ابوریحان محمد بن احمد بیرونی از علمای بزرگ و ریاضیدانان ‘ منجمان ‘ مورخان و کاملان قرن چهارم و پنجم هجری است و محققان او را از بزرگترین حکمای شرق میدانند . ولادت او در سال 362 ه ق در خوارزم اتفاق افتاده و مرگش در غزنه در اوان انقلاب سلاجقه و سلطنت مسعود بن محمود غزنوی بوده است . تألیفات این مرد بزرگ به زبان عربی یعنی زبان علمی و همه کس فهم عالم اسلام و ایران بوده است ‘ مگر ترجمه ( التفهیم ) که ...

در مقاله مختصر مضمون و محتوای یکی از آثار گرانبهای ترجمه‌ی عصر 10 «ترجمه‌ی تفسیر طبری» بررسی گردیده، بعضی ویژگی‌های لغوی و کلمه‌سازی آن به رشته‌ی تحلیل کشیده شده است. با ذکر مواد فاکتولوژی (factology) فراوان و تحلیل آن‌ها از نگاه زبان‌شناسی نشان داده شده است که اثر مذکور در انعکاس نمودن ثروت‌های غنی زبان نیاکانمان مقام شایسته‌ای دارد. تدقیق کامل زبان اثر می‌تواند بهر آشکار نمودن بسیار نکته‌های ...

     ایجاد درک عمیق  از قرآن کریم که کلام حکمت‌آمیز و حکمت‌آموز خدای حکیم است؛ نیازمند فراگیری علوم خاصی است که برخی از این آنها عبارتند از: علم صرف و نحو، معانی و بیان، فقه و اصول، تاریخ و ... . یکی از مهمترین این علوم، علم مفردات قرآن است. این علم به علت اهمیتی که در یافتن مفاهیم قرآن دارد، در تفسیر نیز جایگاهی والا یافته به حدی که هیچ مفسری بدون اطلاع کافی از آن نمی‌تواند، تفسیری جامع ارائه ...

عتبار توثیقات موجود در اصول متقدّم و متأخّر رجالی شیعه به سبب عدم تدوین آنهاا در زمان حضور راویان، با شبهۀ حدسی بودن مواجه است که بر فرض قبول آن، باب علم توثیق "منسدّ" خواهد شد و عملاً بسیاری از روایات، از دایرۀ حجّیت و اعتبار بیرون خواهند رفت؛ حال آنکه با تکیه بر مبنای وثوق و اطمینان به آراء رجالی و اعتماد به قرائن، راویان بسیاری حتّی از سوی رجالیان متأخر قابلیّت توثیق می‌یابند. یکی از این قرائن،‌ تو...

چکیده     ابن عباس به عنوان یکی از مفسران بزرگ و بلند مرتبه قرآن کریم از شعر جاهلی برای فهم و درک واژگان نامأنوس قرآن کمک می­جسته است. پرسش­های نافع بن ازرق و پاسخهای ابن عباس با استناد به اشعار جاهلی که قریب به دویست مورد است، سندی است دالّ بر تاکید بسیار این مفسر برجسته بر اهمیت شعر در بیان لغات غریب قرآنی. این شیوه که از آن به «تفسیر لغوی قرآن» تعبیر می­شود به اذعان اکثر محققان علوم قرآنی، ...

مقاله حاضر به بررسی معنا و مفهوم لغوی و اصطلاحی سه عنوانِ «بغی»، «محاربه» و «نافرمانی مدنی»  پرداخته است تا خلط میان آ نها موجب اشتباه در صدور حکم، و تضییع  حقوق و ستم به دولت و مردم نشود. این بررسی نشان می دهد که سه عنوانِ بغی، محاربه و نافرمانی مدنی هم از نظر لغوی و هم از نظر اصطلاحی با یکدیگر متفاو تاند. روش بحث در این نوشتار، که عهد هدار شناسایی مفاهیمِ مشابه فقهی که در عرصه حقوقی و سیاسی هم ک...

مؤلف کتاب حقائق الایمان معتقد است که ایمان، تصدیق منطقی یا یقین ثابت جازم نسبت به متعلقات ایمان است. البته این تصدیق زمانی به عنوان ایمان پذیرفته می شود که با انکار معارف ایمانی همراه نباشد. ایشان اختیار در ایمان را به اختیار در حدوث یا اختیار در بقای ایمان مربوط می داند. از نظر وی تعریف لغوی ایمان عبارت است از تصدیق منطقی که تعریف شرعی اخص از معنای لغوی آن است. در نقد و بررسی نظریۀ مذکور، به ا...

مقاله حاضر به بررسی معنا و مفهوم لغوی و اصطلاحی سه عنوانِ «بغی»، «محاربه» و «نافرمانی مدنی»  پرداخته است تا خلط میان آ نها موجب اشتباه در صدور حکم، و تضییع  حقوق و ستم به دولت و مردم نشود. این بررسی نشان می دهد که سه عنوانِ بغی، محاربه و نافرمانی مدنی هم از نظر لغوی و هم از نظر اصطلاحی با یکدیگر متفاو تاند. روش بحث در این نوشتار، که عهد هدار شناسایی مفاهیمِ مشابه فقهی که در عرصه حقوقی و سیاسی هم...