در سال ۱۹۷۰م با سعی و تلاش آکادمیک عبدالغنی میرزایف شعبۀ شرق‌شناسی و آثار خطی آکادمی علوم تاجیکستان به انستیتو شرق‌شناسی تبدیل شد که در حیات علمی- فرهنگی جمهوری تاجیکستان پدیده‌ای نو محسوب می‌شد. در چهارچوب امکانات مالی انستیتو با اهتمام میرزایف، شعبه‌ها و بخش‌های نو، ازجمله بخش‌های ایران، افغانستان، هند و پاکستان و ممالک عربی تأسیس شد که در آن‌ها تاریخ و اقتصاد، ادبیات و زبان‌های این کشورها مو...

کلمه سازی از راه های اساسی غنای ترکیب لغوی زبان است. آنچه کلمه های نو را سازمان می دهد، نه فقط به هم وصل شوی اساس ها، بلکه به اساس های کلمه ساز وصل شدنِ وندهاست. به اعتراف اهل تحقیق، سازمان یابی واژه های زبان تاجیکی از طریق افیکس ها، تاریخی بسیار قدیم دارد. یکی از پسوندهایی که در تشکل کلمه های نو سهم نظررس دارد، «-ای» است. این پسوند به گروه آمامارفیمه ها منسوب است و در تشکل اسم (نیکی، دشمنی، خوب...

دادخدا کرمشایف، ایران شناس برجستۀ تاجیکی، در سال ۱۹۳۲م در ناحیۀ روشان بدخشان دیده به جهان گشود. وی در مکتب شرق شناسی لنینگراد به تحصیل پرداخت و به تحقیق در حوزۀ زبان های ایرانی شرقی روی آورد. فعالیت علمی کرمشایف با انستیتو زبان و ادبیات رودکی آکادمی علوم تاجیکستان سخت مربوط بوده و در همین مرکز در طول سی سال ایفای وظیفه کرده است. او همچنین یکی از پایه گذاران پامیرشناسی در تاجیکستان است و در سال ...

این مقاله ضمیمۀ شمارۀ هفدهم مجلۀ رودکی است که در سه بخش شامل پیش گامان مطبوعات تاجیک، مطبوعات پیش گام تاجیک و نمونۀ نثر مطبوعات تاجیک به نگارش درآمده است. در بخش اول نگارنده به معرفی پیش گامان مطبوعات تاجیک پرداخته است که عبارت اند از: احمد دانش، میرزاجلال یوسف زاده، محمودخواجه بهبودی، عبدالرئوف فطرت، صدرالدین عینی، سیدرضا علیزاده، عبدالقادر محی الدین اف، عبدالواحد منظم و عبدالغنی میرزایف. در ب...

این مقاله با هدف معرفی رسالۀ آل خجند که دکتر ریحانه خاتون، دانشمند هندی و استاد دانشگاه دهلی در سال ۱۹۸۹م به تألیف آن همت گماشت، به نگارش درآمده است. این اثر که اصلاً به زبان اردو تألیف شده بود، در سال ۲۰۰۰م به زبان تاجیکی ترجمه شد تا خوانندگان تاجیک نیز بتوانند با این اثر ارزشمند آشنا شوند. در این رساله، مؤلف برای نخستین بار دربارۀ حیات و فعالیت علمی و ادبی نمایندگان خاندان معرفت پرور خجندیان م...

این مقاله با هدف معرفی دو ایران شناس برجسته، آلبرت خروموف و میخائیل اندری اف، و آثار آن ها به نگارش درآمده است. آلبرت خروموف (۱۹۳۰-۱۹۸۷م) در نوگراد روسیه دیده به جهان گشود و بعد از اتمام تحصیلات به شهر دوشنبه آمد و تمام عمر خود را صرف پژوهش در گروه زبان های ایرانی کرد. عمدۀ فعالیت های خروموف پژوهش در زبان ها و گویش های ایرانی ازجمله یغنابی و سغدی، زبان ها و گویش های پامیر، زبان های شرقی ایرانی،...

در سال ۱۹۷۰م با سعی و تلاش آکادمیک عبدالغنی میرزایف شعبۀ شرق شناسی و آثار خطی آکادمی علوم تاجیکستان به انستیتو شرق شناسی تبدیل شد که در حیات علمی- فرهنگی جمهوری تاجیکستان پدیده ای نو محسوب می شد. در چهارچوب امکانات مالی انستیتو با اهتمام میرزایف، شعبه ها و بخش های نو، ازجمله بخش های ایران، افغانستان، هند و پاکستان و ممالک عربی تأسیس شد که در آن ها تاریخ و اقتصاد، ادبیات و زبان های این کشورها مو...

ادبیات خطی حوزۀ بدخشان به عنوان بخشی از ادبیات فارس و تاجیک سابقۀ چندصدساله دارد و ادیبانی که زادۀ این ناحیه هستند، در رشد ادبیات بومی سهمی ارزنده دارند. یکی از این شاعران برجستۀ بدخشانی الاصل، امان بیگ شاهزاده است. شعر این شاعر حساس و جوان مرگ زادۀ قرن بیستم تاجیکستان که محصول اندیشه های نازک و گوناگون اوست، دارای ویژگی هایی است که در میان شاعران هم عصر او کمتر به چشم می خورد. ازجملۀ موضوعاتی ...