قدرت گیری سلجوقیان و گسترش قلمرو آ ن ها در ایران، عراق و شام با فعالیت های پر دامنه ی مبلغان، داعیان و هواداران فاطمیان مستقر در مصر مصادف شد که اساس خلافت عباسی و حکومت سنی سلجوقی را تهدید می کرد. به دلیل اعتقاد غالب صوفیه در مخالفت با اسماعیلیه، حمایت همه جانبه ی سلجوقیان از صوفیان و پشتیبانی متقابل ایشان از حکومت سلجوقی و نقشی که صوفیه می توانست در مقابله با اسماعیلیان ایفا کند، خلافت عباسی ...

سفر حج به عنوان یک فریضه دینی، در روزگاران گذشته سفری سخت، خطرناک و گاه بی بازگشت و همراه با مشکلات بسیار بوده است. در روزگار حاکمیت سلجوقیان بر ایران (۴۲۹ ـ ۵۹۰ ق)، از یک طرف گاه شرایط اقتصادی نامناسب در سفر حج تأثیر می گذاشت و از طرف دیگر، حاجیان با مشکلات زیادی ازجمله ناامنی ناشی از غارتگری اعراب بادیه، حمله های ناگهانی اسماعیلیان، کمبود آب و آذوقه، قحطی و بیماری های کشنده ای مانند و با روبه...

در دیباچة شاهنامه، این بیت: ز نام و نشان و گمان برتر است/ نگارندة برشده گوهر است، نهاده شده که مفسّرانِ شاهنامه از «برشده گوهر» در مصراع دوم، تعبیرهایی چون آسمان، انسان، آفریدگار و جان داشته اند. نوشتار پیش رو، با توجّه به این که باید اندیشه و باور فردوسی را در دو حوزة ایرانی و اسلامی سنجید، بر آن است که «برشده گوهر» را با در نظر گرفتنِ دیدگاه اسماعیلیان و همین طور باورهای موجود در فرهنگِ باستانیِ ای...

ناصرخسرو از حکما و شعرای بزرگ پارسی زبان قرن پنجم هجری است که بر اثر تحول روحی که در سن چهل سالگی در وی ایجاد شد تمام دنیا و مظاهرش را رها کردو عازم سفری طولانی گشت و در این سفر پرماجرا ضمن ملاقات با فاطمیان مصر به عقاید اسماعیلیان گرایش پیدا کرد و به مقام حجتی رسید و از جانب امام فاطمی آن زمان "المستنصربالله"مامور دعوت مردم خراسان به مذهب اسماعیلیه شد.با غور و بررسی در محتوای تالیفات ناصرخسرو ...

با استقرار حکومت اسماعیلیان در البرز مرکزی، به مرکزیت الموت، قدرت همجوار تازه‌ای برای حکومت محلی و کهن ‌باوندیان در مازندران پا به عرصه گذاشت که بر قدرت منطقه‌ای و حاکمیت ارضی این خاندن محلی تأثیر گذاشت. این مقاله به این پاسخ می­دهد که چه عواملی بر مناسبات بین دو قدرت محلی تأثیر داشت؟ نتایج پژوهش نشان می­دهد که کشمکش سیاسی و مذهبی این دو حکومت در قرون پنجم تا هفتم هجری مناسباتی بیشتر بر پایه رق...

شیعیان خوجه اثناعشری، گروهی از مسلمانان شیعه دوازده امامی هستند که ریشه قومی و نژادی در هند دارند. قرنها پیش، گروهی از هندوهای متعلق به قوم لوهانا، از طبقه اشراف، توسط فردی شیعه اسماعیلی مذهب، به گواهی تاریخ، به نام پیر صدرالدین، از هندویسم به مذهب اسماعیلیه، تغییر کیش داده اند. لفظ "خوجه " را برآمده از واژه"خواجه" می دانند. بعد از مدتی، با ورود آقاخان به هند، زمام امور اسماعیلیان هند به دست وی...

مؤسسه آموزشی سیفیه با عنوان رسمیالجامعة السیفیة، مرکز تعلیم و تربیت بُهره­ها، شاخه‌ای از اسماعیلیان داودی هند است. این مرکز آموزشی از آغاز شکل‌گیری تا کنون، نهادی مهم در تربیت اعضای جامعه بهره­ها در سرتاسر جهان و عهده‌دار آموزش نیروهای مورد نیاز در ساختار تشکیلاتی دعوت این گروه اسماعیلی بوده است. مرکز اصلی الجامعة السیفیة در شهر سورت در ایالت گجرات در غرب هند است. به‌علاوه سه شعبه­ دیگر از این م...

تحقیق دربارة تاریخ­نگاری اسماعیلیان به دلیل ازمیان‌رفتن حجم قابل‌توجهی از آثار آنان، در میان پژوهشگران این حوزه از اقبال کمتری برخوردار بوده است. با بررسی معدود آثارِ باقی­مانده از مورخان اسماعیلی­مذهب و بازسازی تصویری کلی از آثار مفقودشدة آنان براساس منابع دیگر، پژوهش در تاریخ­نگاری این فرقه تا حدودی امکان­پذیر می­گردد. اهمیّت این پژوهش به این علت است که تاریخ­نگاری اسماعیلیان از منظر فاعلیّتِ...