اگر در پی آن باشیم که ایدة بینامتنیت کریستوا را در قامت یک هرمنوتیک در نظر آوریم، می­توان گفت که چنین امری از مسیر تحلیل او از سوژة مؤلف/خواننده و از سوی‌دیگر تحلیل او از متن می­گذرد. پویایی سوژه از یک‌سو سوژة در فرآیند و پویایی متن از سوی‌دیگر -بینامتنیت، متن زایشی و امر نشانه­ای- به پویایی خوانش و در پی آن تأویل منجر خواهد شد. ثمرة این پویایی چیزی جز کنار رفتن مفاهیمی چون قطعیت معنا، اصالت، ...

بررسی تاثیر پذیری از شعر شاعران، از جذّاب ترین مقوله های نقد ادبی است. شعر شفیعی کدکنی از رهگذر تاثیر پذیری از اشعار سنّتی و معاصر فارسی و با توجه به رویکرد بینامتنیت قابل مطالعه است. بینامتنیت به رابطه­­­ی میان متن های ادبی اطلاق می شود. این اصطلاح نخستین بار توسط ژولیا کریستوا در اواخر دهه­ی شصت میلادی پس از بررسی آرای باختین مطرح شد. شعرِ«م. سرشک» به دلیل سرشار بودن از پشتوانه­ی فرهنگی و توجه ب...

بینامتنیت در سیر تکامل خود از نیمه اول قرن بیستم تا به امروز تحولات گسترده ای یافته است. این نظریه در اواخر دهه ی شصت توسط ژولیا کریستوا با بررسی افکار و آراء میخائیل باختین خصوصاً در مبحث اصل مکالمه گری وارد مرحله ی جدیدی شد؛ به طوری که در عرصه ی نقد و نظریه ی ادبی پیشرفت چشمگیری کرد. برطبق نظریه ی بینامتنیت هیچ متنی دفعی و خود ساخته در نظام بسته و مستقل خلق نمی شود؛ بلکه هر متن، پیوندی دو سویه...

تحقیق بینامتنی حاضر می کوشد با تمرکز بر روی جنبه های فمینیستی رمان پنلوپیاد اثر مارگارت آتوود به بررسی بازنویسی شیوه ی به تصویر کشیدن زنان در ادبیات ،به طور کلی، و ادیسه ی هومر،به طور خاص،بپردازد. با بکارگیری تعدادی از مفاهیم بینامتنی ارائه شده توسط ژرار ژنت، رولان بارت، و میخائیل باختین ،تلاش شده است شیوه هایی که آتوود برای رسیدن به اهداف بازبینی کننده ی خود استفاده نموده شرح داده شود.همچنین، ...

مسجد در اسلام، دارای جایگاه قدسی و اهمیت معنوی است. «تزیین» در هنر معماری مساجد ایرانی و اسلامی، یک بخش مهم و جدایی ناپذیر و همواره از جایگاهی والا برخوردار بوده است. هنرمند ایرانی همواره مشتاق بوده تا آثارش را در قالب طرح و شکل های زیبایی ارائه دهد. در سده های نخست دوره اسلامی با جانشین شدن الفبای عربی به جای حروف پهلوی، خوشنویسی و کتیبه نگاری از جایگاهی مهم برخوردار شد. در این دوران انواع بسی...

بدون تردید موسیقی یکی از اثر گذارترین هنرها بر روی زندگی انسان است؛ صدای پرندگان، باد، آب، صدای مادر که در دوران جنینی در گوش نوزاد طنین انداز می شود، اصوات زندگی شهری و غیره، همگی صداهایی هستند که در طول زندگی ما را احاطه کرده اند. قدرت صوت و موسیقی در شفابخشی انسان، هزاران سال است که مطرح می باشد. دست نوشته های فیثاغورث و افلاطون در یونان باستان، نغمه سرایی های باربد، چنگ آرام بخش داوود در با...

این مقاله به بررسی عناصر پسامدرن در فیلم کلوزآپ، ساختة عباس کیارستمی می‏پردازد. استفاده از تمهیدهایی چون بینامتنیت، فروپاشی روایت‏های اعظم، آشکارسازی تصنع، مرگ اقتدار م‍‍‍ؤلف، اتصال کوتاه، دور باطل و پیوند دوگانه، فیلم را به اثری پسامدرن تبدیل کرده است. نویسنده از نظریه­های منتقدانی چون کریستوآ، برایان مک­هیل، بری لوییس، پتریشیا و دیوید لاج استفاده کرده است. فیلم، نوعی سینما دربارة سینماست و در...

قلب زیبای بابور نوشته ی جمشید خانیان یک فراداستان است که در پی به کار گرفتن شیوه ای تازه در روایت و گریز از شیوه های سنتی ست. در فراداستان راوی به شیوه های داستان گویی می اندیشد همچنین یکی از ویژگیهای فراداستان مهارت در به کارگیری بینامتنیت است. هدف این پژوهش، بررسی مقایسه ای و یافتن رّد پای عناصر بینامتنی، دریافت مناسبات آن با متن و در نوبتی دیگر بررسی نقش مخاطب نوجوان در درک این شیوه از داستان...

بررسی دو اثر در کنار هم، اغلب می تواند زمینه درک بیش تر آن ها را فراهم کند. به ویژه که از یک آبشخور باشند ولی متفاوت جلوه کنند. به نظر نویسنده دو اثر «بوف کور» (هدایت) و «ال الا»(سرانو) در عین بهره مندی از یک جلوه (نسبتاً) مشترک، طوری به زاویه خویش می روند که گویی دو مقوله جدا از هم هستند! «بوف کور» بیش تر شرح آنچه گذشت است، ولی «ال الا» منجر به اتفاق و اتحاد روحی و معرفتی می شود. با یکی انفراد ...

رولان بارت در سال 1968 در مقاله ای ـ که اکنون متن بسیار معروف و شناخته شده ای است ـ مرگ مؤلف را اعلام کرد. صراحت بیان این نظریه جسورانه باعث شد که برخی مفسرین آن را مرگ بر مؤلف تفسیر کنند. مرگ مؤلف یا مرگ بر مؤلف؟! آیا مؤلف بعد از خلق متن خود برای همیشه می میرد یا در نقش های تازه و تناسخ گونه به متنش بازمی گردد؟ به نظر می رسد بارت میان مفهوم مؤلف و مخاطب مانند دو مفهوم خلق و خوانش، ارتباطی دو س...