نتایج جستجو برای: ضوابط عقلی
تعداد نتایج: 7061 فیلتر نتایج به سال:
یکی از مسائلی که به ویژه در سال های اخیر از نظر فقهی مورد توجه قرار گرفته مسأله شایستگی و عدم شایستگی زنان برای تصدی مسؤولیت قضاوت از نظر شرعی و فقهی است. شرط ذکورت در قاضی هر چند نظر مشهور فقها است و بسیاری نیز آن را مورد اتفاق همه فقها شمرده اند اما موضوعی نیست که پرونده بازنگری علمی آن در چهارچوب موازین بررسی مسائل شرعی، بسته باشد. در فقه نظر مشهور بر این است که ذکوریت برای تصدی منصب قضاء و ...
تحلیل رابطه ایمان و معرفت از مهمترین مسائل انسانشناسی دینی است. سید بن طاووس از سویی بر نفی روشهای کلامی و استدلالی تصریح میکند و از سوی دیگر در مواردی پرشمار، بر عقل فطری تأکید کرده و از استدلالهای عقلی بهره جسته است. دیدگاه او بر جریانهای عقلستیز بعدی اثر جدی داشت. ازاینرو جمعبندی دیدگاه وی در نسبتسنجی استدلال عقلی و ایمان در حیات انسان دینی اهمیت مییابد. با کنار هم گذاردن...
یکی از شاخههای زبان قرآن، زبان تمثیلی در برخی از گزارههای قرآنی است. مراد از تمثیلی بودن زبان قرآن بیان حقایق قرآن در قالبی ادبی و هنری است. ارائه این نوع زبان، خیالبافی و توهّم نیست. در این تحقیق با روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس دادهها و اطلاعات حاصل از مطالعات کتابخانهای، روشن میگردد که تمام حقایق قرآن معرفتبخش و واقعنما است و هیچگونه خیالبافی و کذبی در بیان گزارههای قرآن وجود ندارد...
تطبیق آیات قرآن، بر افراد و حوادثی که شرایط آنها، مانند زمان نزول آیات بوده است، بر اساس روشی است که در اصطلاح مفسّرین از آن با عنوان «جری و تطبیق» یاد میشود. این روش به معنای تطبیق و تسرّی حکم آیه بر فرد یا حادثهای است و از رموز جاودانگی قرآن به شمار میرود که همواره مورد توجّه و کاربرد قرآن پژوهان بوده است؛ امّا برای دوری از اشتباه یا سوء استفاده و نیز با توجه به وجود برخی از «جری و تطبیق»های ...
حسن و قبح عقلی و شرعی در سه حوزه عدل، نبوت و معاد نتایج متفاوتی دارند. نظریه حسن و قبح شرعی منجر به عدم توانایی اثبات عقلی صفات خداوند میشود، همچنین این نظریه قادر نیست بر لزوم بعثت و عصمت انبیا، معاد و تکلیف، دلیل عقلی ارائه نماید. در صورت شرعی بودن حسن و قبح تنها منبعی که براساس آن میتوان به صفات خدا دست یافت و او را منزه از انجام افعال قبیح و ظلم دانست اخبار شرع است، اما در شرایطی که عقلاً نم...
در این مقاله با تکیه بر سنت روایی اسلام به بررسی امکان، چگونگی و ویژگیهای رشد عقلی انسان در روزگار ظهور میپردازیم. این مبحث از آن رو اهمیت دارد که گاهی مشاهده میکنیم با توجه به اوصاف نیکوی جامعه مهدوی و زیباییها و دلرباییهای آن، مسئلة رشد و کمال عقلی در حاشیه قرار میگیرد یا با نادیده انگاشتن این مسئله، امور جملگی به دست اعجاز سپرده میشود. در این نوشتار میکوشیم با روش تحلیلی توصیفی جایگا...
برخی محققان فهم آیاتی از قرآن را نیازمند تولیدات عقل نظری دانستهاند، ولی ویژگیهای این کتاب آسمانی نشان میدهد که گرچه مخاطب قرآن انسان عاقل است، برای أفاده مراد هرگز نیازمند برهانهای عقل بشری نیست و ادعای نیاز خلاف مبانی است. مخاطب قرآن «الناس» است که شامل آشنایان با برهانهای عقل نظری و غیر آن میشود؛ قرآنی که خود را «نور مبین»، «تبیان»، «هدایت» و حجت برای عقیده و عمل توصیف کرده است. همچنین...
در این نوشتار، پس از اشاراتی کوتاه و گذرا به تعریف و مبانی تفسیر اجتهادی قرآن و بیان تفاوتهای آن با سایر شیوههای تفسیری، سه مؤلفه مهم در تفسیر عقلی ـ اجتهادی، بیان، شرح و نمونهیابی شده است، که عبارتند از: 1. توسعه مفهومی و الغای خصوصیت؛ 2. تطبیق مصداقی ؛ 3. تحلیل گری و مفهوم شکافی.مراد از توسعه مفهومی، گسترش مفهوم آیه و سرایت آن از «مورد» به غیر آن است.مفهوم شکافی نیز به معنای شکافتن مفهو...
«حُسن و قبح» از مسائل مهمّ کلامی است که با ظهور اسلام به دو صورت عقلی و شرعی مطرح شد و طرفداران هریک، اعم از عدلیه(امامیه و معتزله) و اشاعره، ادلّهای بر اثبات مدّعی خود ارائه نمودند. عدلیه از موافقان حُسن و قبح عقلی و ذاتیاند(حکم عقل به حُسن و قبح بدون بیان شارع) اما اشاعره بنابر نظریه «الحَسنُ ما حسَّنَه الشّارع وَ القَبیحُ ما قَبَّحَه الشَّارع» بهطور مطلق منکر حُسن و قبح عقلی و ذاتی و معتقد به حسن و قبح شرعی...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید