حقیقت و عینیت تاریخی دو مؤلفه مهم فلسفه انتقادی تاریخ محسوب می­شوند. امکان دست یابی به حقیقت تاریخی و میزان عینی بودن گزاره­های آن، در مکاتب مختلف فلسفی و تاریخی بسته به نظام فکری، دیدگاه نظری و رویکرد روشی آن تعریفهای مختلفی دارد و میزان خاصی از اعتبار و وثوق را به خود اختصاص می­دهد. این میزان اعتبار در دوره­های جدید به ویژه در دوران سلطه مدرنیسم با چالشهای جدی روبرو شد. با این حال ظهور برخی ر...

انتقاد سازنده از موضوعات مهمی است که سخت مورد توجه اسلام قرار گرفته است. اهمیت نقد سازنده بدین سبب است که این مقوله، عاملی اساسی و کلیدی برای رشد و تعالی فرد و جامعه محسوب می­شود و تحقق نشاط در جامعه و شکل­ گیری یک جامعه سالم در گرو وجود گفتمان انتقادی سازنده است. هر چند پژوهش­ های پرشماری در حوزه ادبیات انتقادی صورت گرفته است امّا هیچ­کدام از آنها کتاب شریف نهج البلاغه را به صورت ویژه مطمح نظر ...

سعدی و فرطوسی از جمله ادیبانی هستند که میزان تأثیرپذیریشان از نهج البلاغه قابل تأمّل است. تا آنجا که می­توان گفت: بعد از قرآن کریم، نهج البلاغه مهم­ترین الگوی محتوایی و مضمونی اندیشة ایشان بوده­ است. در این جستار، آثار سعدی و فرطوسی مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته­های این پژوهش حاکی از آن است که سعدی و فرطوسی در آثار خود از سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه بهره­های اخلاقی و حکمی فراوان برده­ا...

بررسی و روش شناختی شروح نهج البلاغه سبب آشنایی با دیدگاهها و رویکردهای مختلف برای انتخاب و فهم بهتر نهج البلاغه است که محققان و مخاطبان دارای اهمیت زیادی است و خوانندگان را برای دستیابی به اهداف مورد نظر و شناسایی شرح بهتر هدایت می نماید. قطب راوندی از شارحان متقدم که شرح وی از اولین شروح در نهج البلاغه به شمار می رود که شارحان پس از وی خوشه چین خرمن وی بوده اند. این شرح هرچند شرحی ترتیبی و کام...

چکیده ندارد.

نقد و تحلیل مقالات فارسی و عربی با مضمون« بازتاب نهج البلاغه در ادبیات فارسی و عربی» چاپ شده در مجلات ایران تا کنون چکیده نهج البلاغه کتابی سراسر حکمت و اندیشه، پس از قرآن ارزشمندترین کتاب نزد شیعیان است به گونه ای که در آثار ادبی اینان بازتاب بزرگی داشته است. این بازتاب خود موضوعی برای مقالات بسیاری از پژوهشگران شده است. با وجود این که دخالت سیاست باعث انزوای این کتاب گراسنگ در برهه هایی از ...

اگزیستانسیالیسم یکی از مهم ترین مکاتب فلسفی قرن بیستم است. این مکتب، تفکر در باب انسان را محور مباحث خود قرار داده و با ایمانی که نسبت به توانایی انسان دارد در پی آن است تا وظایف او را از کیفیت و نحوه ی وجودش در عالم اتخاذ کند. وجه تمایز و در عین حال تفاخر این مکتب نسبت به سایر مکاتب در آن است که این مکتب به جای حقیقت فی نفسه ، حقیقت انسانی و حقایقی را که در رابطه با انسان معنی دار می شوند، مور...

قرآن کریم، به مثابه یک متن فاخر، از ساز وکارهای یک متن بهره ی فراوان جسته است. یکی از این سازوکارها تصویر پردازی است، که این شیوه بیشتر برای عینی نمودن و ملموس کردن مفاهیم ذهنی و انتزاعی به کار می آید. خداوند در قرآن کریم امور دینی و انتزاعی را با قرار دادن آن در بافتی با تصویرهای محسوس به ذهن، نزدیک می نماید. بی گمان یکی از راه های بیان مطالب بویژه در حوزه ی معنایی و امور فرامادی بهره گیری از ...

چکیده امنیت یکی از اهداف عالیه برپایی حکومت اسلامی از منظر امام علی علیه السام در نهج البلاغه است. از ویژگی های اساسی «امنیت»، ارتباط آن با مقوله «قدرت» است. بررسی این رابطه از منظر نهج البلاغه در سطح حکومت اسلامی، هدف نگارنده در این تحقیق است. در واقع نگارنده به دنبال پاسخگویی به این سوال اساسی است که «نقش مولفه های قدرت در امنیت حکومت اسلامی از منظر نهج البلاغه چیست؟» برای پاسخگویی به این پر...

چکیده: تفاوت تشبیه تمثیل با تشبیه ساده در این است که در تشبیه تمثیل وجه شبه از امور متعددی انتزاع یافته است، و از آنجا که تصور مفاهیم مرکب و ربط آنها به یکدیگر نیازمند تفکر و استدلال است، تشبیه تمثیل از ابزار های نیرومند برای تبیین و آشکار سازی مفاهیم مرکب و پیچیده و تبدیل آنها به مفاهیمی آشنا و محسوس به شمار می رود . قرآن کریم و نهج البلاغه که به اعتراف صاحب نظران از عالی ترین درجات بلاغت برخ...