مقاله ی حاضر، حاصل برنامه­ای پژوهشی (میدانی، کتابخانه ای) است که با نگرشی کلی، به مساجد بلوچستان می­پردازد. جایگاه بلوچستان در مطالعات هنر اسلامی ایران تاکنون، ناشناخته مانده است. مساجد بلوچستان دارای شاخصه­های هنری زیادی در زمینه ی معماری، عناصر و تزئینات وابسته است. بیشتر مساجد شناسایی شده، دارای عظمت و شکوه چندانی نیستند و از نظر قدمت نیز، اکثر آن ها متعلق به سده­های متأخّر دوره اسلامی هستند؛...

در دوره قاجار، تزیینات به دلیل تلفیق سنت و مدرنیته و تنوع نقش، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و بهره مندی گسترده از بنای مسجد-مدرسه ها در این دوره، سبب شد هاست تزیینات این ابنیه حائز اهمیت گردد. در این پژوهش سعی شده است تا با بررسی سه مسجد-مدرسه سپهداری، آقاضیاءالدین و خوانساری، واقع در اراک، با روش توصیفی-تحلیلی به این پرسش که تزیینات این ابنیه شامل چه گونه ها و نقوشی می باشند، پاسخ مناسبی ارائ...

یکی از ویژگی‌های رایج در تزئینات شیوه رازی و آذری (بناهای منتسب به دوره آل‌بویه تا ایلخانیان)، استفاده از آذین‌هایی در فاصله بین بندکشی آجرکاری است. گونه‌شناسی این قسم از تزئینات معماری با معیار شکلی در کمتر پژوهشی به کار بسته‌شده‌است. لذا هدف اصلی این نوشتار، با درنظر‌گرفتن اهمیت موضوع و فقدان منابع کافی، ارائه گونه‌شناسی جامع و بررسی دگرگونی آذین‌های مهری بندکشی در مساجد شیوه رازی و آذری استا...

معماری نجف که برای بیش از 1000سال مرکز جهان تشیع بشمار می??رفت، متأثر از دو محور، محدودیت?های اقلیمی (اقلیم گرم و نیمه?مرطوب و دمای بالا که در ماه?های گرم به بیش از 60 درجه می?رسد) و شکل خاص زندگی طلاب بود. با آزادی دوباره?ی شیعه در عراق، رونقی با شتاب در تحرک حوزه علمیه?ی این شهر -که در حوزه?ی نفوذی به اندازه?ی کل سطح شهر قدیم نجف است- به چشم می?خورد که امید زنده شدن مجدد خانه?های تاریخی متروک...

هنر رسمی بندی یکی از الگوهای شاخص و اصیل در معماری سنتی است که زمینه را برای پوشش طاق فراهم می کند. این هنر بومی، نمادی از تسلط معماران ایرانی به علم هندسه محسوب می شود. برخلاف سایر تزئینات هندسیِ معماری ازجمله یزدی بندی، مقرنس و کاسه سازی، رسمی بندی به زمینه دقیق و منظمی نیاز دارد. هرچند زمینه های مناسب برای اجرای رسمی بندی به طور تجربی با آماده سازی زمینه از طریق تغییرات در پای کار مهیا می شده...

در معماری اسلامی و خصوصاً مساجد توجه اصلی به روح نمازگزار و عالم وحدانیت است؛ بدین سبب کتیبه های قرآنی بیشترین سطوح تزئینی را به خود اختصاص داده است. در این بین، محراب به لحاظ جایگاه آن در معماری مساجد همواره یکی از عناصر پرتزئین معماری بوده است که شامل کتیبه هایی از آیات و مضامین قرآنی است. کتیبه های تزئینی مساجد منبع مهمی برای بررسی دیدگاه ها و تفکرات مذهبی ملهم از آیات قرآنی هستند. این مقاله ...

تزئین به عنوان یکی از مهم ترین مراحل تکامل هنر و معماری اسلامی، بر دیوارها و سطوح داخلی و خارجی بنا، نسبت به دیگر عناصر معماری اولویت خاصی دارد. تزئین ها گنجینه ای از نقوش هستند که علاوه بر ارزش ها و زیبایی ها، بیانگر معانی و هدف خاص در معماری اسلامی به ویژه امامزاده ها محسوب می شود. استان خوزستان به عنوان دروازه ی ورود تشیع به ایران با وجود مکان های مقدسی چون امام زاده ها و نوادگان آن ها یکی ا...

چکیده ابتدا به تاریخچه شیشه گری و تزئینات آن و علل و عوامل رشد و توسعه شیشه گری سنتی در ایران باستان و فراز و نشیب های تاریخ شیشه گری معاصر پرداخته ایم. فصل اول شامل بررسی کارگاه های فعال ساخت و تولید شیشه دستی و رشد کمیت و چگونگی کیفیت در دهه های اخیر مورد بررسی قرار گرفته است . در فصل دوم تکنیک های فعال ساخت و تولید شیشه گری دستی در ایران و انواع روش ساخت و تولید و مسائل آن مورد بررسی ق...

هدف اصلی در این پژوهش ، توجه و تمرکز بر ساختار معماری و تزئینات کاخ سلیمانیه قرار گرفته است و همچنین یکی از مهمترین اهداف این رساله تحلیل سبک شناختی نقاشی دیواری این کاخ می باشد . مبنای کار بر اساس استخراج یافته ها از متون کهن ، تصاویر بر جای مانده از آلبوم خانه سلطنتی ، مطالب انتشار یافته در سال های اخیر و نتایج کاوشهای باستان شناختی و همچنین بر اساس روش میدانی می باشد. نگارنده با مطالعه و ب...

آثار معماری به عنوان یکی از منابع مهم تاریخ نگاری، جایگاه ویژه ­ای در شناخت مسائل تاریخی هر سرزمین، دارد و تحقیق در خصوص تبادلات فرهنگی، مهاجرت اقوام، ظهور افکار و عقاید متعدد، و وضعیت اقتصادی، اغلب به کمک آثار مذکور انجام می­ شود. از جمله، تزئینات به کار رفته در تعداد قابل توجهی از بناهای تاریخی آناطولی از علاقه و محبت مردمان آن سرزمین نسبت به علی(ع) و اهل­ بیت پیامبر حکایت دارد. جریان حب آل ع...