چکیده مسئله باطن قرآن و همچنین ظاهرآن، مربوط به حوزه فهم و تفسیر است. ضرورت بحث درباره باطن قرآن آنگاه روشن می‌شود که با فراگیری اصول و قواعد راه‌یابی به بطون قرآن جدیدی در تفسیر برای مفسر باز می‌گشاید و با تبین ملاکات بطن‌یابی مفسر را از تفسیر به رای باز می‌دارد. در مورد چیستی باطن قرآن دیدگاه­های مختلفی وجود دارد در برخی از این دیدگاه­ها  باطن روح و حقیقت الفاظ است. در برخی دیگر  باطن قرآن، ت...

در رابطه با نقش روایات در تفسیر آیات جای هیچ‌گونه تردیدی نیست. جعل و دستکاری و ضعف در برخی از روایات هم از موضوعات شناخته‌ شده‌ای است که همه دانشمندان و کارشناسان علوم اسلامی بر آن اذعان دارند. علم الحدیث را بر آن پایه نهادند تا روایات و اخبار را جرح و تعدیل نموده و درست و نادرست را با آن بسنجند. فقه که با عبادات عملی و زندگی دینی مردم سر و کار داشت آن را کاربردی کرد و بخوبی هم پرورید، تا جایی ...

باسمه تعالی مبانی تفسیر تربیتی قرآن محمد حسین خوانین زاده1،محمدد انصاری راد2،معصومه واسعی3 چکیده قرآن کتاب جاویدان است که برای هدایت بشر نازل شد. این کتاب آسمانی با سبک مختلف قابل تفسیر است که یکی از آنها تفسیر تربیتی است که می تواند دست آوردهای مهمی داشته باشد. از تفسیر تربیتی چند نوع برداشت می شود؛ الف: بیان و تفسیر آیاتی است که مستقیماً به مسأله تربیت و ابعاد و اهداف و مبانی و روش ها و عوامل ...

از جمله مباحثی که در عصر کنونی مورد توجه پژوهشگران حوزه های قرآنی قرار گرفته است، روش شناسی تفسیر قرآن کریم می باشد. این اهمیت و توجه به ابعاد مختلف روش شناسی تفسیر از آن جهت می باشد که باعث دستیابی به روش صحیح تفسیر قرآن کریم می شود. همچنین زمینه را برای طبقه بندی تفاسیر بر مبنای معیارهای روش شناسی فراهم و الزامات روش شناسی تفاسیر را بیشتر روشن می کند. یکی از تفاسیر قابل توجه و مهم در قرن هشتم...

 بررسى و نقد روش تفسیرى ابومسلم اصفهانى است.  ابومسلم محمد بن بحر اصفهانى (254 - 322 ه .ق.( از مفسّران نامور معتزله است. نویسنده، پس از یاد کرد سخنان آقابزرگ تهرانى درباره ابومسلم اصفهانى، یادآور شده است از آنجا که تفسیر ایشان - تفسیر جامع التأویل لمحکم التنزیل - به دست ما نرسیده، جهت تبیین روش تفسیرى ابومسلم از تفاسیر معاصران وى بهره جسته است. سپس به بهره‌ورى مفسّران از تفسیر ابومسلم پرداخته و ...

« تفسیر به رأی » موضوعی است که اولیاء دین ــ بنا بر آنچه از روایات متعدد بر می آید ــ نسبت به آن هشدار داده ، به کسی که این شیوه را در تفسیر قرآن به کار بندد، وعده عذاب الهی داده اند. اگر چه نفس این موضوع بین همه مسلمانان مورد قبول است اما در تبیین آن اختلاف نظر شگفت آوری رخ نموده است، تا آنجا که هر صاحب نظری با بیان گوشه ای از ابعاد آن، دیگران را به ارتکاب تفسیر به رأی متهم کرده است. از این ر...

تفسیر مهم­ترین ابزار و مشغولیت حقوق­دانان در قلمرو دانش حقوق تلقی می­شود. ارتقای روش‌های تفسیر حقوقی نیازمند مددگیری از دانش­های زبانی جدید است. این مقاله در صدد است که با تشریح روش هارت در به‌کارگیری فلسفه‌ی تحلیلی، توانایی و کاربرد این رهیافت فلسفی را در ابهام­زدایی از واژه­های مبهم و عام حقوقی نشان دهد. هارت با به­کارگیری فلسفه‌ی تحلیلی، از مفهوم قاعده‌ی حقوقی "قانون" ابهام‌زدایی نموده است. ...

اختلاف در استنادهای تفسیری کم و بیش در تفسیر همه­ی آیات و سور اثر گذاشته و روش­های تفسیری گوناگونی را شکل می­دهد. سید عبدالاعلی سبزواری در تفسیر مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن از منابع و مستندات گوناگونی بهره برده، اما یکی از مهم­ترین این مستندات قرآن کریم است؛ مفسر در وهله­ی اول با بهره­گیری از آیات قرآن کریم به تبیین معانی و مقاصد واژگان و عبارات قرآن پرداخته است و همگام با استفاده از آیات قرآن...

ابواسحاق ثعلبی نیشابوری، مفسر برجستۀ ایرانی در سدۀ چهارم و پنجم هجری به‌شمار می‌رود. ثعلبی در دانش‌های گوناگون اسلامی همچون ادبیات عرب (صرف، نحو، لغت، اعراب و علوم بلاغی)، حدیث، تفسیر و علوم قرآنی تبحر داشته است؛ به گونه‌ای که دانش‌پژوهان بسیاری، راه‌های دور و دراز را می‌پیمودند و خود را به مجالس درسی ثعلبی می‌رساندند. تفسیر ثعلبی اثری جامع و ارزنده در تفسیر قرآن به‌شمار می‌رود که دربردارندۀ سخ...

دیدگاه‏‏‏های مختلف مطرح شده در باب رابطه قرآن و حدیث و میزان نقش روایات تفسیری در تفسیر قرآن، تاکنون بر پایه‏‏‏های فرضی و نظری پیش‏‏‏رفته است. بر این اساس، تلاش‏‏‏های انجام‏‏‏شده، در خلأ یک جامعه آماری عینی از انواع روایات تفسیری صورت‏‏‏گرفته و مشخص نیست سهم هر یک از گونه‏‏‏ها و مهم‏‏‏تر ازآن سهم گونه‏‏‏های تأثیرگذار در تفسیر قرآن به چه مقدار است؟ این مقاله بر اساس تفسیر جامع و شیعی نورالثقلین،...