در حکمت صدرایی با اثبات حرکت جوهری و خروج تدریجی طبیعت شیء از قوه به فعل، غیر از صورت و فعلیت شیء، ماده و هیولایی اثبات شد تا حامل این قوه باشد. معنای این ادعا آن است که نفس ناطقه انسان، پس از مفارقت از بدن، استکمالی نخواهد داشت. از طرفی در متون دینی به سیر استکمالی نفس در عالم برزخ و قیامت که نفس، بدن را رها کرده است، تصریح شده است. از آنجا که میان عقل و دین خالص از آن حیث که مخلوق خداوند حکیم...

اگر نگاهی به ادبیات موضوع بهره‎وری نیروی انسانی و عوامل مؤثر بر آن بیاندازیم، به‎طور معمول توصیه‎هایی برای جلب مشارکت کارکنان به‎چشم می‎خورد و نتایج پژوهش‎های مرتبط با این موضوع نیز اغلب، فرضیه‎ی تأثیر مثبت مشارکت کارکنان در بهبود بهره‎وری آنان را مورد حمایت قرار می‎دهد، امّا چرایی این تأثیر کمتر مورد توجه بوده است. این نوشتار تلاش دارد تا چگونگی تأثیرگذاری مشارکت بر بهره‎وری کارکنان را در قالب ...

در سیر تکاملی اندیشه فلسفی مسلمین، صدرالمتألهین توانست بسیاری از معضلات اقطاب خود ازجمله در علم النفس را برطرف کرده، طرح نوینی از آن ارائه نماید. بدیهی است نفس شناسی ملاصدرا نیز بر مبادی و اصول فلسفی او استوار شده است. این پژوهش به­دنبال تبیین تأثیر نظریه حرکت جوهری صدرا – به­عنوان یکی از اصول بنیادین فلسفی اش- بر مختصات و تفاوت های نفس شناسی او می باشد. ازجمله این تأثیرات می توان به مباحث حدوث...

تصحیح متون کهن ادب و فرهنگ در هر زبانْ پایه ای استوار برای شناخت روشن تر و فراگیرتر از آن زبان و فرهنگ فراهم می آورد و پژوهشگران را در دیگر رشته های وابسته به زبان و فرهنگ تاریخی یک سرزمین یاری رسان می شود. کتاب ترویح الارواح فی تهذیب الصحاح که گزیده ای از صحاح اللغه اثر جوهری است در حدود نیمه نخست قرن هفتم به دست بختیار زنجانی تألیف شد. مرکز پژوهشی میراث مکتوب اقدام به چاپ این کتاب به تصحیح محم...

بر اساس پذیرش حرکت جوهری که سراسر عالم ماده و طبیعت را یکپارچه حرکت می­داند این پرسش پیش می­آید که در این صورت آیا می­توان به هیچ موجود مادی، معرفت پیدا کرد؟ به این معنا که اگر جوهر اشیاء مادی و به تبع آن، همة اعراض آن، یکپارچه حرکت باشد، به محض اینکه برخوردی میان شیء خارجی با قوا و اندام‌های شخص مدرِک روی دهد، آن شیء خارجی محو و ناپدید، بلکه نابود می‌شود و شیء دیگری موجود می‌گردد. بنابراین، آنچ...

ملاصدرا تکوّن نفس را براساس نظریه ای که به حرکت جوهری و تشکیک در وجود معروف است، توجیه و تبیین نموده است. محقق این رساله با بررسی آثار این حکیم فرزانه و مطالعه کتب فلسفی و کلامی و تفسیری وی که بعضاً برگرفته از آیات و روایات است به نتایجی رسیده است که نشان می دهد بسیاری از دیدگاههای این فیلسوف در این مسئله مستند قرآنی دارد؛ از جمله اینکه این حکیم، معتقد به بقاء نفس بوده و بیان می دارد، با مرگ و...

دراین پایان نامه به بررسی انسان کامل از دیدگاه محی الدین ابن عربی و ملاصدرا پرداخته شده است . آنچه از انسان و تکاملش در اینجا مقصود است ، موجب شناخت جایگاه انسان کامل در عالم است که به عنوان الگو ،از او یاد می کنند .بدون شک انسان واقعی که در مسیر کمال است ، توانایی های نفس خویش را شناخته ، همان گونه که انسان به مثابه موجود اندیشنده وصاحب شعور ، جایگاهی دارد که می تواند ، به درجه ای از بقاء نفس ...

با بهره برداری از دستگاه عرفانی ملاصدرا که مبانی نهایی وی نیز هست، می توان به بازبینی و بازتعریف مفاهیم فلسفی و تلطیف آن ها پرداخت. بر اساس این دیدگاه که همان نظریة وحدت شخصی وجود است، تشکیک در وجود جای خود را به تشکیک در مظاهر می دهد و به جای جعل، تجلی مطرح می شود. همچنین، تمایز دوطرفه جای خود را به تمایز احاطی می دهد و با نگاه جدیدی به ماده و صورت، حرکت جوهری در وجود جای خود را به حرکت جوهری ...

نظریة فوق تجرّد عقلانی بودن نفس از نظر ملاصدرا، عبارت است از تجرّد نفس از ماهیت، علاوه بر تجرّد آن از مادّه. ویژگی­های نفس در این مرتبه عبارت است از این­که در هیچ حدّی ثابت نبوده و گوهری بسیط، ظلّ وجود، وجودی صرف و فوق مقوله است که در عین حال، نه جوهر است و نه عرض، نه جنس است و نه فصل، و نه قابل اشارة عقلی است. صورت­بندی و شکل­گیری این نظریه، نتیجة اصالت وجود، وحدت حقیقت وجود، تشکیک در مراتب وجود، حر...