معین‌الدین (ملا واعظ) فراهی، نویسنده و شاعر و مفسر و واعظ افغانستانی در قرن دهم است. معین، معینی، معین مسکین، مسکین معین، تخلص شعری اوست. دیوان معین مجموعه‌ای از غزلیات است که کاتب به‌اشتباه آن را به معین‌الدین چشتی نسبت داده و این اثر چند بار نیز به چاپ رسیده است. در مقدمۀ این چاپ‌ها سخنی دربارۀ درستی انتساب این اشعار به چشتی ارائه نشده است. پس از آن برخی از پژوهشگران با بررسی این موضوع ثابت ک...

برترین و نخستین ویژگی که در رباعیّات خیّام نیشابوری از نظر صورت و معنا جلب نظر می¬کند، ژرفای اندیشه¬ی اوست. اندیشه¬ای که پایه¬ی اصلی آن تفکّر درباره¬ی مرگ و زندگی و سرنوشت انسان است. موضوعاتی هم¬چون مسئله¬ی مرگ، عشرت¬طلبی و می¬گساری، بدبینی درباره¬ی خلقت، فرصت¬طلبی و اغتنام وقت، حیرت، شک و تردید، قضا و قدر، نگرانی از گذشت عمر، ستمگری فلک، شکایت از روزگار و ... که در رباعیّات خیّام جای گرفته و از دیر...

آذر بیگدلی(1195-1134 ه.ق)از شاعران دوره بازگشت ادبی محسوب می شودکه در شکل گیری شعر این دوره از تاریخ ادبیّات فارسی ، نقش مهم و به سزائی ایفا نموده است.آذر به واسطه داشتن ذهنی خلّاق و نبوغی شاعرانه در عرصه شعر فارسی یکی از شاعران برجسته و توانای عصر بازگشت ادبی می باشد.وی میراث دار حدود هشت قرن شعر فارسی است و به جهت آشنایی با دواوین و اشعار پیشینیان از گنجینه لغات آن ها بهره مند بوده و در مجموع ا...

شعر از دیر باز ، در بردارنده¬ی آیین¬ها و آداب و بازتاب دهنده¬ی احساسات انسانی بوده و همانگونه که شعر درباره¬ی هر موضوع کاربرد داشته، هر موضوعی نیز در شعر تجّلی می یافته است و در شعر فارسی موضوعات گوناگون از مدح تا رثا و هجو و زهد و تحقیق و حکمت و فخر و .. به کار رفته است. باده ستایی و شعر خمریه نیز از گذشته¬های دور در شعر فارسی بازتاب داشته و از رودکی تا امروز این موضوع دست مایه¬ی شاعران فارسی ز...

چکیده ندارد.

سید حسن غزنوی (م 556ق) از شاعران توانایی است که شعر و شخصیّت او به دلیل زندگی در یکی از پربارترین دوره‌‌‌‌های شعر فارسی، چنان که باید شناخته نشده است. دیوان وی نخستین بار با اشکالات بسیار در سال 1328ش. به تصحیح محمّدتقی مدرّس رضوی، منتشر شده است. این اشکالات در چند حوزۀ ذیل قابل بررسی است: شیوۀ تصحیح (مشخص نبودن نسخۀ اساس و ترتیب استفاده از سایر نسخه‌ها، مشخص نبودن منبع ابیات و اشعار، نقص نسخه‌ها)...

محمدلقا از شاعران تاجیک است که بیشتر حیات او در دوران پرنشیب‌وفراز، ناآرام و پر از حادثه‌های سیاسی و اجتماعی آسیای میانه در نیمۀ دوم عصر نوزدهم و نیمۀ اول عصر بیستم سپری شده است. این مقاله شرح مختصری از زندگانی و شخصیت این شاعر و نیز اشعار ارزندۀ اوست. وی در سال ۱۲۹۴ق در روستای یاکید کوهستان بدخشان به‌‌دنیا آمد. بعد از فراگیری خواندن و نوشتن به علوم شرعی و معارف الهی و جریان‌های تصوف توجه نشان ...

دانشمند برجستة ایرانی، فیض کاشانی که از نوابغ علمی عصر خویش به شمار می رفت، نه تنها در علوم عقلی و نقلی از تبحّر و تضلّعی خاص برخوردار بود، بلکه در حوزة ادب وعرفان دستی توانا داشت و به موازات آثار علمی گرانقدرش، دیوان شعری از خود به یادگار نهاد که مضامین بکر حکمی، عرفانی و توحیدیِ مبتنی بر دو اصل متین قرآن و حدیثبه وفور در آن یافت م یشود. هدف از نگارش و تدوین این مقاله، بررسی میزان تأثیر امثال قرآ...

رودکی نخستین شاعر بزرگ و کثیرالشعر فارسی دری است. او را استاد شاعران و مقدّم شعرای عجم خوانده­اند. تنوع مضامین، تأثیر کلام، انسجام، لطافت و متانت سخنان رودکی باعث شد تا اشعار وی از همان آغاز مورد توجه بسیاری از شعرا و سرایندگان واقع شود و بسیاری از اشعار او را تضمین کرده، یا مضامین وی را در اشعار خویش بیاورند.قدیمترین جایی که از رودکی یاد شده است، دیوان اشعار فرخی سیستانی و امیر معزّی نیشابوری اس...

غرض از مقاله حاضر، بررسی درونمایه کلّی دیوان غربی- شرقی گوته است که به تصریح شخص شاعر، پیشبرد صلح جهانی و تفاهم میان ملّت ها را بر سرلوح خود دارد. این بررسی از حیث محتوا و تنها بر اساس شعرهای دفتر رنج نامه این دیوان انجام می گیرد که محور اشعار آن به طور ویژه، نقد اجتماعی است. زیرا این دفتر بیش از همه به سستی های اخلاق عامّه و نقش نهضت روشنگری در راه برقراری جامعه ای خالی از پیش داوری های ملّی - عقی...