واقعه مشروطه از مهم¬ترین حوادث تاریخ ایران است که تحت تاثیر عوامل داخلی و خارجی مختلفی به وقوع پیوسته است. مردم ایران در آن مقطع نه به صورت یک ملت بلکه رعیت حساب می¬شدند که قانون مشروطه تعریفی تازه از آنها به دست داد و شاخص بین مردم و حکومت محسوب ¬شد. با روی کار آمدن محمد علی شاه و به توپ بستن مجلس، نهال مشروطه ایران با خطر جدی مواجه گشت. ارمنیان که از ابتدای تاریخ ایران همواره همراه نژادی ایرا...

حزب توده ایران به عنوان قوی ترین و منسجم ترین حزب بعد از شهریور 1320 و سقوط دیکتاتوری رضاخان دراثر فضای باز سیاسی شکل گرفت و توانست بیشترین اثرگذاری را در تحولات و رویدادهای بین سالهای 1320 تا 1328 ایفا کند. این حزب از اصل سیاست خارجی حاکم بر همسایه شمالی ایران تاثیر می پذیرفت و موضع گیری هایش درداخل کشور نیز بی تاثیر از این اصل نبود. حزب توده مدعی دفاع از حقوق مردم بود ولی به واقع در جهت سیاست...

این رساله تحقیقی کتابخانه ای است که در حوزه علوم سیاسی و در ارتباط با پیدایش مشروطیت، احزاب سیاسی، اجتماعی و در نهایت تاثیر جنگ جهانی اول بر احزاب و گروههای سیاسی مجالس دوم و سوم انجام گرفته است. با وجود کمبود منابع در خصوص موضوع این رساله که در جای دیگر به آن اشاره شد، در مرحله اول به زمینه پیدایش مشروطیت پرداخته و بیش از یک دهه قبل از انقلاب مشروطه را مورد مطالعه و بررسی قرار داده است، سپس زم...

ادبیات فارسی در دوران حکومت صد و بیست و پنج ساله قاجار یکی از بزرگترین تغییرات تاریخ خود را در برهه زمانی چند دهه ساله از سر گذراند. فعالیت ادبی در این دوران با (بازگشت) به سنت ها و شکلهای ادب کلاسیک فارسی آغاز شد. دیر نپایید که نارسایی های این سبک در انجام رسالتی که برای تحقق آن پیش گرفته شده بود آشکار گردید. این رسالت عبارت از تکلیفی بود که معمولاً زمان های متلاطم و پراستیز دربرابر ادبیات می ن...

مقال? حاضر، رقابتهای بریتانیا با روسیه بمنظور مهار سیاستهای این کشور را در ایران به بحث می‌گذارد؛ در این راستا بر تحوّلات پانزده سال آخر قرن نوزدهم میلادی بسیار تأکید شده است. بخشی از این دوره، مقارن است با زمان تصدّی حزب محافظه-کار و نخست‌وزیری لرد رابرت سسیل سالزبوری در بریتانیا و مأموریت سرهنری دراموند ولف در ایران. در این مقاله سیاستهای حزب محافظه‌کار در قبال ایران در دور? مزبور کاویده شده و ...

انتخابات در عراق همواره تحت تأثیر رقابت و چالش های داخلی میان بازیگران اصلی این کشور یعنی (شیعیان، سنّی ها و کردها) قرار داشته است. در زمان صدام و حاکمیت حزب بعث و پیش از حمله آمریکا به عراق در سال 2003، این اختلافات قومی ـ مذهبی با پی گیری سیاست دولت ـ ملت سازی از بالا و با ابزار مشت آهنین دولت بعثی سرکوب می شد. پس از بر کناری صدام، دیگربار ضعف دولت ـ ملت سازی، همچون آتش زیر خاکستر زبانه کشید و...

بررسی نقش و عملکرد احزاب سیاسی در شکل دادن به نهادهای مدنی و تأثیرگذاری آنها در پیکره سیاسی جامعه و همچنین علل ناپایداری و ناکامی آنها در عرصه سیاسی ضرورتی انکارناشدنی دارد. حزب جمهوری اسلامی یکی از همین احزاب است که پس از یک دهه فعالیت حزبی، سرانجام رأی به توقف فعالیت‌هایش در حیات سیاسی جامعه ایران داد. این حزب پس از انقلاب اسلامی، نقش مهمی در تدوین قانون اساسی، شکل دادن به نهادهای مدنی و قوای...

با بررسی ادبیات داستانی ایران، از دهة سوم سدة حاضر تا انقلاب اسلامی، متوجه نقاط اشتراکی، آشکار یا در لفافة معنا، میان آثار نویسندگان گوناگون می شویم. در آثار این نویسندگان، از چپ های تندرو با ریشه های روستایی و شهرستانی تا لیبرال های اشراف زادة تهران و دیگر شهرهای بزرگ، و از ملی گراهای دو آتشة ضد عرب تا هویت گراهای دینی، نوعی دلسوزی و در عین حال تقدس قایل شدن برای توده ها و در کنار آن تحقیر و ب...

ظهور اسلام، سطح آگاهی های مردم جزیرة العرب را ارتقا داد، اما پس از ارتحال پیامبر اسلام، با پیدایش احزاب سیاسی ای که پشتوانه فکری و عقیدتی داشتند، امت اسلامی گرفتار تشتت و اختلافات گسترده ای شد. در تقابل با جریان فکری امویان، به عنوان حزب عربی، که تأکید بر نژاد برتر عرب و اجرای سیاست های ضد دینی داشتند، اندیشه تساوی گرایی و مخالفت با تبعیض نژادی میان ملت ها با عنوان «اصحاب تسویه» ظهور کرد؛ این گ...

بررسی پدیده دولت - ملت در عرصه عمومی ایران از دو نظر اهمیت دارد. اول اینکه دولت - ملت یکی از مجموعه هایِ نهادیِ جوامع نوسازی شده و مدرن است و بررسی پدیده مذکور در تجربه ایران موضوع با ارزشی است. دوم اینکه یکی از بحث های مناقشه انگیز در عرصه عمومی این است که ایران در فرآیندهای نوسازی اش در یکصد سال اخیر، از حیث استقرار سازوکارهای دولت - ملت (و مردم سالاری) همچنان درجا زده و می زند. این مقاله می کو...