همواره کیی از اهداف و دستاوردهای نظریه پردازی در حوزه ی مطالعات اجتماعی خانواده، الگوسازی از این نهاد بنیادین جامعه بوده است. این نظریه پردازی ها بیشتر برآمده از گفتمانی خاص است. از این رو، نوعی دوسویگی معرفت شناسی میان یک الگوی خانواده (به مثابه دستاورد نظریه) و یک گفتمان مشخص وجود دارد. در این مقاله تلاش می شود تا ضمن بازخوانی متون و طبقه بندی آنها و با استفاده از روش تحلیل گفتمان، به بازنمای...

مانیفست و تلقی از آن در گفتمان شعر مدرن و پسامدرن فارسیچکیدهبین منتقدان، صاحب نظران و شاعران در زمینۀ شعرنوی فارسی سه تلقی نسبت به مانیفست (که گاه بیانیه نیز گفته شده) وجود دارد. نخست متونی که معمولاً از دیدگاه ها و اصول ادبی و هنری برگرفته و با امضای فرد یا افرادی، تحت عنوان مانیفست، بیانیه یا سایر عناوین مشابه منتشر شده اند. دوم متون منتشرشده ای که تحت عنوان های یادشدۀ پیشین منتشرنشده، لکن به ...

به علت سیطرة روح مدرنیستی، پدیده ها برای تعریف هویت خویش باید نسبت خود را با مؤلفه های مدرن و پست مدرن مشخص کنند. مدرنیته عالمی پدید آورد که با عقل محوری، وجوه ناپیدای هستی را نادیده می انگاشت. پست مدرنیته دربردارندة نگرشی نو به هویت است که این اندیشه را در تقابل با دنیای مدرن به سمت ضد بنیان گرایی می کشاند. فوکو و لاکلاو و موفه از پست مدرن های ایجابی، معتقدند هر گفتمان با ایجاد رژیم حقیقت خاص ...

این نوشتار به دنبال نمایاندن ریشه‌‌‌های گفتمان رضاشاه، به‌‌‌ویژه در سال‌‌‌های 1300 تا 1305، در اندیشۀ تجددگرایان عصر مشروطه است. از دید نویسندگان، غرب‌‌‌گرایی، سکولاریسم، گرایش به دولت قوی و ناسیونالیسم برجسته‎ترین بسترهای همسان میان گفتمان متجددین (از پیش از انقلاب تا روی‎کار‎آمدن پهلوی یکم) و گفتمان رضاشاه می‌باشد. اقدامات این متجددین زمینه‌‌‌های نخبگی و اجتماعی را برای پذیرش گفتمان پهلوی یکم...

بر اساس ادعای غالب، پست مدرنیسم اندیشه ای ذهنی و ایده الیستی است که در برهه ای از زمان، در اواخر قرن بیستم، در محافل روشنفکری سربرآورد؛ اما به واسطه ایده الیسم نهفته در خود نتوانست در واقعیت های اجتماعی جلوه گر شود و رو به افول رفت. مقاله حاضر، با تکیه بر روش نشانه شناسی و از رهگذر تحلیل و مقایسه چهار کارتون تلویزیونی در دو برهه مختلف، دهه 1970 و بعد از آن، این ادعا را مطرح می سازند که تأثیر گر...

انقلاب مشروطیت نقطه عطف رویارویی هویتی ایرانیان با مدرنیته است که از آن به عنوان انقلابی برگرفته از مفاهیم مدرن در تمایز با سپهر اندیشه و هویت سنتی یاد می شود. مشروطیت، سرفصلی جدید از تاریخ ایران است که تحولات آن بر تاریخ سیاسی ایران در قرن بیستم سایه افکنده است و بر فرهنگ، اقتصاد و سیاست کشور ما تأثیری غیرقابل انکار نهاده است. یکی از گفتما‌ن‌های هویتی مندرج در گفتمان مشروطه، گفتمان تجددگرائی ا...

چکیده موضوع اصلی مورد توجه در این رساله سبک زندگی است. سبک زندگی از جمله مفاهیم مدرن به شمار می آید که در سده ی گذشته و به ویژه پس از جنگ دوم جهانی مورد توجه ویژه قرار گرفته است. این اصطلاح محصول جهان مدرن است که در آن با تضعیف متغیرهای ساختاری نظیر طبقه ی اجتماعی، انتخاب ها و رفتارهای ذوقی مبنای شکل گیری هویت و هستی فرد به شمار می آیند. این پژوهش برای سنخ شناسی سبک های زندگی در بین جوانان ...

در این تحقیق سعی می شود گفتمان های غالب که در فیلم های منتخب «دیوید فینچر» دیده می شود، بیرون کشیده شده و توصیف گردد و نشان داده شود چگونه وی این مفاهیم را در راستای نظریه های پست مدرن، در لوای فیلم خود پنهان کرده است. سینمای فینچر سعی در بازنمایی واقعیت اجتماعی دنیای پست مدرن در قالب المان های سینمای اجتماعی خود دارد؛ مفاهیم خاص کارگردان در قالب این المان ها، با تاکید بر ساخت ها، بافت های روای...

پیوند تنگاتنگ تفاوت­های جنسیتی با مسأله­ی نابرابری و قدرت، جامعه­شناسی جنسیت را به یکی از مهم­ترین حوزه‌های جامعه‌شناختی بدل ساخته است. ازمسائل اصلی این حوزه، سیطره­ی گفتمان­ نابرابرانه­ای است که به جنسیت با معیارهای ایدئولوژیک مردسالارانه می­نگرد. در این چارچوب، مقاله ضمن بررسی مقایسه­ای نگرش جنسیتی، با استناد به ابزارهای نظری ـ مفهومیِ «گفتمان مردسالاری» و «گفتمان مدرن» به تبیین نگرش­های جنسیت...

هدف این مقاله آن است که با اتکا به نظریات گفتمانی فوکو و استفاده از ظرفیت های دیرینه‏شناسانه و برخی از امکانات تبارشناسانۀ وی و نیز با اتخاذ سطح تحلیل گفتمانی در فهم سنت و تجدد و نسبت میان آن ها، به مفهوم سازی و دوره‏بندی گفتمانی دفتر تحکیم وحدت از آغاز شکل‏گیری تاکنون بپردازد و افزون بر مشخص نمودن ویژگی های گفتمانی هر دوره از حیث نسبت با گفتمان سنتی و تجددی، نشان دهد که در هر دوره چه نوع صورت ...