی اساطیر مرتبط با گاو نر در متون کهن بررسی شده است. سپس با استفاده از روش های رایج در روانشناسی اعماق برای مطالعات اسطوره شناختی و نماد شناسی، اساطیر کهن ایران و مجالس نمادین منقوش بر صنایع دستی هخامنشی بررسی شده تا این مفهوم جاودانه تبیین گردد. با توجه به این نتایج، کهن الگوی گاو نر ...

طرح‌اندازی نقشمایه‌ی حیوانی بُز یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد سفالینه‌های منطقه جنوب‌شرق ایران در هزاره‌ی سوم ق.م است نقوش بز برروی این سفالینه‌ها با اشکال، فرم‌ها و شیوه‌های مختلفی، همچون شبهه طبیعت‌گرا و انتزاعی و یا با عناصر مشخص نژادی اجرا شده است. هدف اصلی این تحقیق شناسایی و تبیین انواع نقشمایه‌های بز موجود بر سطوح سفالینه‌های جنوب‌شرق ایران مبتنی‌بر مساله حرکت و پویانمایی در محوطه‌های باست...