این که آیا در ادبیات فارسی شعر سپید وجود دارد سوالی است که مقاله ی پیش رو سعی در یافتن پاسخی برای آن دارد. نوشتار زیر با تحلیل تعریف، تاریخچه و تقطیع عروضیِ آن چیزی که در ادبیات جهان به عنوان شعر سپید نامیده می شود و مقایسه ی آن با آن چیزی که در ادبیات ایران این عنوان را دارد به این نتیجه می رسد که به کار بردن عنوان شعر سپید برای شعرهای ایرانی – به ویژه برای مُبدع این نوع شعر در ایران یعنی احمد ش...

ابوذیه ژانری از ادبیات شفاهی عربی است که شباهت های فراوانی با ژانر دوبیتی فارسی دارد؛ به عنوان مثال از دوبیت تشکیل شده است, در همان وزن عروضی دوبیتی سروده شده (مفاعیلن مفاعیلن فعولن), درونمایه های مشترکی با دوبیتی دارد و دارای زبان عامیانه است. با توجه به این شباهت ها و تقدم زمانی دوبیتی نسبت به ابوذیه, به نظر می رسد این ژانر شفاهی از دوبیتی فارسی متأثر باشد, خاصه که روابط تاریخی نیز بین دو ادب...

کودتای28 مرداد1332تأثیرگذارترین رویداد تاریخ معاصر است که بر ذهن و زبان و بیان شاعران تأثیرات آشکار به ¬جا گذاشت. مهدی اخوان¬ثالث از نوپردازان معاصر است که شعرش آیینه¬ی تمام¬نمای تجلّی این رویداد و پیامدهای آن در جامعه¬ی ایران است. این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا، چگونگی انعکاس پیامدهای کودتا را در سروده¬های پس از کودتا تا1340مهدی اخوان¬ثالث بررسی کرده است. نتی...

درنگ شعری (caesura)، وقفه یا مکث در سطری از شعر است که میتوان آن را در اشعار زبانهای مختلف یافت؛ در شعر فارسی، تا کنون چندان به مبحث درنگ توجه نشده و رابطهی آن با وزن شعر، تبیین نگردیده است. در شعر عروضی فارسی، مهمترین محل ظهور درنگ های شعری، در حدفاصل دو مصراع بیت و در میانهی مصراعهایی است که وزن دوری دارند. این مقاله، به بررسی سایر درنگهای درونمصراعی پرداخته است. درنگها را میتوان بر اساس رابط...

کودتای28 مرداد1332تأثیرگذارترین رویداد تاریخ معاصر است که بر ذهن و زبان و بیان شاعران تأثیرات آشکار به ¬جا گذاشت. مهدی اخوان¬ثالث از نوپردازان معاصر است که شعرش آیینه¬ی تمام¬نمای تجلّی این رویداد و پیامدهای آن در جامعه¬ی ایران است. این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا، چگونگی انعکاس پیامدهای کودتا را در سروده¬های پس از کودتا تا1340مهدی اخوان¬ثالث بررسی کرده است. نتی...

سیف فرغانی از جمله شاعرانی است که در کتاب‌های تذکره از وی نشانی نیست. خوانندگان با مطالعه‌ی شعر او به والایی مقامش در قصیده و غزل پی می‌برند. او در غزل‌هایش بارها، مستقیم و غیرمستقیم به پیروی خود از سبک و شیوه‌ی سخن سعدی اشاره کرده است. این پژوهش بر آن است تا موسیقی بیرونی (عروض) غزل‌های سیف فرغانی را بررسی کند، در بیش‌تر موارد با موسیقی بیرونی غزل‌های سعدی نیز مورد بررسی، مقایسه و نقد و تحلیل ...

نوآوری نوعی کیفیت و تجربه تازه یا دوره جدید که بیانگر تازگی در زمان حال به عنوان گسست از گذشته و ورود به آینده ای است که در حال ظهور است و با ایده نوآوری همراه است. براین اساس در اشعار عمری با دو نوع اندیشه های نوخواهی روبرو می شویم: 1- نوآوری در محتوا؛ درونمایه های اجتماعی و سیاسی را در بر می گیرد. 2- نوآوری در شکل؛ ساختار شکنی در اوزان عروضی خلیلی و به کار گیری قالب های نو شعر است. درونمایه ه...

کودتای28 مرداد1332تأثیرگذارترین رویداد تاریخ معاصر است که بر ذهن و زبان و بیان شاعران تأثیرات آشکار به ‌جا گذاشت. مهدی اخوان‌ثالث از نوپردازان معاصر است که شعرش آیینه‌ی تمام‌نمای تجلّی این رویداد و پیامدهای آن در جامعه‌ی ایران است. این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا، چگونگی انعکاس پیامدهای کودتا را در سروده‌های پس از کودتا تا1340مهدی اخوان‌ثالث بررسی کرده است. نت...

رساله حاضر تصحیحی است بر نسخ? خطی «مطلع»، از متون بلاغی– عروضی مربوط به قرن یازدهم هجری که توسط وزیری ادیب به نام «رضی الدین محمد بن محمد شفیع مستوفی» به نگارش درآمده است. این کتاب به اشاره «خلیفه سلطان مازندرانی» وزیر دربار صفویان نوشته شده و به او نیز اهدا شده است. موضوع کتاب، عروض، قافیه، معانی، بیان و بدیع است و نویسنده به آثار بلاغی و عروضی قبل از خود به ویژه معیار الاشعار، معیار جمالی و ح...