شهر ری در قرون پنجم و ششم هجری، یکی از پایگاه های فکری شیعیان و اهل سنت به شمار می رفت که در این مقطع تاریخی، عالمانی بزرگ را در خود پرورانده است. در این دوره، به خاطر تولید انبوه نوشته های کلامی و ردیه های فرقه های مذهبی مختلف علیه یکدیگر، علم کلام از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. در این میان، شیخ ابوالفتوح رازی با طرح مباحث اعتقادی، همراه با استناد به آیات قرآن کریم و روایات متواتر و ذکر د...

جابری در ریشه یابی علل عقب ماندگی دنیای عرب، گفتمان های دینی و اجزای معرفتی آن ها را مورد بررسی و نقد قرار می دهد و نقطه آغاز تعالی و انحطاط تمدن عربی - اسلامی را در عصر تدوین جست وجو می کند. عصری که اندیشه های اسلامی با محوریت متن قرآنی در قالب دستگاه های گوناگون معرفت اسلامی (معقولات دینی) در کنار نظام های معرفتی غیر اسلامی (نامعقول دینی) شکل گرفتند. در نظر جابری نظام های معرفتی درون زا که بر...

احمد عزیزی به دلیل خلق سبک و زبانی نو و مخصوص به خود، آفرینش مضامین وترکیبات مبتکرانه و سرشار بودن آثارش از موضوعات اجتماعی متنوع، در میان شعرایپس از انقلاب، چهره ای شاخص و ممتاز به شمار می آید. یکی از مهمترین موضوعاتاجتماعی مطرح در آثار عزیزی، موضوع زن و مسائل مرتبط با زنان است. هدف اینجستار آن است که با رویکردی توصیفی – تحلیلی به تبیین جنبه های گوناگون اینموضوع در گستره آثار ادبی منظوم و منثو...

آیه ولایت به اعتقاد شیعه و بسیاری از دانشمندان اهل سنت در باره حضرت علی (ع)، هنگامی که در حال رکوع انگشتر خویش را به سائل بخشیدند، نازل شده و نزد شیعیان از آیات مهم اثبات کنندة امامت و حاکمیت حضرت علی (ع) به شمار می رود. استدلال شیعه به این آیه بر اثبات امامت و حاکمیت حضرت علی (ع) با اشکالات متعددی از جانب دانشمندان اهل سنت مواجه شده که هریک از آنها در کتاب های تفسیری و کلامی تشیع به تفصیل مط...

خاخام ریوِن فایرستون (reuven firestone) خاورشناس آمریکایی در مقاله خود، با استفاده از سیر تاریخی تعیین ذبیح حضرت ابراهیم7 در ادیان ابراهیمی و بر مبنای شناختی که از این ادیان دارد و به باور اهمیت نژاد و آباء و اجداد از نظر همه پیروان ادیان، به مقایسه­ای بین یهودیت، مسیحیت و اسلام می­پردازد. وی حضرت اسحاق7 را از نظر یهودیت، مسیحیت و شیعه متقدم، و حضرت اسماعیل7 ـ که خود نیز قایل بر ذبیح بودن وی است...

شهر قم به جهت ارتباط تنگاتنگ با دو یادگار گرانبهای رسول گرامی اسلام (ص) ازشرافتی بالا برخوردار می باشد. این شهر در دوران رشد و گسترش اسلام نزدیک به دو قرن همواره آباد وپر نشاط بود. درخشش قم زمانی پر فروغ تر شد که حضرت معصومه(ع) وارد این شهر شد. تقدیرالهی این بود که آن حضرت در قم وفات یابند.این حادثه سبب شد تا قم مرکز تشیع در ایران گردد. فعالیت های علمی و حدیثی علمای قمی به حدی بود که برخی تشی...

پژوهش حاضر به بررسی "نقش محقق کرکی در گسترش تشیع" می پردازد. محقق کرکی که یکی از علمای برجسته شیعه در عصر صفوی اس، در دوره ای از تاریخ به ایران آم که از رسمیت یافتن مذهب تشیع در این کشور زمان زیادی نگذشته بود و جامعه از کمبود فقهای شیعه و رساله های عملیه بشدت تنگنا بود. بی تردید، فعالیت علمی علمای شیعه در این دوره مهمترین عامل در رشد و گسترش تشیع بوده است. با توجه به اینکه محقق کرکی علاوه بر ...

از دیرباز این دغدغه در میان بزرگان اهل¬سنت ایران وجود داشته است که نوع مواجهه آن¬ها در یک کشورِ با اکثر جمعیت شیعه چگونه باید باشد. این دغدغه در زمان مشروطه و هنگام تصویب قانون اساسی و اعلام تشیع به عنوان مذهب رسمی کشور ظهور و بروز علنی پیدا کرد، اما بعد از انقلاب تلاش¬هایی از سوی علمای اهل¬سنت در سیستان و بلوچستان و کردستان برای جلوگیری از این امر صورت پذیرفت. مهمترین فردی که اندیشه¬ها و اقداما...

در تدوین این رساله سعی بر این شده است که شخصیت حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف در ابعاد مختلف از قبیل اختلاف نظر در تاریخ ولادت و القاب و فلسفه غیبت و ایمان و اعتقاد بر ظهور آن حضرت، علت تأخیر در ظهور وی رابطه عقیده رجعت با عقیده مهدویت و.... مورد بحث و بررسی قرار گیرد. صاحب کتاب "کفتمان مهدویت" آیه ا...صافی گلپایگانی مدظله العالی برای اثبات مدعای خودش مراحل ذیل را با ارائه سی سوال با پاسخ آن ب...

با سقوط حکومت شیعه مذهب آل بویه، نفوذ و آزادی شیعیان امامیه در ایران، برای مدت مدیدی از دست رفت. سلجوقیان به عنوان حامیان سنی خلافت عباسی با تشیع درگیر بودند؛ که این امر شیعیان را به تقیّه واداشت. قدرت روز افزون سلاجقه، اقتدار سیاسی را در قلمرو اسلامی قبضه نمود. در اواخر سده ی ششم هجری، الناصر لدین الله برای تجدید اقتدار خلافت عباسی، درگیر منازعات سیاسی با نهاد سلطنت گردید که با سقوط سلاطین سلجو...