در میان احادیث معصومین (ع)، آن دسته از روایات که به شأن یا سبب صدور و نیز شرح و توضیح مفردات و مفاهیم یا ذکر مصداق آیات و ... اشاره و تصریح می‌کنند، عهده‌دار تفسیر أثری قرآن می‌باشند، امّا دسته‌ی دیگری از روایات، تنها به توصیف برخی از آیات و سوره‌های قرآن می‌پردازد که شایسته است این روایات اخیر را عهده‌دارِ «توصیف أثری قرآن» بدانیم. این روایات به ویژگی‌های مختلف آیات و سوره‌های قرآن اشاره یا تصری...

احمد شوقی ،شاعر چیره دست وتوانای قرن 12، در بحبوحه ی زندگانی پر فراز ونشیب ادبی وسیاسی خود به مقامی عالی ورفیع دست یافت .شایستگی و لیاقت او به تبحر وموشکافی ادیبانه و دقتش در زبان عربی باز می گردد، وی با به کار گیری سرمایه ی ارزشمند در عصر مطالعات ادبی واندیشه های پر محتوای خود توانسته است از مفردات و واژه های قرآنی در جا های مناسب ودر لابه لای اشعار خود استفاده نماید. شعر احمد شوقی آینه ای است...

در این پژوهش آن دسته از روایات معصومین (ع) که به نحوی به بیان معنای واژه های قرآن و ایضاح مفاهیم آن پرداخته اند در کنار اقوال لغویان «در ذیل مفردات سوره مبارکه ابراهیم (ع)» آورده شده و به ارزیابی تطبیقی میان آن دو پرداخته شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع کتابخانه ای و با توجه به موضوع مورد پژوهش از نوع تطبیقی و تحلیلی است. نتیجه تحقیق حاضر بیانگر این نکته است که معصومین (ع) در بیان معانی...

در این مقاله با گذر از مسئلة «ما أدری» بودن لیلة القدر و در مواجهه با مسئلة «پیچیدگی» حاکم بر این شب و با تکیه بر توان ادراکی محدود بشری، از بین ابعاد بیکران این لیلة بعد معنوی ـ ارزشی آن با استفاده از تحلیل معناشناختی مفرده «مبارک» ـ که در متن قرآن دارای «روابط جانشینی» با «القدر» است ـ و تحلیل درون متنی مفرده «نزول» در قرآن و ترسیم فرآیند «نزول» ملائکه ـ به‌عنوان مهمترین اتفاق در این شب و کلی...

چکیده علوم معانی، بیان، ادب، تفسیر و لغت از جمله علومی است مسلمانان از دیرباز به آنها توجه کرده اند و تألیفات و تصنیفات متعددی در این زمینه داشته اند. یکی از ادبایی که به علوم اسلامی خدمات شایانی ارزانی داشته ابو عبیده صاحب کتاب مجاز القرآن است. این مقاله در پی آن است که ضمن بیان مختصری از حیات و ادب ابوعبیده و دیدگاه ادبا حول مجاز در قرآن و سبب و انگیزه تألیف مجاز القران، سبک و شیوه ابوعبیده...

چکیده:بازشناسی معنای مفردات و ترکیبات قرآنی، لازمه قهری توجه به خصوصیات و ظرافتهای لفظی آنهاست. کلمات برگرفته از ریشه «غفل» در قرآن، گاه بصورت مطلق، و گاه در ترکیب با حرف «عن» و یا «من» استعمال شده‌ است. اثرگذاری حرف جرّ در معنای فعل، امری پذیرفته شده‌ نزد لغت‌شناسان عرب می‌باشد؛ با این‌حال ملاحظه بیشتر تفاسیر و ترجمه‌ها حاکی از عدم توجه به ویژگی یادشده در خصوص واژه غفلت است. پژوهش پیش‌رو ...

معناشناسی که شاخه ای از زبان شناسی است برای شناخت معنا در چهار سطح صوتی و صرفی و نحوی (ترکیبی) و مفردات به بررسی متون ادبی می پردازد و قرآن نیز به عنوان یک متن ادبی و بلکه فراتر از آن از علم معناشناسی در حال حاضر بسیار مورد توجه محققان می باشد که در پژوهش حاضر سوره توبه به جهت اهمیت ویژه ی آن که در متن آمده مورد بررسی در سطوح چهارگانه فوق قرار گرفته است.