مقاله کوششی است در صورتبندی یک روایت خاورمیانه ای قرارداد اجتماعی. استدلال نویسنده آن است که همگام با تحوّلات کالایی، حرکت آگاهی در تاریخ و به تبع آن، دگرگونی ساختاری حوزه ی عمومی در اُفق جوامع خاورمیانه، به تدریج لحظه ای در تاریخ هر یک از این جوامع فرا می رسد که در آن لحظه، نوعی توازن میان قدرت نخبگان سیاسی و نیروهای اجتماعی شکل می گیرد. نویسنده این لحظه ی خاصّ تاریخی را لحظه ی اضطرار قدرت، وضعیت...

این مقاله به بررسی چگونگی برداشت رهبران ترکیه، به ‏ویژه شخص اردوغان، از تحولات جدید خاورمیانه و نحوه تأثیرگذاری آن بر رفتار سیاست خارجی این کشور می‏پردازد. استدلال اصلی مقاله این است که آنچه به رفتار و رویکرد سیاست خارجی ترکیه در تحولات اخیر خاورمیانه شکل می‏دهد، نه صرفاً واقعیت‏های محیطی و راهبردی، بلکه برداشتی است که رهبران ترکیه، به‏ خصوص رجب طیب اردوغان، از این تحولات دارند.      

خاورمیانه به دلیل اهمیت استراتژیکی، ژئوپلیتیکی و ژئو اکونومیکی آن، از دیرباز در کانون توجه دولتهای بیگانه و قدرت های استعماری در جهان قرار داشته است. این منطقه، در مقام حوزه پیرامونی اروپا، واجد جایگاه مهمی در سیاست خارجی اتحادیه اروپایی و قدرت های بزرگ آن، به لحاظ امنیتی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است. اتحادیه اروپایی از نخستین روزهای شکل گیری، سیاست های ثابتی را نسبت به این حوزه در قا...

پس از وقوع انقلاب‏های عربی یکی از مباحث مهم در مطالعات خاورمیانه، تحلیل موضوعی و تجربی این تحول شگرف از رهگذر نظریه‏ها است. چگونه با رویکردی جدید ودر قالب نظریه پسااستعمارگرایی یا رویکرد سعیدی (ادوارد سعید) می‏توان تحولات سال 2011 و 2012 جهان عرب را مطالعه کرد؟ درواقع با خیزش‏های مردمی سال‏های 2010 و2011 در جهان عرب و رخداد انقلاب‏های عربی، سیمای جدیدی از آرایش قدرت، حکومت و نیروهای اجتماعی و س...

موضوع موازنه قوا در منطقه‌ خاورمیانه از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی است. پس از تحولات ناشی از قیام‌های صورت گرفته در کشورهای عربی، نقش سیاسی کشورها در خاورمیانه با سرعت قابل‌توجهی در حال تغییر است. تحولات اخیر در کشورهای عربی،  فرصت‌ها و امکانات جدیدی را برای دگرگونی فضای سیاسی و امنیتی و تغییر موازنه قوا در خاورمیانه به وجود آورده است. خیزش‌های مردمی موجب دگرگونی اس...

خاورمیانه به عنوان حیات استراتژیک قدرتمندان و تلاقی علایق شان همواره در زمرهسیاست و استراتژی بالا از طرف قدرت های بزرگ قرار داشته است . تقریبا همه مباحثچشم اندازهای ژئوپلتیک جهانی با سر هالفورد مکیندر آغاز می شود، در اندیشه اینژئوپلیتیسین خاورمیانه عربی به علت همجواری با هارتلند و دسترسی به آب های آزادبهترین موقعیت استراتژیک را هم برای تهدید هارتلند و هم برای دفاع از آن در اختیارخاورمیانه عربی ...

حضور زنان از یک قرن گذشته تاکنون به طور مستمر در عرصه عمومی در حال توسعه بوده است گسترش جهانی هنجارهای حقوق بشر و دستاوردهای گوناگون آن همراه با آثار استعمار زدایی این توجه را دشت بخشیده است در خاورمیانه و شمال آفریقا و درایران نیز این روند از شتاب قابل توجهی برخودار شده است حمایت از حقوق زنان به شکل جنبش های اجتماعی با عزم سیاسی دولت ها اشکال گوناگونی یافته است در ایران طی صد سال اخیر حضور زنا...

فروپاشی رژیم بعث عراق در پی هجوم نظامی ایالات متحده، نمایانگر سطح جدید مداخله خارجی در مجموعة امنیتی منطقه خاورمیانه با هدف تغییر مناسبات سیاسی و ایدئولوژیک است و از مهمترین تأثیرات حادثه 11 سپتامبر بر سیاست خارجی آمریکا در جهان پس از جنگ سرد به شمار می رود.تا پیش از این رویداد، ایالات متحده آمریکا هرچند به دلیل اهمیت راهبردی منابع نفت و نیز پیگیری خط مشی مهار دو جانبه در حوزه خلیج فارس (به مثا...

مسئله صلح اسرائیل- فلسطین همواره مورد توجه دولت های مختلف امریکا بوده است بطوریکه میزان موفقیت آنها با توفیق یا عدم توفیق آنها در حل این منازعه طولانی تعریف شده است. راهبرد اوباما در قبال بحران فلسطین، تغییر چندانی نسبت به سیاست های بوش نداشته است. هر چند تاکید بیشتر بر مذاکرات صلح تا حدودی نشان از تغییر دارد اما می توان گفت این تنها تغییر در تاکتیک هاست و نه استراتژی؛ چرا که اهداف امریکا با تغ...