حضور هشتصد ساله مسلمانان در اندلس دستاوردهای بسیار داشت و در این میان، داروشناسی و داروسازی در دوره موحدان از جایگاهی خاص برخوردار بود. در این دوره چندین داروشناس نامدار همچون غافقی، ابن رومیه، ابوالخیر اشبیلی و ابن بیطار فعالیت علمی داشتند و صدها گیاه دارویی را به مجموعه کتاب های داروشناسی افزودند که نسبت به گذشته این دانش، بسیار قابل توجه بوده است. دانش داروشناسی در این دوره از جنبه طبقه بندی...

نظام وقف در میان مسلمانان به سبب تأکید فراوان قرآن، سنت نبوی6 و تشویق ائمه اطهار7 گسترش چشم­گیری داشت. وسعت روند بیمارستان سازی در سراسر قلمرو اسلامی از اندلس در غرب تا ماوراءالنهر و هند در شرق اسلامی، نشان دهنده اهتمام خاص و ویژه تمدن اسلامی به امور پزشکی و درمانی جامعه است. در ابتدا بودجه و هزینه­های مصرفی بیمارستان­های اسلامی به وسیله بانی و یا حاکم سازنده بنا تأمین می­شد اما خیلی زود مسلمان...

مسلمانان از سال ۹۲ تا ۸۹۸ ق/۷۱۱ تا ۱۴۹۲ م، در اندلس حضور داشتند و این منطقه بخشی از دنیای اسلام محسوب می‌شد. با بررسی جایگاه تشیع در اندلس، این مسئله برای ما آشکار می‌شود که در دوره حاکمیت مسلمانان در این سرزمین، تشیع نفوذ و گستردگی نداشت و اندلس وضعیت متفاوتی با مناطق شرقی خلافت داشت. عواملی چند موجب شد که در این منطقه از جهان اسلام، تشیع نتواند از کثرت جمعیت برخوردار شود. این عوامل را می‌توا...

باوجود جریان ضدشیعی اموی، در منطقه اندلس شیعیان حضور نِسبی، به‌ویژه در بین بربرهای ساکن این منطقه داشته‌اند. در منابع تاریخی نام برخی از محدثان، به‌عنوان فردی شیعی ذکر شده است؛ ازجمله آن‌ها می­توان به حنش‌بن‌صنعانی و محمدبن‌حیون اشاره کرد. در بین منابع روایی امامیه نیز، معاویه‌بن‌صالح و محمدبن‌وضاح به‌عنوان راویانی اندلسی ذکر شده­اند؛ اما، روایتی از آن‌ها در کتب روایی امامیه نیامده است. بررسی من...

اندلس کشوری در دیار غرب امّا متعلّق به جهان اسلام است که در برهه ای طولانی از زمان در قلب طبّ تاریخ عربی بوده و صفحات درخشان مزیّن به عزّت و تمدّن خود را نگاشته است و از همین دیار دستاوردهای دانش، فرهنگ و هنر اسلامی تا قلب اروپا نفوذ کرده است. و علیرغم مخالفتی که کلیسای مسیحی با هرگونه پیشرفت علمی یا فکری داشت، جرّاح مسلمان ابوالقاسم الزهراوی در اوج سخت ترین شرایط و زمان (قرون وسطی) کتاب جامعی را در ع...

در دوران حضور مسلمانان در اندلس، مستعربان یا مسیحیان عرب زبانبا هجمه به اصول اعتقادی اسلام، دست به ردیه نویسی و تألیف رسائلیجدلی بر ضد اسلام به زبان عربی زدند. ادبیات جدلی پدید آمده به دستایشان، بر روند ترجمة آثار اعتقادی مسلمانان، خاصه قرآن به زبان لاتینی، ونیز سنت ردیه نویسی در غرب اروپا تأثیری بسزا نهاد. نوشتار حاضر بهتکوین ادبیات جدلی در اندلس و آثار مختلف آن می پردازد.

هدف از این پژوهش امکان سنجی تأثیر و تأثر و مقایسه دو مکتب عرفانی «ابن عربی» و «قبالای نبوی»  ابوالعافیه از طریق مطالعه اسرار حروف در این دو مکتب با توجه به خاستگاه جغرافیایی مشترک آنها، یعنی اندلس در عصر شکوفایی نهضت ترجمه، است. این تحقیق از طریق بررسی مستندات تاریخی (روش برون متنی) و همچنین تحلیل کیفی آثار مکتوب به جا مانده از این دو سنت عرفانی (روش درون متنی) دنبال می شود. بدین منظور با مقایس...

در نقد ادبی امروز دو اصطلاح تصویر و تصویرپردازی، حضور چشمگیری دارد. رکن اصلی زیبایی یک اثر ادبی، تصویر است و هر اندازه تصاویر پویاتر باشد، متن ادبی ارزشمندتر می­شود. شعر شعرای اندلس از نظر مقام ادبی، از جایگاه والایی برخوردار و سرشار از تصاویر ادبی زنده و متحرک است. آنان با استفاده از صور خیال، آنچنان تصاویر زنده و پویایی خلق کرده­اند که خوانندگان را شیفتة خود می­گرداند. با بررسی اشعار شعرای ان...

بررسی تطبیقی عهدنامه های تسلیم در اسلام و مسیحیت؛ با تأکید بر مورد اسپانیای اسلامی دکتر عبدالله همتی گلیان تاریخ دریافت: 16/10/88 تاریخ پذیرش: 18/12/88 چکیده با نگاهی به تاریخ اسپانیا در سده های میانه درمی یابیم که در این سرزمین، دوره ای مسلمانان فاتح و حاکم، و مسیحیان محکوم بودند و در زمانی دیگر، با دگرگون شدن اوضاع سیاسی، مسلمانان در موقعیت مغلوب قرار گرفتند و تحت سلطه پیروان مسیح درآمدند. د...

خلفای اموی - اندلس- عبدالرحمن سوم الناصر -اقدامات سیاسی - اقدامات فرهنگی