مفسران قرآن کریم در ضمن تفسیر به تفصیل یا اختصار به مطالبی مانند علوم قرآنی می پردازند. بنابراین ما در این پایان نامه، دو بحث از مباحث علوم قرآنی(نسخ و آیات مشتبهات) را در سه تفسیر با گرایش های متفاوت بررسی کردیم، که عبارتند از: «مفاتیح الغیب» فخررازی(606ه.ق) با گرایش کلامی- اشعری، «روض الجنان» ابوالفتوح رازی(قرن6ه.ق) با گرایش کلامی-روایی و «روح-المعانی » آلوسی(1270ه.ق) با گرایش اشاری- اشعری. ن...

تناسب و هماهنگی میان کلمات از اصول زیبایی کلام است و به کارگیری این شیوه در قسم های قرآن در اوج خود است. از یک سو بین مقسم به هایی که در پی هم آمده اند تناسب و هماهنگی می بینیم و از سویی دیگر بین مقسم به ها و جواب قسم ارتباط و هماهنگی وجود دارد و از جهتی دیگر بین محتوای سوره و سوگند موجود در آن سوره، تناسب و هماهنگی وجود دارد که توجه به این ارتباط در درک مقصود از مقسم به ها و در تعیین جواب برای...

عنوان گونه‏شناسی "نحو? مواجهه در برابر آیات الهی از منظر قرآن کریم" که در این رساله مورد بررسی قرار گرفته است، بر اساس دو مقوله‏ی مهم "آیات" و "انسان" بنا نهاده شده است. از یک سو انواع آیات و نشانه‏های الهی در عرص? جهان هستی و جهان درونی مخلوقات، به نمایش گذاشته شده‏اند و از سوی دیگر انسانها با حقّ انتخابی که در اختیارشان قرار گرفته است، برخوردها و رفتارهای متفاوتی را در برابر آیات از خود بروز م...

ابن هانی همچون بسیاری از شاعران بزرگ ضمن حفظ اشعار و اخبار عرب، از آیات قرآن کریم تأثیر پذیرفته و در اشعار خود بدانها، استناد نموده و حقانیت اهل البیت (ع) و مظلومیت آنان را یادآور شده است. گفتنی است او شاعری بود درباری و مداح خلیفه هایی چون المعزلدین الله و بسان دیگر شاعران، مدیحه بیشترین قسمت دیوان او را به خود اختصاص داده است. او از زاویه ای به مدیحه نگریسته است که شاید دیدگاه شاعران دیگر به...

متن ها، موجوداتی زنده اند که در طول تاریخ با هم در ارتباط، داد و ستد و تعامل بوده و هستند. این ارتباط در قالب متنی، بینامتنی و فرامتنی است که بررسی و تعمّق در هر کدام از این نوع روابط، باعث گره گشایی و تحلیل متون می گردد. از یک نگاه، تحلیل بینامتنیت، در اثر یک شاعر یا نویسنده، تأثیرپذیری وی از شاعران و نویسندگان پیشین و نیز تلمیحات، اشارات تاریخی و آیات و احادیث به کار رفته در متن را بررسی می کن...

چکیده پس از آشنایی با معانی متفاوتِ تأویل و آیات متشابه در نگاه بسیاری از مفسران متقدم و متأخر(شیعه و سنی) و همچنین برخی از علمای قرآنی، آگاه شدیم که این معانی دارای درجاتِ متفاوتی از ضعف و اعتبار هستند. برخی از تعاریفِ تأویل ارتباطی به آیات محکم و متشابه نداشته(تأویل= تفسیر)، برخی نیز تنها آیات متشابه را دارای تأویل می دانند، و علمایی همچون علامه طباطبایی نیز تمام قرآن از محکم و متشابه را تحت تأ...

کمال خجندی، از سخنوران و عرفای عالی قدر قرن هشتم هجری، یکی از بزرگ مردانی است که از آیات و مضامین قرآنی در اشعار خویش بسیار بهره برده است. در این مقاله، بازتاب مطالب قرآنی خواجه کمال ذیل چهار بخش مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است که عبارت اند از: ۱. اسماء، سُوَر و آیات قرآنی؛ ۲. تلمیح به داستان های قرآنی؛ ۳. تجلی مضامین قرآنی؛ ۴. اقتباسات قرآنی. در بخش اول ابیاتی که نام سوره ها و آیه های قرآنی به...

نویسنده تفسیر فی ظلال میان آیات قرآن ارتباط می بیند و این ارتباط را با عناوینی چون موضوع، هدف، جو، محور و شخصیت بیان می کند. یکی از عوامل ارتباط میان آیات، موضوع سوره است. سید قطب موضوعی مداری سوره های قرآن را باور دارد و در جای جای تفسیر خویش برخی سوره ها را تک موضوع و شماری را چند موضوع معرفی می کند. عامل دیگر پیوند آیات، غرض سوره است. نویسنده تفسیر فی ظلال هدفمندی سوره های قرآن را پذیراست و ...

قرآن کریم دارای آیات تاریخی فراوانی است که با شرایط عصر نزول و حوادث صدر اسلام مرتبط است و فهم بسیاری از این آیات نیازمند مراجعه به تاریخ، به ویژه تاریخ صدر اسلام است؛ لذا توجه به تاریخ صدر اسلام در فهم و تفسیر آیات قرآن کریم از ضرورت و اهمیت فراوانی برخوردار است. در واقع، آگاهی از تاریخ گسترده حوادث صدر اسلام که قرآن به گونه‏ای اشاره‏وار از آن‏ یاد کرده، موجب روشنی مفاهیم آیات مربوط به این نوع...