یکی از مؤلّفه­های ادبیّات تطبیقی در جهان، شکل­گیری مکتب رئالیسم و سمبلیسم و تأثیر این مکاتب در آثار نویسندگان معاصر است. دو ملّت ایران و عرب، در طیّ روابط تاریخی با کشورهای اروپایی، از این مهم بی­بهره نمانده و آثار ارزشمندی را مطابق اندیشه­ها و نظریه­های این مکاتب ادبی عرضه کرده اند. مکتب رئالیسم (واقع­گرایی) از جمله مکاتبی است که با توجّه به اوضاع و احوال جامعه وارد عرصۀ ادبی و داستان­نویسی شد و مک...

بر خلاف این باور نادرست که تفکر مدرن و نتایج آن برای زندگی بشری، بر مبنای گسستی سراسری از تفکر پیشامدرن پدید آمده است، دستاوردهای حوزه‌های مختلف معرفت بشری در عصر حاضر نشان از آن دارد که بازخوانی انتقادی میراث فلسفه کلاسیک به اکتشافات شگفتی حتی در حوزه‌های علمیِ کاملا مدرن رهنمون شده است. پرسش آن است که آیا تنها فلسفه کلاسیک غرب چنین ظرفیتی را برای بازشکوفایی داراست؟ و آیا میراث فلسفه اسلامی از ...

انقلاب اسلامی ایران تأثیرگذارترین عامل دگرگونی تاریخی- فرهنگی ایران معاصر است که همراه با تحولات بنیادین در حوزه های فکری، اجتماعی، سیاسی و ... نظام ادبی کشور را نیز به سرعت متأثر و متحول ساخت. بی گمان یکی از برجسته ترین نشانه های این تحول اساسی، حضور فزاینده زنان در آفرینش آثار ادبی بویژه ادبیات داستانی معاصر است. از آنجا که رمان مهمترین ژانر متناسب با روح حاکم بر دنیای انسان معاصر و ظرف گفتما...

رمانِ دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت، نوشتة شهرام رحیمیان، از رمان های سیاسی قابل تأمل است که به بازنگری متفاوتی از کودتای 28 مرداد، با تأکید بر مسائل روانی شخصیت های سیاسی می پردازد. واکاوی علمی رویکرد نویسنده در بازنمایی واقعه، فوایدی چندوجهی دارد: نخست، بازگوکنندۀ رویکرد بخشی از جریان های فکری جامعه دربارة آن حادثه است؛ دوم، ما را با قسمتی از تحولات فکری طبقة روشنفکر جامعه، به ویژه پ...

تبیین اینکه چرا نظام سرمایه داری معاصر فقط در جامعه های غربی ظهور و تکامل یافته است ضرورتاً به نظریات کارل مارکس و ماکس وبر مربوط می شود. به همین دلیل از جنگ جهانی دوم به بعد موضوع ارتباط و یا عدم ارتباط فکری میان ماکس و وبر از جمله مباحث عمده در جامعه شناسی نظری بوده است. در این رابطه‘ جامعه شناسان‘ بخصوص جامعه شناسان آمریکایی‘ تعابیر مختلف و متضادی از نظریه ماکس وبر در باب توسعه نظام سرمایه دا...

وکیل دارای دو مفهوم عام و خاص می باشد، معنی عام آن هر شخصی است که از طرف دیگری برای انجام کاری نایب شده باشد، که این داخل در بحث ما نیست، اما وکیل در معنای خاص آن (وکیل دادگستری) شخصی است دارای پروانه ی رسمی وکالت دادگستری که به موجب آن می تواند در امور قضایی نایب دیگری شده و یا طرف مشورت قرار گیرد.بدیهی است که نیابت و اختیار باید از طرف قانون گذار به رسمیت شناخته شده و به وکیل قدرت اجرایی و مد...

رویکرد جامعه شناختی برای تحلیل سینمای معاصر آمریکا اهمیت بسزائی دارد، به این علت که گروهی از مطرح ترین آثار سینمائی معاصر، در تعامل با جریان پست مدرنیسم به بستری برای بازخوانی هویت تبدیل شده، و بازخوانی هویت در دوران معاصر یکی از برجسته ترین وجوه تفکر پست مدرن است. در این تحقیق دو عامل تاثیر گذار یعنی جریانات هنری سینمای آوانگارد و تغییرات گسترده اجتماعی برخاسته از نهادهای گوناگون به تفکیک معرف...

بیگانگی از جمله مسائل مهم بشر معاصر است که قدمتی به درازای خود انسان دارد. دانشمندان و پژوهشگران حوزه­های مختلف تعاریف متعددی از آن ارائه داده­اند. در دوره معاصر دو حوزه روانشناسی و جامعه شناسی رویکردی متفاوت­تر به آن داشته است. «رابرت مرتُن»  R.Merton (1910-2003م.) جامعه شناس آمریکایی به بررسی این موضوع در قالب ناهنجاری­های اجتماعی پرداخته و نظریه وی به «نظریه وسیله و هدف» معروف گشت. با توجه ب...

مقاله پیش رو،  می کوشد با بهره گیری از اندیشه های جامعه شناختی، مدلی نظری ـ مفهومی برای توسعه فرهنگی ارائه نماید و به این منظور، با تفکیک دو بخش «هسته فرهنگی مشترک» و «کنش اجتماعی» و تبیین روابط میان این دو، به بررسی مکانیسم عمل فرهنگ در جامعه معاصر پرداخته است. در ادامه، با محوریت همین چارچوب نظری، چگونگی تغییر فرهنگ در جامعه را مورد تبیین و تدقیق جامعه شناختی قرار داده است. این کوشش نظری به م...