در تاریخ آسیای میانه، آغاز قرن بیستم مصادف با بیداری فکری و آزادی‌خواهی خلق تاجیک است که به جنبش معارف‌پروری موسوم است. دانشمندان و ادیبان متعددی در انقلاب فکری روشنفکران تاجیک اثرگذار بوده‌اند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به احمد مخدوم دانش مؤلف نوادرالوقایع و زین‌العابدین مراغه‌ای مؤلف سیاحتنامۀ ابراهیم‌بیک اشاره کرد. یکی از آثار مهمی که در آن دوره به روشنگران و ادی...

هنر در طول تاریخ، همواره با مفهوم «آفرینشگری و خلّاقیّت» همراه بوده­ است، چنانچه بیشتر اندیشمندان و صاحبنظران، هنر را همان «خلاقیت و آفرینش بدیع» ترجمان کرده­اند. از سویی دیگر، هنر و معماری همخوانی نزدیکی با آفرینشگری و ابداع داشته و این مهم اثربخش ترین مفهوم در آفرینش معماری و هنر بوده و هست که ضرورت مساله نیز این موضوع نشات می گیرد. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی مفهومی و قلمروی شناختی مفهوم ...

یکی از موضوعات مهم و مناقشه برانگیز در تفسیر قرآن، شناسایی ذوالقرنین است. مفسران مسلمان از دیرباز در این باره به بحث پرداخته، و ویژگیهای مذکور در قرآن کریم برای ذوالقرنین را با چندین مصداق متمایز منطبق نموده‌اند. از جمله، گروهی ذوالقرنین را از پادشاهان قبیلۀ حِمْیَر در یمن، و سدی را نیز که بنایش در قرآن کریم به وی منسوب شده است، همان سدّ مشهور مأرب دانسته‌اند. گروهی نیز بر این باورند که ذوالقرنین ه...

در دهه‌های واپسین سدۀ نوزدهم/سیزدهم یک جنبش فکری در حوزۀ مسلمان‌نشین روسیۀ تزاری ظهور کرد که بعدها به جدیدیه شهرت یافت. خاستگاه نخستین این جنبش، تاتارستان و کریمه و بنیانگذار آن روشنفکری تاتار به نام اسماعیل گاسپرینسکی (گاسپیرالی/غصپری) بود. هدف اصلی جنبشی که او به راه انداخت، اصلاح نظام آموزش در جوامع مسلمان‌ روسیه به عنوان گام نخست و بنیادی برای اصلاح فرهنگی و اجتماعی این جوامع بود. گاسپرینسک...

رثا یکی از درون مایه­های مستقل شعری است که از گذشته­های دور، نقشی پررنگ در صفحة شعر شاعران داشته است. رثا رهاورد تجربة عاطفی شاعر و ترجمان اوضاع اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی جامعة اوست که شاعر در آن، سوگ و سوزهای درون خویش را در غم فراق ابدی عزیزان به نمایش می­گذارد. در زبان عربی رثا به سه دسته ندب، تأبین، عزا تقسیم بندی می­شود که در این میان، عزا از جایگاهی برتر برخوردار است. شاعر در آن به تفکر د...

رثا یکی از درون مایه­های مستقل شعری است که از گذشته­های دور، نقشی پررنگ در صفحة شعر شاعران داشته است. رثا رهاورد تجربة عاطفی شاعر و ترجمان اوضاع اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی جامعة اوست که شاعر در آن، سوگ و سوزهای درون خویش را در غم فراق ابدی عزیزان به نمایش می­گذارد. در زبان عربی رثا به سه دسته ندب، تأبین، عزا تقسیم بندی می­شود که در این میان، عزا از جایگاهی برتر برخوردار است. شاعر در آن به تفکر د...

چاپ سه بعدی یکی از داغ‌ترین فناوری‌های میان رشته‌ای مرزشکن است که پیش‌بینی می‌شود سود حاصل از این فناوری در سال 2020 از مرز 4/8 میلیارد دلار نیز گذر کند. چاپ زیستی سه بعدی در گستره‌ی صنایع پزشکی و داروسازی موجب پیاده‌سازی مفاهیم پزشکی فردگرایانه (Personalized medicine) خواهد شد. از کاربردهای جالب و پرچالش این فناوری، چاپ زیستی اعضاء است. چاپ زیستی، به صورت مهندسی بافت سه بعدی زنده اعضاء انسان ب...

هدف: پژوهش حاضر با مطالعه مراکز علم‌سنجی دانشگاه‌های علوم پزشکی، به شناسایی و طبقه‌بندی اهداف، مخاطبان و چالش‌هایی که این مراکز با آنها روبه‌رو هستند می‌پردازد. روش‌شناسی: این تحقیق از نوع کیفی کاربردی علم‌سنجی است که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل خبرگان و همچنین دست‌اندرکاران فعالیت‌های علم‌سنجی در دانشگاه‌های علوم پزشکی است. تحقیق حاضر از نوع کیفی است و گردآوری اطلاعات با است...

هنر نگارگری اسلامی ایران همواره در پیوند ناگسستنی با ادبیات غنی و آکنده از تعبیرات عرفانی و حکیمانه قرار داشته است و نگارگران نیز، تلاش نموده‌اند تا این معانی را به زبان تصویر متجلی سازند. یکی از مهم ترین منابع مصور‌سازی برای نگارگران ایرانی در طول دوره‌های مختلف، خمسه نظامی است. خمسه تهماسبی، از نسخه‌های مصور خمسه متعلق به مکتب تبریز عهد صفوی و دوران شاه تهماسب است که در آن آثار ارزشمندی به ق...

امروزه تأثیرات محیط های کالبدی بر الگوی رفتاری انسان امری شناخته شده و مسلم می­باشد. از آن جا که معماران به عنوان یکی از تأثیرگذارترین عوامل در کیفیت محیط­های کالبدی انسان ساخت شناخته می­شوند، اهمیت نقش نظام آموزش معماری، به مثابه نظامی برای رشد و پرورش معماران محرز می­گردد. غلبه بر مسائل موجود در نظام فعلی آموزش معماری در ایران همواره از دغدغه­های محققان و اندیشمندان بوده است و تاکنون راهکارها...