سیره رسول خدا (ص) در کتابهای حدیثی شیعه بصورت پراکنده و گاه در عنوانی اختصاصی مورد توجه محدثان قرار گرفته است. یکی از کهن ترین منابع حدیثی شیعه که به بررسی زندگانی پیامبر (ص) پرداخته و عنوانی را بدان اختصاص داده کتاب کافی نوشته کلینی(م 329ق) است. کلینی در باب زندگانی رسول خدا پیش از ارائه احادیث به صورت مسند، در یک صفحه بدون ارائه اسناد، مروری کلی بر زندگانی رسول خدا کرده و اطلاعاتی را که گاه ه...

عظمت حادثه کربلا و تإثیرات عمیق و گسترده سیاسی و اجتماعی آن در تاریخ اسلام و بویژه تاریخ تشیع, هر ذهن کنجکاو و علاقه مند به درک و فهم حقایق تاریخی را به شناخت منابع گزارش های این رویداد سوق می دهد; خاصه آن که از دیر باز ادعای نامکتوب ماندن گزارش های تاریخی در اسلام تا نیمه سده دوم هجری, از سوی خاورشناسان مطرح و شایع گشته است. در این مقاله با معرفی اجمالی کتاب مقتل الحسین(ع) ابومخنف نشان داده ای...

کتاب پژوهشی در خو شنویسی کاتبان بزرگ قرآن کریم شامل ده مقاله است. این مقالات به صورت جدا گانه و گاه بخشی از کتاب، پیش تر منتشر شده اند و این بار به شکل کتابی مستقل انتشار یافت هاند. این کتاب بسیاری از فنون، نقوش، روش های متعالی و نکات تاریخی مستند در زمینه خوشنویسی قرآنی را دربردارد، اما بیشتر مقالات از نظر ارجاع به منابع علمی، دارای مشکلات جدی است و منابع هر مقاله در پایان آن نیامده؛ بلکه تنها...

اگرچه بررسی کارنامۀ تاریخ‌نگاری مسکویه منحصر در کتاب تجارب‌الامم نیست، می‌توان گفت شاکلة اصلی تاریخ‌نگاری وی را در بر می­گیرد. مسکویه مورخ برجستة سده‌های چهارم و پنجم هجری از بنیان­گذاران تاریخ‌نگاری انتقادی به شمار می‌رود که با تألیف آثار خود نگرشی خاص را در تاریخ‌نگاری اعمال کرده است. شیوه‌ای که او در تاریخ‌نگاری استفاده کرده در روند تکوین افق‌ها و کلیت تاریخ‌نگاری تأثیری بسزا بر جای گذاشته ا...

در مقالة حاضر، با استفاده از نظریة بسیج منابع چارلز تیلی به شناسایی فرایند بسیج منابع در انقلاب اسلامی ایران پرداخته شده است. سؤال اصلی این مقاله آن است که بسیج منابع در انقلاب اسلامی بر اساس الگوی نظری بسیج منابع چارلز تیلی چگونه بوده است؟روش تحقیق مورد استفاده، روش قیاسی و تاریخی است. در این مقاله، بر پایة سؤالات مستخرج از مدل نظری مورد استفاده به مفاهیمی همچون منافع گروه­های مختلف، سازمان­ها...

از مباحث مهم تاریخ زندیه بررسی و تحلیل اقدامات کریم‌خان در ابعاد مختلف حکومتی به ویژه در بُعد اقدامات اجتماعی و اقتصادی وی می‌باشد. اکثر منابع تاریخی زندیه دوره استقرار کریم‌خان در شیراز را دوران آرامش اجتماعی و امنیت اقتصادی معرفی کرده‌اند. اینکه تا چه میزان این نگرش منابع قابل تأیید است هدف اصلی از انجام این پژوهش است. مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی با استناد به منابع دست اول تاریخی تلاش دارد ب...

مباحث حقوقی از قبیل قراردادهای صلح‘خراج‘قطاعه‘تقسیم اراضی و ... در ارتباط با فتوح مسلمین در منابع تاریخی اسلامی مطرح شده است . مسئله مهمی که باید در بررسی چنین گزارش هایی مورد توجه باشد ‘ شباهت و نزدیکی گزارش تاریخی با کتب احکام است که اصولأ روش و بنای متفاوت از کتب تاریخی دارند.در واقع عوامل و جریانهایی موجب شده اند تا منابع به جای خبر صرف تاریخی از یک حادثه به هنگام وقوع آن به شرح و بسط اموری...

باوجود جریان ضدشیعی اموی، در منطقه اندلس شیعیان حضور نِسبی، به‌ویژه در بین بربرهای ساکن این منطقه داشته‌اند. در منابع تاریخی نام برخی از محدثان، به‌عنوان فردی شیعی ذکر شده است؛ ازجمله آن‌ها می­توان به حنش‌بن‌صنعانی و محمدبن‌حیون اشاره کرد. در بین منابع روایی امامیه نیز، معاویه‌بن‌صالح و محمدبن‌وضاح به‌عنوان راویانی اندلسی ذکر شده­اند؛ اما، روایتی از آن‌ها در کتب روایی امامیه نیامده است. بررسی من...

در طول قرن‌های 3 تا 15، ارمنستان قفقاز مدام تحت هجوم ملت‌ها و اقوام مختلف قرار داشت؛ از قرن چهارم تا هفتم عرصۀ رقابت ساسانیان و رومی‌ها/بیزانسی‌ها بود. سپس در طول قرن‌های 7 تا 11 محل منازعۀ خلافت اسلامی و امپراتوری بیزانس قرار گرفت. بعد برای دو قرن جولانگاه ترکان و بیزانسی‌ها شد و سرانجام در طول قرن‌های 13 تا 15 نیز به میدان تاخت و تاز مغولان و ترکمانان تبدیل شد. پرسش اصلی اینجا است که سیاست‌ور...