مبنای کلامیِ تفسیر، آن دسته باورهای دینی است که بر اساس آنها منابع، قواعد و یا محتوای تفسیر آیات قرآن شکل می گیرد و بدین نحوه در تفسیر قرآن تاثیرگذارند. مبانی کلامی تفسیر، در چهار بخش جای دارند: اول، مبانی کلامی مربوط به پدیدآورنده قرآن: خداوند. به عنوان نمونه: خدا عادل و حکیم است. این صفت با توجه با اصل حسن و قبح عقلی بدین معنا می انجامد که خدا از هر قبیح عقلی به دور است. بر اساس این آموزه،...

چکیده: قرآن کریم در آیات متعددی انسان را به تفکر و تدبر در مسائل طبیعی و علمی فرا می خواند در واقع مهمترین هدفش از بیان این مسائل، خداشناسی می باشد. تا کنون بسیاری از جنبه های هنری و ادبی اعجاز قرآن، به وسیله متخصصین و محققین مورد بحث قرار گرفته اند، لیکن ضرورت توجه به جنبه های علمی آن بر کسی پوشیده نیست. از آنجا که تفسیر نمونه از تفسیرهایی است که به جنبه های اعجاز علمی قرآن نگریسته است. در ا...

آبخوان اشتهارد بخشی از حوضة آبریز رودخانة شور محسوب می شود. پتانسیل آبی در مناطق مختلف حوضة اشتهارد، به دلیل تنوع سازندها و ساختارهای زمین شناسی متفاوت است. در این مقاله به ارتباط ویژگی های کمی و کیفی منابع آب با ویژگی های زمین شناسی محدوده به لحاظ سنگ شناسی و ساختاری پرداخته شده است. به این منظور با تعیین محدوده در منطقة اشتهارد به بررسی میدانی و شناسایی و پراکندگی سازند های زمین شناسی و موقعی...

وجود منابع آب زیرزمینی غنی در منطقه و تأمین آب مورد نیاز مصارف مختلف از طریق این منابع، ضرورت بررسی های کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی دشت را نشان میدهد. بنابراین هدف از این تحقیق، مطالعات هیدروژئولوژیکی و هیدروژئوشیمیایی آبخوان دشت مهاباد میباشد. به این منظور، علاوه بر نمونهبرداری از منابع آب دشت، کلیه اطلاعات هواشناسی، هیدرولوژی، زمینشناسی، هیدروژئولوژی و هیدروژئوشیمیایی در مورد منطقه، جمع ...

چکیده با آغاز کشورگشایی های مسلمانان و سقوط امپراطوری ساسانی در ایران و سست شدن نفوذ امپراطوری روم در مرزهای شمالی شبه جزیره عربستان و سقوط حکومت های محلی در شمال آفریقا، کسان بسیاری در بند افتادند و به سرزمین های مسلمان نشین کوچانده و سپس مسلمان شدند بدین ترتیب یک لایه اجتماعی بسیار مهم و تاثیر گذار در جهان اسلام -به ویژه در عراق و شهرهای کوفه و بصره- شکل گرفت که موالی نام گرفتند-موالی اندک ...

با رحلت اولین مفسر قرآن ـ رسول اکرم صلی الله علیه و سلم ـ نیاز و لزوم استنباط و استخراج آیات الاحکام از قرآن کریم، میان مسلمانان رو به فزونی نهاد مهم ترین دلیل این استنباط ها ، یکی کلی بودن احکام عملی در قرآن است ودیگر آنکه در بسیاری از ایات حکم با الفاظی بیان شده که دلالت آن قطعی و ظاهر نیست. این موضوع پس از پیامبر در فرآیند استنباط احکام، به نوعی اختلاف بر انگیز شد. به طوری که حتی برخی اصحاب ...

تفسیر روایی قرآن کریم همزاد وحی است و اولین مفسر قرآن کریم رسول گرامی اسلام |است که خداوند متعال به او دستور بیان و تفسیر قرآن را داده بود و پس از آن ائمه معصومین ^مسئولیت نشر و گسترش علوم و معارف اسلامی از جمله تفسیر قرآن را عهده دار شدند . در این پژوهش سعی شده به مدد روایات، تفسیری روایی از آیات سوره نباء ارائه گردد. روایات مورد استفاده در این تحقیق دارای گونه های مختلفی از جمله سوره شناخت،...

شیخ عبدالقاهر جرجانی (د. 471)، بلاغی و نحوی نامی و زبان شناس بزرگ ایرانی، از معدود دانشمندان تاریخ اسلام و ایران به شمار می رود که چند سده از جامعه ی علمی خویش جلوتر بوده است و اندیشه های پیشرو و شایان درنگ او بیشتر به کار ادب پژوهان و زبان شناسان امروز آمده است. تا ادیبان و نحویان سده ی پنجم قمری. بیشتر آثار بر جای مانده از عبدالقاهر در قلمرو دانش نحو و سپس بلاغت است، امّا در سال های اخیر تفسیر...

قرآن کریم دستورالعمل زندگی بشر تا روز رستاخیز است و لذا باید همواره پاسخگوی نیازهای وی باشد. لازمة این غرض، ‏جامعیت و جاودانگی این کتاب است که هر دو لازمة خاتمیتِ نبوت می باشند. یکی از انواع ارتباط با قرآن که اهل بیت(ع) ‏بر آن تأکید داشته و بر لزوم آن تصریح نموده اند، استنطاق است. «به نطق آوردن کلام الهی» یعنی حضور جدی این متن ‏صامت در جوامع بشری، و حلّ معضلات و دغدغه ها، و ایفای نقش. استنطاق به ...