علم سیاست مبتنی بر مبانی مختلفی ازجمله مبانی انسان‎شناختی است که طبعاً از منظر قرآن کریم، دارای تحلیل و تفسیری ویژه و برخاسته از جهان­ بینی الهی می­ باشد و آن را از علم سیاست سکولار جدا می­ سازد؛ دانشی که بریده از وحی و انسان ­محور است. این نوشته می ­کوشد با مراجعه به آیات قرآن کریم و برداشت ­های تفسیری علامه طباطبایی به این پرسش اصلی پاسخ دهد که مبانی انسان ‏شناختی علم سیاست کدام است و التزام ب...

سؤال اصلی در این نوشتار آن است که با توجه به مرکب بودن ساختار وجودی انسان از روح و بدن آیا سیاست و حکمت عملی متکفل امور او می‌تواند تک ساحتی و تک بعدی باشد؟ با توجه به این پرسش بنیادی و سؤال اصلی در مقاله پیش روی که اجمالاً پاسخ منفی را در پی دارد پیش فرض این پژوهش نیز بر این اساس استوار می‌باشد که انسان‌شناسی انقلاب اسلامی، سیاست و حکمت عملی غیر سکولار را برای اداره انسان ضروری می‌سازد و سنخ سک...

پژوهش حاضر درصدد است با استفاده از رویکرد تفسیر‌گرایی اجتماعی به مطالعه‌ی رابطة قوم‌گرایی و مذهب در میان کُردهای ایران بپردازد. روش شناسی پژوهش، کیفی است و داده‌های کیفی در این مطالعه با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق گردآوری شدند. برای تجزیه و تحلیل یافته‌ها از روش نظریه زمینه‌ای استفاده شده است. بر اساس روش نمونه‌گیری کیفی/ هدفمند و معیار اشباع نظری 31 نفر از کُردهای شیعه و سنی ساکن شهرستان‌های م...

این مقاله در پی پاسخ به‌ سوال چرایی بی­ثباتی در عرصه سیاسی مصر در تحولات موسوم به‌ بهار عربی در بازه زمانی ژانویه 2011 تا کودتای ژوئن 2013 است. بر اساس نظریه کنش جمعی چالز تیلی، مدعای مقاله آن است که این بی­ثباتی‌ها نتیجه ائتلاف‌‌های سست و شکننده‌ای است که میان گروه‌های سیاسی مصر شکل گرفته بود. فرضیه پژوهش نیز با نظریه­ بازی­‌ها مورد داوری قرار گرفته است. چهار بازیگر اصلی عرصه سیاسی مصر اخوان ا...

پرسش اصلی این جستار آن است که بازتاب برداشت قدسی و سکولار از عقلانیت در ساحت های سه گانة جهان­دانی، جهان­داری و جهان­آرایی چگونه است؟ نگارنده با استفاده از روش تطبیقی و الگوی شناخت محور در بازشناسی این دو روایت از عقلانیت در اندیشة دو متفکر اجتماعی غربی و شرقی معتقد است: ماکس وبر در روایت سکولار از عقلانیت معیار آن را کارایی، یعنی انتخاب بهترین وسیله برای دستیابی به هدف، معرفی می کند. که در قا...

مقاله حاضر می کوشد، چشم اندازهای فرانظریه پردازی را ایضاح و اهمیت مطالعات فرانظری و پارادایم شناسی را در کارآمدتر ساختن نطریه های جامعه شناسی در بستر جامعه ایرانی تحلیل نماید. پرسش اصلی مقاله این است که عوامل پراکندگی و جمع ناپذیری نظریه های جامعه شناسی کدام اند و چگونه می توان آنها را مرتفع نمود؟ «توجه به تأثیرات حاصل از عوامل فرهنگی، اجتماعی، روان شناختی و فکری در تکوین آراء جامعه شناختی»، «ن...

ارائه تعریف درست از سلامت و تبیین ابعاد آن، همواره مورد توجّه دانشمندان بوده است. سلامت، با حیات انسان گِرِه خورده است و امروزه سلامت معنوی مورد توجّه سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته است. هدف این نوشتار، تبیین مبانی انسان شناختی سلامت معنوی با تکیه بر آموزه های قرآنی است. بررسی و تحلیل آیات قرآن نشان می دهد که آموزه های وحیانی جدا از سلامت جسم، روان و اجتماع، سلامت معنوی را در کانون توجّه خود قرار دا...

بر خلاف ادعای برخی از نظریه پردازان که پدید آمدن سکولاریسم را معلول دانش های نوین بشر و دستاوردهای آن در زمینه شناخت طبیعت و رشد تکنولوژی جلوه می دهند، علت اصلی شکل گیری سکولاریسم را باید در فلسفه الهیات و آموزه های مسیحیت، و همچنین اخلاق و سیاست حاکم بر کلیسا جستجو کرد. نقاط ضعف آیین مسیحیت، از جمله فقدان قانون حکومتی، و رواج عقاید مخالف عقل مانند تثلیث و گناه ذاتی، معتقدان به مسیحیت را به این...

نظر به اینکه نسبی‌گرایی اخلاقی ریشه در نسبیت معرفت دارد، پرداختن به مبانی معرفتی آن ضرورت دارد. در این نوشتار سه مبنای عقل‌گرایی، فردگرایی و تقلیل‌گرایی بررسی خواهد شد. از آنجا که نسبی‌گرایی شاید در سطح اخلاق دینی نیز مطرح شود، با قید اخلاق سکولار امکان اول از بحث خارج می‌شود. از میان مبانی نسبی‌گرایی، عقل‌گرایی حداقلی بر آن است که محرک اخلاقی انسان عقل نیست، بلکه احساس است. عقل صرفاً ابزاری محا...