نا اگاهی از مراحل تاریخی و اجتماعی سیر تحول ادبایت فارسی مشکلات عدیده ای را به وجود آورده است. چگونه این تغییرات مدرن و غیر منتظره در ادبایت فارسی طی سال های اخیر به وجود آمده است؟ بدون شک این تغییرات نتیجه تبادلات فرهنگی و روابط متقابل کشور ها می باشد که این امر بواسطه ترجمه در حوزه های مختلف فراهم آمده است. ترجمه عامل اصلی دگرگونی اندیشه در این عصر می باشد و واسطه ای بود برای عبور فکر اروپایی...

زبان نمادین و اسطوره‌ای در شعر معاصر جایگاهی در خور یافته است. اسطوره‌ها بخشی از هویّت، تمدن و فرهنگ هر سرزمین به شمار می­روند. بدر شاکر السیاب و احمد شاملو در شعر خود به اساطیر و افسانه­ها توجّهی ویژه داشته­اند. در این مقاله با بررسی اسطوره در شعر این دو شاعر، به این نتیجه می­رسیم که افزون بر گرایش این دو به بهره­گیری از اسطوره، شیوه کاربرد اسطوره در شعر سیاب ...

شاعران معاصر ایرانی و عرب، به ویژه شاعران مکتب مهجر در ادب عربی ، زندگی ، مرگ و سرنوشت انسان بعد از مرگ را به گونه های مختلف، دست مایه تأملات شاعرانه خویش قرار داده اند؛ چنانکه اندیشه در این موضوعات جریانی مداوم در شعر معاصر بوده است. فوزی معلوف و احمد شاملو دیدگاههای درخور توجه، و در بیشتر موارد مشابهی در این زمینه دارند. هر دو شاعر نسبت به زندگی بدبین هستند و آن را صحنه نبرد بین خیر و شر میبی...

نوستالژی یکی از جنبه‌های فکری ادبیات فارسی است که به ویژه در شعر نمود آشکارتری یافته است. بر این پایه، شاعر یا نویسنده در سروده‌ها و نوشته‌های خود روزگار گذشته و فضا و مکانی را به یاد می‌آورد که از آن خاطرات خوش، داشته‌ها و اندوخته‌های مطلوبی دارد و معمولا با حسرت و دریغ از آن یاد می‌شود. یاد کردن از دوران کودکی و کودکانه‌ها یکی از مؤلفه‌های نوستالژی است. در این پژوهش به بررسی این مؤلفه در شعر ...

زبان نمادین و اسطوره‌ای، در شعر معاصر جایگاهی درخور یافته است. اسطوره‌ها در هر سرزمینی بخشی از هویت، تمدن و فرهنگ آن سرزمین به‌شمار می‌روند و شاعران با بهره‌گیری از آنها، افزون بر اینکه شعر خود را هنرمندانه‌تر می‌سرایند، می‌توانند دغدغه‌ها، دل‌مشغولی‌ها و خواسته‌های خود را از طریق آنها با زبانی غیرمستقیم به جامعه منتقل کنند. شاعران معاصر ایرانی و جهان عرب نیز از به کارگیری اسطوره‌ها غافل نبوده ...

نوستالژی یکی از جنبه‌های فکری ادبیات فارسی است که به ویژه در شعر نمود آشکارتری یافته است. بر این پایه، شاعر یا نویسنده در سروده‌ها و نوشته‌های خود روزگار گذشته و فضا و مکانی را به یاد می‌آورد که از آن خاطرات خوش، داشته‌ها و اندوخته‌های مطلوبی دارد و معمولا با حسرت و دریغ از آن یاد می‌شود. یاد کردن از دوران کودکی و کودکانه‌ها یکی از مؤلفه‌های نوستالژی است. در این پژوهش به بررسی این مؤلفه در شعر ...

این که آیا در ادبیات فارسی شعر سپید وجود دارد سوالی است که مقاله‌ی پیش رو سعی در یافتن پاسخی برای آن دارد. نوشتار زیر با تحلیل تعریف، تاریخچه و تقطیع عروضیِ آن چیزی که در ادبیات جهان به عنوان شعر سپید نامیده می‌شود و مقایسه‌ی آن با آن چیزی که در ادبیات ایران این عنوان را دارد به این نتیجه می‌رسد که به کار بردن عنوان شعر سپید برای شعرهای ایرانی – به ویژه برای مُبدع این نوع شعر در ایران یعنی احمد ش...

ادبیات آپوکالیپسی (Apocalyptic Literature) یا آخرالزمانی، گونه‏ ای از ادبیات هشداردهنده و شهودآمیز است که به انحاء مختلف در آثار معاصرین ظهور کرده است. پژوهش حاضر با بهره‏ گیری از مکتب آمریکایی در ادبیات تطبیقی، در‏صدد بررسی این گونۀ ادبی در ادبیات جهان، و نیز سنجش و قیاس درون‏مایه‏ هایِ به کار رفته در شعرِ «سفر» احمد شاملو (1379-1304 ش) و شعرِ «بازگشت دیگر» ویلیام باتلر ییتس (1317-1244 ش؛ 1939-18...

پهلوانان اساطیری انسان‌واره‌هایی هستند که با ماجراهای خویش و شیوه زیستن خود، از هنجارهای مرسوم در جامعه فراتر می‌روند و به تجلی‌گاه ارزش‌های آن جامعه تبدیل می‌شوند. یکی از موضوعات برجسته و متفاوت در اشعار کهن، اسطوره است که در شعر معاصر فارسی به نحو دیگری نمود پیدا کرده‌ است. این تحقیق با روش توصیفی، ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﻮاﻫﺪ درون ﻣﺘﻨﻲ و روش ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪای به بررسی تطبیقی اساطیر پهلوانی، در اشعار نیما <...

بسیاری از شاعران در اشعار خود به نوعی به مقوله زن پرداخته و یا به آن اشاره‌ای داشته‌اند. طرز تلقی و نوع نگاه آنها به زن متأثر از دیدگاه عام‌تر جامعه نسبت به زن و نیز تجربیات شخصی‌ایست که این افراد در زندگی با آن مواجه بوده‌اند. در این مقاله نیز سعی شده است با بررسی توصیفات مربوط به زن در رابطه با مرد از منظر احمد شاملو و نظامی گنجوی، دو نگاه عام و متفاوت به نقش و ویژگی‌های زن را معرفی کنیم. نظا...