شادی یکی از احساس‌های مثبت انسان است که رواج آن در هر دوره موجب رضایت خاطر همگان و همبستگی بیشتر اجتماعی در بین مردم می‌شود؛ به همین دلیل پژوهشگران در دوره‌های مختلف به  بررسی عوامل مؤثر در ایجاد این احساس مثبت در انسان پرداخته اند؛ عواملی مانند مسائل اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی. شاعران، از جمله گروه‌هایی هستند که دربارة نقش این عوامل در ایجاد این احساس، سخنان ارزنده‌ای گفته‌اند که بررسی ا...

پرسش از معنای زندگی، از مهم‌ترین سؤالات انسان است. ویکتور فرانکل در مکتب خویش که «معنادرمانی» نامیده می‌شود، کوشیده است به این پرسش اساسی پاسخ دهد. وی بر آن است به فرد بیاموزد که معنای زندگی خویش را دریابد و از رخوت و خلأ وجودی بیرون آمده و سرچشمه‌های زلال زندگی را ادراک کند. فضایل اخلاقی یکی از سرچشمه‌های زلال زندگی و از ارکان اساسی سعادت بشر و مایۀ تعالی و تکامل مادی و معنوی است. بزرگان ادب ف...

معاد از اساسی ترین محورهای دعوت انبیاست که مورد قبول تمام ادیان بوده است. مرگ در قرآن به معنای وفات آمده، و به عنوان یک مخلوق خداوند، و امری وجودی از آن یاد شده، که ضروری و همگانی است و پس از آن، بازگشت به دنیا ممکن نیست. غیر از عده قلیلی که از عظمت الهی می هراسند، عموم مردم از مرگ می ترسند که علت عمده آن نقص ایمان و دنیاگرایی است. شکستن لذات نفسانی، کوتاه کردن آرزوها، دوری از معصیت، انجام اطاع...

شهریار از شاعران متعهد، مردمی و دینی به شمار می رود که اشعار وی به جز جنبه های ادبی، غنایی و عرفانی از لحاظ مضامین تعلیمی و آموزشی قابل توجه و بررسی است. مسأله اصلی این پایان نامه نیز تحلیل، بررسی و ارزیابی شیوه ها، ویژگی ها و مضامین و مفاهیم ادبیات تعلیمی در دیوان شهریار می باشد. ابتدا به شرح احوال، افکار و آثار شهریار و پیشینه تحقیق پرداخته شده و پس از آن به سابقه ادبیات تعلیمی وشیوه های بی...

دفتر صوفی، تنها «مشق عشق» نیست، در این دفتر تفسیر هستی «رنگی عاشقانه» دارد و جهان «تجلی» دوست است. عارف باید روح و روان را پاک نگاه دارد تا انوار الهی به آن بتابد. دل «بیت رب» است و دارندۀ این دل همچون آینه، وصی، جانشین و خلیفۀ حق است. اما میراث صوفیه تنها عشق و دیگر هیچ، نیست. دفتر صوفیان پر است از موضوعات گوناگون سیاسی، اجتماعی، جامعه شناسی و تأملات روانشناختی. صوفی از آنجا که در متن اجتماع ا...

قرآن کریم مجموعه‌ای از مهمترین عناصر محتوایی، بیانی و بلاغی را شامل می‌شود که علاوه بر دستورات گوناگون و حیات بخش برای زندگی انسان‌ها، مجموعه‌ای چندبُعدی از علوم گوناگون عقلی و نَقلی را عرضه کرده است؛ در میان این دانش‌ها، علوم بلاغی و لغوی جایگاه ممتازی دارند؛ چراکه از یکسو باعث فهم صحیح‌تر و رَساتر کلام خداوند می‌شوند و از سوی دیگر بر جنبه‌ی اعجازآمیز بلاغت و بیان وحی الهی ـ در مقارنه و معارضه با...

آتش یکی از چشمگیرترین پدیده­های عالم هستی با داشتن صفات برجسته­ای، همچون حیات­بخشی، مرگ­آفرینی، شورآفرینی، حرارت­بخشی، پاک­کنندگی، راه نمایی، حرکت به سوی معشوق وغیره در الهام­بخشی معانی مختلف همواره مورد توجّه اهل ادب و عرفان بوده­است. مولانا نیز به اقتضای مرام و مسلک خود در مقام تبیین اندیشه‌های عرفانی خود به خصوص اندیشه­های وحدت وجودی، از تمثیل آتش و ویژگی‌های آن بهره­های فراوان برده­است. درای...

یکی از عالمان و فقیهان و پارسایانِ کاشانۀ فرهنگ و ادب و هنر، مرحوم «ملاعبدالرسول مدنی کاشانی» است؛ بزرگ‌مردی که پارسایی و زهد و بی‌پیرایگی را با نوگرایی و نواندیشی و تجددطلبی، یکجا در خود جمع کرده بود و در ضمن نگارش رساله‌های مذهبی و فقهی و کلامی و فلسفی، نسبت به مسائل سیاسی و اجتماعی و تاریخی و حوادث و رویدادهای زمانه، به‌ویژه مشروطیت، و حل ‌و فصل اختلافات مردمی، بی‌توجه نبود. هوشیاری و روحیۀ ا...

در جهان بینی اسلامی، کل انسان ها و طبیعت، با هم بخشی از کل نظام عالم را تشکیل می‏دهند. درحالی که در فرهنگ‏های غربی، فقط انسان‏ها دارای ارزش ذاتی می باشند و طبیعت فقط به منزله یک ارزش ابزاری و به عنوان منبع فایده بخش مورد استفاده انسان قرار گرفت. به باور بوم محوری سیاسی، مسایل محیطی زمانی حل می‏شوند که تحولات بنیادی در ایدئولوژی سرمایه‏داری صورت می‏گیرد و یک مردم سالاری واقعی حاکمیت یابد. در این...

تربیت که به معنای شکوفا نمودن استعدادهای انسان به سمت کمال و ارزش ها، برای رسیدن به قرب الهی می باشد، یکی از اهداف اصلی انبیای الهی است. آیات قرآن کریم هم با توجه به نیاز انسان، اهتمام جدی در پرورش سالم و تربیت او دارد. عوامل تربیت، نقش پیش گیرانه، بازدارنده و هدایت گرانه دارند، و با توجه به جنبه های زیستی، اجتماعی، روانی و طبیعی انسان ها و هدف های او، نقش خود را ایفا می کنند. انسان واجد دو دست...