تفسیر تسنیم از جمله تفاسیر معاصر است که مؤلف آن در کنار روش تفسیر قرآن به قرآن و ارائة بحثهای متنوع اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و ... از روایات وارده در منابع حدیثی شیعه و سنی نیز استفاده کرده است. آیت الله جوادی آملی از سویی معتقد به استغنای قرآن در دلالت بر مفاهیم خود از هر عامل دیگر است و از سویی دیگر جایگاه والایی برای حدیث در نظر گرفته و قرآن منهای اهل بیت  را قرآن منهای قرآن میشمارد. این مق...

تفسیر تسنیم از جمله تفاسیر معاصر است که مؤلف آن در کنار روش تفسیر قرآن به قرآن و ارائة بحثهای متنوع اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و ... از روایات وارده در منابع حدیثی شیعه و سنی نیز استفاده کرده است. آیت الله جوادی آملی از سویی معتقد به استغنای قرآن در دلالت بر مفاهیم خود از هر عامل دیگر است و از سویی دیگر جایگاه والایی برای حدیث در نظر گرفته و قرآن منهای اهل بیت  را قرآن منهای قرآن میشمارد. این مق...

جانشینى حضرت على(ع) به عنوان وصى رسول خدا(ص) موضوع اختلافى شیعه و اهل سنّت است. شیعه براى اثبات این سخن، دلایلى از قرآن، حدیث، عقل و تاریخ دارد. شایسته است که در این مباحث، گسترة ادب نیز مورد توجه قرار گیرد، اما جز اندکی به آن پرداخته نشده است. در این مجال این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است. با نگرش به ادبیات عرب چنین بر مى‏آید که جانشینی حضرت على(ع) مشهور بوده و این مطلب در شعر شاعران به وفور ...

قم، کوفه و بغداد به عنوان کانونهای اصلی فعالیتهای علمی شیعیان در قرن دوم تا چهارم هجری، جایگاهی ویژه در مطالعات شیعه پژوهی دارند. اما «حوزه علمی اهواز» هم به عنوان یکی از مدارس مهم و کهن شیعه در ایران شایسته یادکرد است که به استناد منابع تاریخی، حدیثی و تراجم، نمایندگان قدرتمند و مشهوری در تاریخ فقه و حدیث شیعه داشته است. این مقاله بر آن است با نگاهی تاریخی و پس از مروری بر ریشه های تشیع اهوا...

کتاب «نقد کتب حدیث» از آثار یکی از مؤلفان عصر حاضر است که در نویسنده‌ آن به تصور خود، به معرفی احادیث جعلی موجود در منابع روایی شیعه پرداخته است. دقت در روش کاری مؤلف نشان می‌دهد که برخی روایات موجود در منابع روایی، به اشتباه مورد نقد قرار گرفته‌اند و به نادرستی به عنوان حدیث مجعول معرفی شده اند. مهم ترین علت این مسأله عدم بهره بردن مؤلف از روش های فقه الحدیثی برای فهم محتوای روایات است. بدین م...

یکی از فعالیت‌های گسترده سلفیه تکفیری، در راستای دشمنی با مخالفان خود اعم از شیعه و سایر مذاهب اسلامی، نقد و ردیه‌نویسی بر عقاید و آراء آنان است. لکن این ردیه‌ها برخلاف اصول و قواعد صحیح نقد بوده و لذا خود، شایسته تحلیل انتقادی است. نویسنده در این مقاله، ابتدا به معرفی سلفیه تکفیری می‌پردازد و پس از آن، روش‌های مختلف سلفیه تکفیری را در استناد به حدیث و در مواجهه با مخالفان بررسی می‌کند. نویسنده...

پیامبر اکرم6 احادیث بسیاری را در مدح امام حسین(ع) و فضایل ایشان بیان فرموده است. از معروف‌ترین آن‌ها که بر درب ورودی حرم امام حسین(ع) نقش بسته، حدیث «حُسَیْنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْ حُسَیْنٍ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَیْناً حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ الْأَسْبَاطِ» است. نوشتار پیش رو با روش توصیفی - تحلیلی و شیوه کتابخانه‌ای به بررسی اعتبار و دلالت این حدیث پرداخته و دربارۀ آن چنین نتیجه گرفته است که در منابع معتبر شیعه و اهل تسنن ذکر شده و از...

بررسی عوامل و زمینه‌های پیدایش و سیر تطور مصطلح الحدیث از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از آنجا که برخی از مخالفان علم درایه، خاستگاه و منبع اصطلاحات حدیثی شیعه را آثار و کلمات اهل سنت دانسته و این دانش را بدعت‌آمیز تلقی نموده‌اند و نیز بر تقسیم حدیث به صحیح، حسن، موثق و ضعیف تاخته‌اند، این مقاله در صدد استواری یا نااستواری این ادعا بر آمده و کوشیده است تا مشخص کند که بخشی از عناوین و مصطلحات حدی...

اخبار راویان و محدثان غیرامامی از امامان، بخشی از منابع حدیث امامیه را به خود اختصاص داده است که گاه آموزه ها و مفاهیمی را به ارمغان آورده اند. راویان زیدیه به عنوان یکی از فرق شیعه غیر امامی تاثیر قابل ملاحظه ای در حدیث امامیه دارند. از این رو، این امکان وجود دارد که در یک نگاه کلی با بازشناسی موضوع روایات اینان، میزان راهیابی اخبار و نظرات آنها را در منابع حدیث امامیه شناسایی کرد. اهمیت انجام...

«عشره مبشره» حدیث­نمای منسوب به رسول خدا9 از جمله متون مهم و مشهور در حدیث و کلام اهل سنّـت است، و در مشروعیت بخشی و توجیه عملکرد خلفای سه­گانه و کارگزاران آنان از نقش جدی برخوردار است، از این رو جزء مبانی مهم در اندیشه سیاسی مدرسة خلفا به شمار می­آید. نظر به نقش و کارکردهای مهم سیاسی و کلامی این حدیث، از سوی عالمان مدرسه خلفا تلاش‌های زیادی در حفظ و ترویج و توجیه آن شده است. هر چند عالمان شیعی ...