تذکره‌نویسی یکی از شاخه­های رایج در تاریخ ادب فارسی و تذکره، عنوان عمومی کتاب‌هایی است که شرح‌ احوال شاعران، عارفان یا جماعتی دیگر به همراه نمونه‌ای از آثار و سخنان هر کدام، به طور سنتی و بدون رعایت اصول تاریخ‌نویسی و نقد جدید در آنها درج می‌شود. یکی از دوره­های درخشان و پررونق تذکره‌نگاری، عصر قاجاریّه است. در این دوره، تدوین شرح حال شاعران، معیاری برای سنجش مایه­­های ذوق و سخن­شناسی به شمار م...

0

با بررسی نقلیات مورخان مشهور (ابن‌سعد در الطبقات الکبری، بلاذری در انساب الاشراف، یعقوبی در تاریخ یعقوبی، طبری در تاریخ الرسل و الملوک و مسعودی در مروج الذهب)، می‌توان به ‌گزینشی بودن گزارش ایشان از حیات ائمه(ع) و تلاشی که برای تأثیر بر ذهنیت مخاطبان انجام‌گرفته، رسید. فضائل ائمه(ع) نیز از این رویکرد مستثنا نیست. در این مقاله به بررسی چگونگی انعکاس فضائل ائمه(ع) و اینکه این امر چگونه قابل‌تحلیل...

چکیده مساله پژوهش حاضر بررسی و تحلیل کارکرد و وظایف «دولت» در قبال مردم از منظر اندرزنامه‌های دوره میانه با تاکید بر  سیرالملوک است که به دلیل جایگاه اجرایی مولفش مهم‌ترین و اجرایی‌ترین آداب الملوک این دوره محسوب می‌شود. از این‎‌رو، با رویکرد تفسیرگرایانه متن تلاش می‌شود بدین پرسش‌ پاسخ داده شود که از منظر مولف سیرالملوک، دولت چه کارکرد و وظایفی در قبال مردم / رعیت دارد؟ در پاسخ می‌توان این مدع...

 همچنانکه ظهور صنایع در شهری شدن جوامع سنتی و رشد مدرنیزه تأثیر بسیار داشته است؛ باعث تغییراتی در فرهنگ، ادبیّات و هنر این جوامع نیز گردیده است.  آرمان شهری که انسان از پیشرفت صنعت در انتظار آن بود با تمام جذّابیت ها،کشش ها و حتّی دافعه ها در آثار هنرمندان و نویسندگان رخ نمایاند و تاکنون نیز تأثیرات خود را نشان می دهد.  در کشور ما یکی از مهمترین این صنایع، صنعت نفت است که از زمان شکل گیری تا کنون ...

ویژه­زبان اصطلاحی است که از آن برای شناخت زبان سبک­های متون مختلف استفاده می­شود و به نحوی در تمایزدهی سبکی اهمیت به­سزایی دارد. در شناخت ویژه­زبان عناصر سه گانه واژه، ساختار نحوی و بافت کلام نقش دارند و از میان انواع ویژه­زبان­، ایدئولوژی غالباً با ویژه­زبان قدرت ارتباط تنگاتنگ دارد و رمزگان مشترکی را در نظام نشانه­شناسی پدیدار می­سازد. سلجوقیان دین اسلام را برای تحکیم پایه­های قدرت خود پذیرفتن...

کتاب فتوح خراسان، اثر ابوالحسن مدائنی (۲۲۵ ـ ۱۳۵ ق) از کهن‌ترین آثاری است که درباره تاریخ خراسان تألیف شده است. اگرچه از این کتاب نیز همانند دیگر آثار مدائنی و بسیاری از مورخان سده‌های نخستین هجری نسخه‌ای به دست ما نرسیده است، به نظر می‌رسد چنین کتابی نباید از سوی مورخان دوره‌های بعد نادیده گرفته شده باشد و احتمالاً اجزایی از آن در آثار این نویسندگان نقل شده و محفوظ مانده است. نویسنده براساس این...

در جهان متکثر و سراسر تضاد امروز، تفاهم، مدارا، تساهل و همزیستی مسالمت آمیز یک ضرورت اجتناب ناپذیر است، لذا غور در دریای عمیق اندیشه و آثار میر سید علی همدانی و ساز و کارهایی که ما را در رسیدن به صلح و زندگی مسالمت آمیز یاری می دهد، بیانگر توجه او به این ضرورت جامعه­ی بشری است. تساهل و مدارا در اندیشۀ او، فضیلتی اخلاقی و انسانی است که خاستگاه آن دین اسلام و قرآن است. او عفو و رحمت خداوند را وسی...