در این مقاله، بر‏اساس فرایندهای واژه‏سازی بائر (1983) در هستۀ نظری پژوهش، فرایندهای واژه سازی را در برخی متون سیاسی روزنامه‏ها در دو دهۀ 1340 و 1370ش بررسی و مقایسه کرده‏ایم. این تحقیق به‏روش توصیفی و تحلیلی، و با استفاده از دو شیوۀ آماری توصیفی (جدول‏ها و نمودارها) و استنباطی (آزمون خی دو) انجام شده است. بررسی‏ها و شواهد آماری بیانگر آن است که در این دو دهه، میان توزیع فرا‏وانی فرایندهای قرض‏گ...

سدۀ چهارم هجری مصادف با دورۀ فرمانروایی خانوادة بلخی‌الاصل سامانی در خراسان و ماورأالنهر است. زبان فارسی دری در سدۀ چهارم و پنجم بر اثرآمیزش بیشتر با زبان عربی و قبول تعدادی از اصطلاحات جدید علمی، ادبی، دینی، سیاسی و به کار بردن آنها برای مضامین و مفاهیم مختلف شعری، نسبت به سدۀ سوم، تکامل و توسعۀ بیشتری یافت. اگر زبان شاعران و نویسند‌گان این عهد را با ادوار ادبی بعد بسنجیم، تعداد واژ‌گان عربی ر...

یکی از انواع ادبیات فارسی نو، موسوم به فارسی زردشتی است که زردشتیان در دورۀ اسلامی برای ترجمۀ داستان‌ها، اساطیر، آداب و رسوم، سنن و قوانین دین زردشتی از اوستا و زند به فارسی به کار گرفتند. این دسته از متون فارسی به دو دستۀ متقدم و متأخر تقسیم می‌شوند که از جملۀ نمونه‌های متقدم آن، متنهای صد در نثر و صد در بندهش است. صد در نثر که شاید بتوان آن را کهن‌تری...

محور اصلی این نوشتار بررسی وضعیت متون ترجمه ای در گسترۀ علوم اجتماعی در جامعه ماست. فرض اولیۀ ما این است که متون علمی موجود، در حالی که نمودی از توسعۀ علمی هستند، می توانند منبعی برای توسعه علم و فرهنگ نیز باشند. یادآوری می کنیم که در این بحث تأکید ما بیشتر بر متون ترجمه ای است که مخاطب آنها اجتماع علمی و به ویژه فضای آموزشی دانشگاهی است. پس متونی که در این بررسی می گنجند با جهان آموزش و یادگیر...

ترجمۀ همزمان، بی­گمان، یکی از دشوارترین انواع ترجمه است. این نوع ترجمه که گاهی ترجمۀ شفاهی نیز نامیده می­شود، چالش­های متعددی دارد که برای مترجمان همزمان، شناخته شده و ملموس است. این چالش­ها از یک سو در محتوا و ساز و کار ترجمه و از سوی دیگر در مترجم، قابل بررسی است. اگر چه مترجمان همزمان با ممارست و تجربه اندوزی بر شماری از این چالش­ها غلبه می­کنند، اما حوزۀ ترجمۀ همزمان نیازمند بحث­هایی نظری ا...

یکی از نخستین کسانی که به جنبه‌های کلامی، فقهی و اصولی کلام خدا توجه کرده و با بیان آرا و اندیشه‌های تازه و بکر در حل مسائل گوناگون مطرح در این زمینه کوشیده، امام اعظم ابوحنیفه است. یکی از موضوعات مطرح دربارۀ کلام خدا این است که کلام الهی در مرتبۀ وجود عینی، یعنی در ذات خداوند نه عربی است و نه عبرانی؛ بلکه صفتی است بسیط و ازلی. در مرتبۀ وجود کتبی قرآن با صفات دیگر متصف می‌شود؛ بدین معنا که در ا...

با هدف استفاده از فضای خالی بین Haloxylon ammodendron برای شناسایی و معرفی گونههای مناسب جهت کاشت همزمان باSeidlitzia Atriplex canescens، Salsola rigida از گونه های ،H. ammodendron بوتهای و تقویت اکوسیستم مناطق دارای پراکنشاستفاده شد. نحوه کاشت در قالب مدل آماری بلوکهای کامل تصادفی ، با 3 Anabasis setifera و Nitraria schoberi ،rosmarinusبلوک (تکرار) و هر بلوک با 6 تیمار در ایستگاه تحقیقات منابع...

متن حاضر بررسی و ترجمۀ سفرنامۀ صفر موراتوویچ 'تاجر و سیاح لهستانی ارمنی­تبار' است که در سال 1602 میلادی به ایران سفر کرد. در این مقاله علاوه بر ترجمه، به مطالبی نیز در زمینۀ نسخه­شناسی و نقد محتوای آن اشاره می­شود. چون یکی از دو نسخۀ موجود این سفرنامه را کروسینسکی تصحیح کرده است، پاورقی ایشان نیز نقل می­شود. در این مقاله به رد برخی ادعاهای نگارندۀ سفرنامه، مانند زناربستن شاه عباس اول نیز پرداخت...

این مقاله سعی بر آن دارد تا به بازخوانی روند پیدایش وپیشرفت ادبیّات تطبیقی و نیز پژوهش­های تطبیقی بین فارسی وعربی در ایران وجهان عرب بپردازد وبا تمرکز بر روی جریان به حاشیه رانده شده ی اسلامی-شرقی ادبیات تطبیقی این کشورها، فضل وپیشگامی جریان عربی-فرانسوی ادبیات تطبیقی جهان عرب را در بکارگیری واژه ی«الأدب المقارن» (ادبیات تطبیقی)، ونیز در نگارش اولین پژوهش عملی وآکادمیک، به چالش بکشد وآن را به گر...

در این مقاله، بر‏اساس فرایندهای واژه‏سازی بائر (1983) در هستۀ نظری پژوهش، فرایندهای واژه سازی را در برخی متون سیاسی روزنامه‏ها در دو دهۀ 1340 و 1370ش بررسی و مقایسه کرده‏ایم. این تحقیق به‏روش توصیفی و تحلیلی، و با استفاده از دو شیوۀ آماری توصیفی (جدول‏ها و نمودارها) و استنباطی (آزمون خی دو) انجام شده است. بررسی‏ها و شواهد آماری بیانگر آن است که در این دو دهه، میان توزیع فرا‏وانی فرایندهای قرض‏...